Στέγες

ΣΤΕΓΗ

Στην περιοχή του Λεωνιδίου, εντοπίζονται παραδοσιακές ξύλινες στέγες με κεραμίδια διαφόρων ειδών. Παρατηρήσαμε διαφορετικές μορφολογίες στέγης, όπως δίριχτες, τρίριχτες και τετράριχτες. Στις περισσότερες περιπτώσεις, η στέγη δεν ήταν εμφανής, ωστόσο συναντήσαμε ορισμένα πιο παραμελημένα κτίρια όπου είχε καταρρεύσει η ψευδοροφή, και μπορούσαμε να διακρίνουμε τα δομικά στοιχεία που την απαρτίζουν.

Το επικρατέστερο στοιχείο μιας τυπικής στέγης στο Λεωνίδιο, είναι τα ζευκτά, τριγωνικά πλαίσια από ξύλινα δοκάρια που αποτελούν τον φέροντα ιστό της στέγης. Αποτελούνται από μικρότερα τμήματα, κατασκευασμένα με κατάλληλες συνδέσεις, έτσι ώστε να μεταβιβάζουν τα φορτία της στέγης στο υπόλοιπο κτήριο, και να αντιστοιχούν στο άνοιγμα που πρέπει να γεφυρωθεί.

Τα τμήματα που αποτελούν μια τυπική παραδοσιακή στέγη, είναι τα εξής:

Στρωτήρες: Ξύλινα δοκάρια που μπαίνουν περιμετρικά στο ανώτατο επίπεδο της τοιχοποιίας, έχουν ρόλο ανώτατης ξυλοδεσιάς του κτιρίου και ενισχύουν την ακαμψία της κατασκευής.

Ελκυστήρες: Πελεκημένοι κορμοί που τοποθετούνται πάνω από τους στρωτήρες, οριζόντια τοποθετημένοι κατά πλάτος του κτιρίου

Μπαμπάς: Ξύλινο δοκάρι ορθογωνικής διατομής, κατακόρυφα τοποθετημένο στο μέσο του ελκυστήρα, και καρφωμένο στο πλάι του ώστε να ισομοιράζονται οι καμπτικές ροπές. Το ύψος του καθορίζει την κλίση της στέγης, ενώ εγκοπές στο πάνω μέρος του επιτρέπουν τη σύνδεση του με άλλα τα ξύλινα μέρη της στέγης που βρίσκονται από πάνω του. Συνήθως, οι βάσεις των μπαμπάδων συνδέονται με μακριά λεπτά ξύλα για την ενίσχυση του δομικού συστήματος.

Αμείβοντες: Διαγώνια ξύλινα στοιχεία που ορίζουν την κλίση της στέγης, και συνδέονται με εγκοπή στο άκρο του ελκυστήρα και στο πάνω άκρο του μπαμπά.

Μασχάλες: Τοποθετούνται διαγώνια του ελκυστήρα και τους αμείβοντες για επιπλέον καταμερισμό φορτίων, και συνδέονται με εγκοπές με τα υπόλοιπα ξύλινα μέρη της στέγης.

Καδρόνια: Ξύλα μικρής κυκλικής διατομής που μπαίνουν κάθετα στους αμείβοντες και παράλληλα μεταξύ τους.

Πέτσωμα/Σανίδωμα: Σανίδες διατεταγμένες σε σειρά που τοποθετούνται πάνω από τα καδρόνια κάθετα σε αυτά.

Κεραμίδια: Αποτελούν την τελική επικάλυψη της στέγης, και μπαίνουν πάνω από το πέτσωμα. Τοποθετούνται αλληλεπικαλυπτόμενα σε σειρές.

Η στέγη που έχουμε αποτυπώσει, αποτελεί ένα ενδεικτικό παράδειγμα μιας από τις πιο απλές κατασκευές που συναντήσαμε, και δεν περιλαμβάνει όλα τα τμήματα που έχουν προ αναφερθεί.

ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΓΕΙΣΟΥ

Χαρακτηριστικό της περιοχής μας ήταν οι διαφορετική διαμόρφωση αστράχας που συναντήσαμε στην περιοχή μας. Η αστράχα αποτελεί το γείσο μιας στέγης, και βρίσκεται στο σημείο που συνδέονται ο τοίχος με την στέγη. Χρησιμεύει στην απομάκρυνση των υδάτων από τους τοίχους, και λειτουργεί κατά κάποιο τρόπο σαν υδρορροή της σκεπής. Συνήθως διαμορφώνεται με μια απλή κλίση προς τα έξω αλλά έχουμε και πιο περίτεχνες τεχνικές όπως και τον νεοκλασικό τρόπο διαμόρφωσης με βαθμίδες.