Ιστορικά Στοιχεία

Ο Τσακώνικος λαός είναι Δωρικής καταγωγής και προέρχεται από αρχαίους κατοίκους της Λακωνίας, οι οποίοι τον 6ο αιώνα στην διάρκεια των Σλαβικών επιδρομών κατέφυγαν προς τις ορεινές περιοχές του Πάρνωνα. Στην περίοδο του Βυζαντίου οι Τσάκωνες ήταν υπεύθυνοι για την φύλαξη των συνόρων και αυτός ήταν ο λόγος για την μεγάλη μετανάστευση τους προς άλλες Ευρωπαϊκές χώρες. Κατά τον 13ο με 15ο αιώνα ανεγέρθηκαν οι παλαιότεροι οικισμοί οι οποίοι είναι ο Πραστός (Προάστειον), η Καστάνιτσα, η Σίταινα και ο Ορίοντας.

Λόγω της μετανάστευσης των ανθρώπων, κατά τους χειμερινούς μήνες , από τα ορεινά προς τις πεδινές περιοχές για την αναζήτηση καλύτερου κλίματος και συνθηκών καλλιέργειας, δημιουργήθηκαν από τον Πραστό οι οικισμοί του Λεωνιδίου και του Άγιου Ανδρέα και από τα Καλύβια, τις Σκάλες και άλλους ποιμενικούς μικροσυνοικισμούς Τσακώνων προήλθαν οι οικισμοί του Τυρού, των Μελάνων, του Πραγματευτή, των Σαπουνακέικων, της Βασκίνας, των Παλιόχωρων και άλλων. Το 1540 έχουμε την πρώτη καταγραφή των Μελάνων, κατά την οποία το χωριό άνηκε στην επαρχία του Αγίου Πέτρου (μέχρι και το 1819) και ύστερα προσαρτήθηκε στην επαρχία του Πραστού.

Ύστερα από λίγα χρόνια την περίοδο 1540-1685, οι Τούρκοι κατακτούν την Τσακωνιά. Στην περίοδο 1685-1717 ( Β’ Ενετοκρατία) γίνονται διάφορες καταγραφές οικισμών και συγκεκριμένα το 1704, που είναι και η πιο ακριβής, έχουν καταγραφεί 21 τσακώνικοι οικισμοί, 11 στην επαρχία Αγίου Πέτρου και οι υπόλοιποι 10 στην επαρχία του Μιστρά. Προς το τέλος του 18ου αιώνα ξεκινά μια οικιστική ανάπτυξη κατά την οποία αρκετοί οικισμοί άρχισαν να έχουν εμπορικές δραστηριότητες, με αποτέλεσμα να αναπτύξουν γρήγορα την οικονομία τους και να έχουν την ευκαιρία και τα μέσα να κατασκευάζουν πιο προσεγμένα κτίσματα. Στα μέσα του 18ου αιώνα, έχουμε πληροφορίες για τους πρώτους πεδινούς οικισμούς, για δύο χωριά της νότιας Κυνουρίας τα Κουνουποχώρια και τα Λυμποχώρια. Το 1819 το Βιλαέτι Πραστού, διαχωρίζεται από τον Άγιο Πέτρο και περιλαμβάνει τον οικισμό του Πραστού, της Καστάνιτσας και της Σίταινας μαζί με όσους οικισμούς υπάρχουν μέχρι το Λεωνίδιο. Η Καστάνιτσα αποτελεί το παλιότερο κέντρο και ο Πραστός την παλιά πρωτεύουσα της Τσακωνιάς. Όμως, το 1825 ο Αιγύπτιος Ιμπραήμ (Αραπάδες) πυρπόλησε και έκαψε τον Πραστό με αποτέλεσμα να σταματήσει η ανάπτυξη του και οι κάτοικοι να μεταναστεύσουν μαζικά στο Λεωνίδιο, την σημερινή πρωτεύουσα της Τσακωνιάς, από το 1845.

Ως τις αρχές του 20ου αιώνα Μέλανο ονομαζόταν ο οικισμός του Πραγματευτή και με το Πέρα Μέλανο αποτελούσε μια κοινότητα με ενοριακή εκκλησία αυτή του Άγιου Κοσμά. Μετά το 1900 το Μέλανο ονομάστηκε Πραγματευτή και ο άλλος οικισμός παρέμεινε Πέρα Μέλανο. Το 1833 στο Πέρα Μέλανο κτίστηκε άλλη μεγαλύτερη εκκλησία από του Άγιου Κοσμά, και λίγο αργότερα το δημοτικό σχολείο, το οποίο αποτελούσε το πρώτο της περιοχής και γι' αυτό φιλοξένησε μαθητές και από την Πραγματευτή, τον Τυρό και τα Σαπουνακέικα.