Λεωνίδιο (Τμήμα Α -Στάη)

A4_01

Τοποθεσία στον χάρτηΚάτοψη Τομές ΑΑ' και ΒΒ'Νότια και Ανατολική Όψη

Η πιο απλή δομή κτηρίου στον οικισμό του Λεωνιδίου είναι αυτή της καλύβας. Στις καλύβες κατοικούσαν οι λιγότερο εύποροι της περιοχής, οι οποίοι ήταν συνήθως γεωργοί ή κτηνοτρόφοι και ζούσαν μαζί με τα ζώα τους.

Η καλύβα που αποτυπώθηκε, παρόλο που βρίσκεται σε κατάσταση ερειπίου, διατηρεί τα βασικά χαρακτηριστικά τα οποία την καθιστούν βέλτιστο παράδειγμα της δομής μίας καλύβας. Πιο συγκεκριμένα, το σχήμα της είναι ορθογώνιο παραλληλεπίπεδο και είναι τοποθετημένη κάθετα στις υψομετρικές καμπύλες. Η στέγη της είναι δίριχτη και έχει βυζαντινά κεραμίδια. Τα ανοίγματα συγκεντρώνονται στην ανατολική και στη νότια όψη της, ενώ οι υπόλοιπες παρειές του κτηρίου είναι τυφλές. Η είσοδος βρίσκεται στην ανατολική πλευρά του κτηρίου και είναι κοινή για τους ανθρώπους και τα ζώα. Όσον αφορά τη διαρρύθμιση των εσωτερικών χώρων, χωρίζεται σε τρία επίπεδα. Καταρχάς, υπάρχει το επίπεδο εισόδου στο κτήριο. Αυτό το επίπεδο βρίσκεται ακριβώς στη μέση της κατοικίας και πιθανότατα είχε μεικτή χρήση, καθώς σε αυτό βρίσκεται κάποιο είδος στέρνας από το οποίο ίσως να έπιναν νερό τα ζώα. Σε υψηλότερο επίπεδο, στο βορεινό τμήμα του κτηρίου, βρίσκεται ο κυρίως χώρος για την οικογένεια. Σε αυτό το επίπεδο υπάρχει αξονικά στον βορεινό τοίχο ένα είδος τζακιού, το οποίο ήταν αναγκαίο για τις χειμερινές περιόδους, ενώ πιθανολογείται, ότι εκεί ίσως να βρίσκονταν και οι χώροι ύπνου. Τέλος, στα νότια υπάρχει το χαμηλότερο επίπεδο στο οποίο διέμεναν τα ζώα. Αυτό το επίπεδο χωρίζεται από την υπόλοιπη κατοικία με χαμηλό πέτρινο τοιχίο.

Τα υλικά κατασκευής της καλύβας είναι η πέτρα και το ξύλο, ενώ το επίχρισμα έχει ως βάση τον ασβέστη. Οι τοίχοι έχουν μεγάλο πάχος και είναι ενισχυμένοι με ξυλοδεσιές, όπως συνηθιζόταν στις πέτρινες κατασκευές. Ο σκελετός και το πέτσωμα της στέγης είναι ξύλινο, ενώ τα κεραμίδια ακουμπούν στη στέγη χωρίς να υπάρχει συνδετικό κονίαμα. Τα κουφώματα είναι και αυτά ξύλινα, καρφωτά και κάποια φέρουν μεταλλικές αμπάρες για λόγους ασφάλειας.

Η καλύβα δεν έχει ιδιαίτερα μορφολογικά στοιχεία. Στις τέσσερις γωνίες του κτηρίου έχουν τοποθετηθεί ημιλαξευτά αγκωνάρια για την ενίσχυση των αδύναμων σημείων του κτηρίου, ενώ οι παραστάδες, τα πρέκια και οι ποδιές των ανοιγμάτων έχουν επιμεληθεί ως ένα βαθμό. Αξιοσημείωτη είναι η είσοδος της καλύβας, η οποία είναι τοξωτή και έχει σχετικά λείους θολίτες ενώ οι παραστάδες είναι εξίσου επιμελημένοι. Τέλος, το επίχρισμα εξωτερικά είναι υπόλευκο, ωστόσο στο εσωτερικό της καλύβας μικρά υπολείμματα κυανού χρώματος μαρτυρούν τον χρωματισμό του επιχρίσματος.