Tζάκια

Τα τζάκια στα χωριά του Πηλίου αποτελούσαν τον πόλο γύρω από τον οποίο διαρρυθμίζονταν όλα τα τοιχία της καθημερινής ζωής : κρεβάτια , καθίσματα, χώρος φαγητού και εργασίας , ράφια κλπ .Στα Πηλιορείτικα σπίτια έπαιρνε τεράστια ζωτική σημασία δεδομένων των διαστημάτων που η οικογένεια έμενε έγκλειστη μέσα στην οχυρή κατοικία της. Το κύριο κατασκευαστικό και διακοσμητικό ενδιαφέρον του τζακιού συγκεντρώνει η ανωδομή του ,η λεγόμενη «φούσκα» .Αυτή είναι κατασκευασμένη , τις περισσότερες φορές , από σανίδες κατάλληλα κομμένες και συνδεδεμένες, ώστε να προσδίδουν την τελική μορφή και το επιθυμητό σχήμα. Η πάγια μορφή της φούσκας είναι ένας ημικύλινδρος  που συνεχίζεται προς τα πάνω με μισό κώνο. Ο τελευταίος ταιριάζει στην τριγωνική άνω απόληξη του κενού που έχει αφαιρεθεί στην τοιχοποιία. Η καθιερωμένη αυτή μορφή  τζακιού, με την κωνική καλύπτρα και τα πλευρικά λεπτά μικτόγραμμα φουρουσάκια , με την χαμηλή παραστιά πλαισιωμένη συχνά με κατακόρυφα διαφράγματα διαμορφωμένα με κατάλληλες εγκοπές και διακοσμητικές λαξεύσεις δεν διατηρήθηκαν για πολύ στο Πήλιο .

Ήδη από τα μέσα του 19^ου αι. άρχισαν να καταργούνται και να φράσσονται οι ημικυλινδρικές υποδοχές των τζακιών. Στη θέση τους εμφανίστηκαν τα μικρά , ορθογωνικά ,τυπικά χωριάτικα τζάκια του προχωρημένου 19^ου και 20^ου αι. , με αδιάφορη μορφή ή με αδέξιες προσπάθειες διακόσμησης από σοβά ,συχνά σε κάποιες βαθμιδωτές διατάξεις .Αυτά  τα τζάκια είναι συνήθως πέτρινα ή τούβλινα, με μικρό άνοιγμα, ψηλή παραστιά και πλευρικά «ποδαράκια» που δίνουν πρόσθετο βάθος στην εστία .Τα ορθογώνια αυτά τζάκια εξελίσσονται στα διακοσμητικά τους στοιχεία κάτω από νεοκλασική επίδραση εκτοπίζοντας οριστικά τον παλιό τύπο της «φούσκας» .Στο Πήλιο μόνο φτωχά αποτελέσματα άφησαν. 

Βιβλιογραφία-Πηγές: Ιωάννης Κίζης (2007), Πηλιορείτικη Οικοδομία , Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς