Μέλανα

Κτήριο Β71

Το παρών κτίριο αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα τσακώνικης «αστικής» αρχιτεκτονικής. Βρίσκεται στο κεντρικότερο σημείο του χωριού, δίπλα στο καφενείο και πάνω στο σταυροδρόμι των δύο γειτονιών (πάνω και κάτω). Κτίστηκε το 1888 σε έκταση μεγάλου κτήματος που συμπεριελάμβανε σχεδόν όλη την κάτω γειτονιά, περιουσία της οικογενείας Λυσίκατου, εύπορων εντόπιων γαιοκτημόνων.

Πρόκειται για διώροφο οίκημα σχήματος «Τ» (ορθογώνιο και ξωστάγι πλευρικά) με καμάρα, πατάρι μεταξύ των επιπέδων, ισόγειο διαμορφωμένο σε 3 επίπεδα κάθετα στις ισοϋψείς, τετράριχτη κεραμοσκεπή και περιμετρική διάταξη αυλής. Επίσης έχει νότιο προσανατολισμό ως προς την καμάρα.

Οικοδομικά υλικά είναι η πέτρα για τοίχους και καμάρα, το ξύλο και τα καλάμια για ξυλοδεσιές, στέγη, πατώματα, εσωτερικούς τοίχους, κουφώματα,το μέταλλο για κιγκλιδώματα και λοιπά οικοδομικά στοιχεία (π.χ. τζινέτια) και τα κεραμίδια για την κάλυψη της στέγης. Οι όψεις καθώς και οι εσωτερικοί χώροι ήταν βαμμένες στην παραδοσιακή κόκκινη και γαλανή απόχρωση.

Το οίκημα διαθέτει τρείς εισόδους. Η πρώτη οδηγεί από την εξωτερική σκάλα και το ξωστάγι στον πάνω όροφο της κυρίως κατοικίας ο οποίος διαθέτει υπνοδωμάτιο με τζάκι, κουζίνα και καθιστικό-τραπεζαρία. Η δεύτερη κάτω από το ξωστάγι και μέσα στην καμάρα καθώς και η τρίτη, χαμηλότερα, στην ανατολική όψη προς τον κεντρικό δρόμο, οδηγούν στα κλιμακωτά επίπεδα του ισογείου εκ των οποίων το χαμηλότερο έχει λειτουργήσει στο παρελθόν ως ταβέρνα και στάβλος, καθώς και το ψηλότερο το οποίο είναι καμαροσκέπαστο. Μεταξύ των ορόφων υπάρχει πατάρι και ξύλινη σκάλα, η οποία συνδέει τους χώρους του ισογείου με την κουζίνα και τον πάνω όροφο μέσω καταπακτής.

Ο περιβάλλων χώρος της αυλής περιλαμβάνει λιθόκτιστη κατασκευή με κεραμοσκεπή και είσοδο από το δρόμο που παλαιότερα εξυπηρετούσε τις ανάγκες της ταβέρνας, το μπάνιο και έναν παραδοσιακό κτιστό ξυλόφουρνο σε κακή κατάσταση.

Ενδιαφέροντα μορφολογικά στοιχεία είναι το γείσο «αστράχα», οι εντοιχισμένες ραφιέρες και η τοξοτή είσοδος με τη δίριχτη επίστεψη.