Μεντέρια και Πάγκοι

Οι παραδοσιακές περιοχές καθίσματος βρίσκονται στα δωμάτια , εκατέρωθεν του τζακιού , και στους κοινόχρηστους χώρους  του δοξάτου , του κιοσκιού και του καλού όντα , στην περίμετρο των εξωτερικών τους τοιχωμάτων, πλάι στα παράθυρα. Είναι γνωστό ,ασφαλώς, ότι στην τουρκοκρατία οι άνθρωποι κάθονταν οκλαδόν, και το γεγονός αυτό μάλλον δεν ευνοούσε την κατασκευή ιδιαίτερα υπερυψωμένων  καθιστικών. Αρκετά νωρίς όμως, έγινε και δεύτερη υπερύψωση του δαπέδου στις περιμετρικές περιοχές καθίσματος, δημιουργώντας έτσι τα χαμηλά ντιβάνια, ύψους το πολύ 20 εκ. Το κάθισμα γινόταν πάλι οκλαδόν , γι΄ αυτό και ήταν αρκετά φαρδιά ,ώστε να μπορούν να ανταποκρίνονται σε κάθε στάση . Τα παράθυρα είχαν την ποδιά τους συνεπίπεδη με αυτά , και βέβαια συνοδεύονταν πάντα από το γνωστό προστατευτικό κάγκελο. Συχνά η θέση του νοικοκύρη που δεχόταν τους ξένους του στον καλόν όντα ήταν απέναντι από τα περιμετρικά καθιστικά, υπερυψωμένη λίγο ,σαν θρόνος. Η εξέλιξη ήταν απλή : η βάση έφτασε μέχρι και τα 35 εκ.

Στα παλαιότερα πηλιορείτικα σπίτια τα μεντέρια είναι χαμηλά , ύψους 15 έως 20 εκ. Αρχίζουν να ψηλώνουν και αποκτούν στα τέρματα τους πλαϊνά κάγκελα και κουπαστή με απλό σκάλισμα. Γύρω στα μέσα του αιώνα έχουν πάρει το ύψος ενός κανονικού κρεβατιού , και συχνά η κατασκευή τους παύει να είναι μία απλή υπερύψωση του δαπέδου, αλλά αποκτούν πάτο και χρήσιμο εσωτερικό χώρο αποθήκευσης. Πάντως σε καμία περίπτωση δεν διακοσμούνται : κατασκευασμένα από απλά καρφωτά σανίδια σκεπάζονται με υφαντά , ώστε να περιττεύει η δαπάνη πρόσθετης διακοσμητικής επεξεργασίας. Ακόμα, πολλά αρχοντικά εξοπλίζονταν με μόνιμους ξύλινους καναπέδες , στερεωμένους στους τοίχους.

Από όσα σώζονται ως σήμερα, πιο ενδιαφέρον από διακοσμητικής πλευράς είναι το τμήμα του πάγκου –καθιστικού που σώζεται στη Βυζίτσα , στο αρχοντικό Γεωργίου (1827) με επεξεργασία στα πλαϊνά μπράτσα.   

Βιβλιογραφία-Πηγές: Ιωάννης Κίζης (2007), Πηλιορείτικη Οικοδομία , Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς