Λαγκάδια (Τμήμα Γ)

Λεπτομέρειες Ανοιγμάτων

Ο τρόπος κατασκευής των παραθύρων και γενικά των ανοιγμάτων είναι χαρακτηριστικός στα Λαγκάδια και αποτελεί έντονο στοιχείο του αρχιτεκτονικού χαρακτήρα του οικισμού. Στην πλειονότητα των ανοιγμάτων στο ανώφλι δημιουργείται το χαρακτηριστκό ανακουφιστικό τόξο, φτιαγμένο από ημιλαξευμένους λίθους, με την κλείδα στην μέση, που συγκρατεί ολόκληρη την κατασκευή. Το τόξο άλλοτε είναι ημικυκλικό και άλλοτε πιο χαμηλό. Τα άκρα πατούν πάνω στα κατακόρυφα λίθινα στοιχεία, όπου μεταφέρουν τα φορτία της κατασκευής. Όπως φαίνεται στα κτίσματα του οικισμού, όμως, η τέχνη αυτή των χτιστών χρόνο με το χρόνο αλλοιώθηκε, με αποτέλεσμα το ανακουφιστικό τόξο να αποκτήσει διακοσμητικό ρόλο και τα άκρα του έπαψαν να πατούν πλέον στα κατακόρυφα στοιχεία, αλλά στο οριζόντιο ξύλινο πρέκι. Άλλο χαρακτηριστικό στοιχείο των ανοιγμάτων είναι τα δευτερεύοντα στηρίγματα. Τέτοια είναι τα μεταλλικά τζινέτια, που προσφέρουν επιπλέον στήριξη στη λιθοδομή, και τα οριζόντια στοιχεία στην απόληξη της ξυλοδεσιάς, που διακόπτουν τη λιθοδομή και σε αυτά καρφώνεται η κάσα του κουφώματος. Τζάμια στις παλιότερες φάσεις δεν υπήρχαν. Τα φύλλα των παραθύρων ήταν σανιδένια, μονόφυλλα ή δίφυλλα, στοιχειώδη και καρφωτά με οριζόντιες τραβέρσες. Ανάλογη κατασκευή και μορφή με τα παράθυρα είχαν και οι εξωτερικές πόρτες, οι μπασιές (μονόφυλλες ή δίφυλλες). 

Λεπτομέρεια παραθύρου με τοξωτό υπέρθυρο εσωτερικά. Η στήριξη της κάσας γίνεται στα εγκάρσια ξύλα του συστήματος των ξυλοδεσιών. Επίσης διακρίνεται η διαμήκης ξυλοδεσιά στο πρέκι του ανοίγματος και η Θέση της ξυλοδεσιάς στο μέσο περίπου του ανοίγματος η οποία δεν είναι εμφανής αφού καλύπτεται με στρώση λίθων.
Λεπτομέρεια παραθύρου με τοξωτό υπέρθυρο εσωτερικά. Η στήριξη της κάσας γίνεται στα εγκάρσια ξύλα του συστήματος των ξυλοδεσιών. Επίσης διακρίνεται η διαμήκης ξυλοδεσιά στο πρέκι του ανοίγματος και η Θέση της ξυλοδεσιάς στο μέσο περίπου του ανοίγματος η οποία δεν είναι εμφανής αφού καλύπτεται με στρώση λίθων.
Λεπτομέρεια εγκάρσιου ξύλου που στηρίζει την κάσα της πόρτας, αντί μεταλλικών τζινετιών. Τοποθετείται στον λαμπά του ανοίγματος και συνδέεται με την  εσωτερική διαμήκη ξυλοδεσιά.
Λεπτομέρεια εγκάρσιου ξύλου που στηρίζει την κάσα της πόρτας, αντί μεταλλικών τζινετιών. Τοποθετείται στον λαμπά του ανοίγματος και συνδέεται με την εσωτερική διαμήκη ξυλοδεσιά.
Παράθυρο με χαμηλό πέτρινο τοξωτό υπέρθυρο. Εσωτερική άποψη.
Παράθυρο με χαμηλό πέτρινο τοξωτό υπέρθυρο. Εσωτερική άποψη.
Θύρα με χαμηλό τοξωτό υπέρθυρο. Εσωτερική άποψη.
Θύρα με χαμηλό τοξωτό υπέρθυρο. Εσωτερική άποψη.
Παράθυρο με χαμηλό πέτρινο τοξωτό υπέρθυρο. Εξωτερική άποψη.
Παράθυρο με χαμηλό πέτρινο τοξωτό υπέρθυρο. Εξωτερική άποψη.
Ανοίγματα με ξύλινο οριζόντιο πρέκι
Ανοίγματα με ξύλινο οριζόντιο πρέκι
Θύρα με ξύλινο οριζόντιο πρέκι
Θύρα με ξύλινο οριζόντιο πρέκι
Ενισχυμένο άνοιγμα παραθύρου με διπλό ανακουφιστικό τόξο και διπλή σειρά λαξευτών λίθων καθ' ύψος της εξωτερικής παρειάς των λαμπάδων.
Ενισχυμένο άνοιγμα παραθύρου με διπλό ανακουφιστικό τόξο και διπλή σειρά λαξευτών λίθων καθ' ύψος της εξωτερικής παρειάς των λαμπάδων.
Άνοιγμα με οριζόντιο λαξευτό πρέκι με καμπυλωμένη την άνω επιφάνεια του. Ύπαρξη ανακουφιστικού τόξου
Άνοιγμα με οριζόντιο λαξευτό πρέκι με καμπυλωμένη την άνω επιφάνεια του. Ύπαρξη ανακουφιστικού τόξου
Άνοιγμα με ξύλινο οριζόντιο πρέκι
Άνοιγμα με ξύλινο οριζόντιο πρέκι
Ξύλο που διακόπτει την λιθοδομή, πάνω στο οποίο καρφώνεται η κάσα της πόρτας
Ξύλο που διακόπτει την λιθοδομή, πάνω στο οποίο καρφώνεται η κάσα της πόρτας
Άνοιγμα με χαμηλό πέτρινο τοξωτό υπέρθυρο.
Άνοιγμα με χαμηλό πέτρινο τοξωτό υπέρθυρο.
Τοξωτό υπέρθυρο στην κορυφή του ανοίγματος
Τοξωτό υπέρθυρο στην κορυφή του ανοίγματος
Τοξωτό άνοιγμα
Τοξωτό άνοιγμα
Παράδειγμα υπέρθυρου που στέφει δύο ανοίγματα
Παράδειγμα υπέρθυρου που στέφει δύο ανοίγματα