Πληθυσμιακά Στοιχεία, Οικονομικές και Παραγωγικές Δραστηριότητες

ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ, ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΗ

Ο πληθυσμός του Λεωνιδίου είναι Τσακώνικης καταγωγής και ανήκει στους οικισμούς που ομιλείται ακόμα και σήμερα η Τσακωνική διάλεκτος. Οι Τσάκωνες είναι απόγονοι εκδωρισθέντων Λακώνων.Σύμφωνα με την απογραφή του 2011 έχει 3.826 κατοίκους.

Τον 18ο αιώνα στην περιοχή της Τσακωνιάς παρατηρείται οικονομική ακμή λόγω του ότι αρκετοί Τσάκωνες δραστηριοποιούνται στο εξωτερικό ασχολούμενοι με το εμπόριο και τη ναυτιλία. Την περίοδο της Τουρκοκρατίας οι Τσάκωνες έμποροι είχαν το προνόμιο από τον Σουλτάνο να εμπορεύονται αποκλειστικά στην αυτοκρατορία το αλάτι και το βούτυρο. Απόρροια αυτού ήταν η οικονομική διάνθισή τους και κατ’ επέκταση η κατασκευή σπουδαίων κτιρίων πίσω στον τόπο τους, όπως τα καστρόσπιτα και τα αρχοντικά αλλά και προσφορά χρημάτων για την Επανάσταση. Σημαντικές φυσιογνωμίες είναι ο Κωνσταντίνος Τσικαλιώτης και ο Κώστας Χατζηπαναγιώτης. Αξίζει να τονιστεί ότι λόγω αυτού του πλούτου τον 18ο αιώνα ο Πραστός ήταν ισχυρό οικονομικό και διοικητικό κέντρο και η πρώτη πρωτεύουσα της Τσακωνιάς. Το 1826 όμως ο Ιμπραήμ μαζί με Τουρκοαιγυπτίους εισέβαλαν στον Πραστό και τον κατέκαψαν. Έτσι το 1845 το Λεωνίδιο το οποίο ποτέ δεν υπέστη τις βιαιότητες του Ιμπραήμ λόγω της γεωγραφικής του θέσης, ορίστηκε η νέα πρωτεύουσα της Τσακωνιάς. Ο πλούτος φτάνει στην πρωτεύουσα από τους απόδημους Πραστιώτες της Κωνσταντινούπολης, της Μαύρης θάλασσας, της Αιγύπτου, της Ρωσίας, της Ευρώπης και άλλες περιοχές με αποτέλεσμα η περιοχή να γνωρίσει εξαιρετική οικονομική άνθιση.

Την περίοδο του μεσοπολέμου παρατηρείται κλείσιμο του μεταναστευτικού ρεύματος προς την Κωνσταντινούπολη και την Αμερική με αποτέλεσμα να αυξηθεί ο πληθυσμός του Λεωνιδίου. Όμως μετά τον πόλεμο του 1940 και το άνοιγμα της Αυστραλίας, πολλοί κάτοικοι στράφηκαν προς την Αθήνα και την υπερπόντια μετανάστευση. Επίσης στην διάρκεια του μεσοπολέμου λειτούργησαν 2 ταπητουργίες (υφαντήρια) στην περιοχή, που βρήκαν απασχόληση πολλές γυναίκες. Όταν εξαιτίας του πολέμου έκλεισαν οι βιομηχανίες αρκετές γυναίκες άρχισαν να υφαίνουν στο σπίτι τους σε αργαλειούς. Το αποτέλεσμα ήταν να δημιουργηθούν 50 σπιτικά υφαντήρια στη δεκαετία του 1950, τα οποία τα επόμενα χρόνια περιορίστηκαν σημαντικά.

Αξίζει να σημειωθεί ότι την ίδια περίοδο το πραγματοποιήθηκαν μεγάλα έργα οδοποιίας  στη περιοχή για τους κατοίκους της Νότιας Κυνουρίας. Το 1928 διανοίχθει ο δρόμος για τον Κοσμά και το 1952 ο δρόμος Λεωνιδίου-Τυρού-Άστρους, μήκους 70 χλμ. Ένα σπουδαίο έργο καθώς ένωσε από στεριάς  την περιοχή της Τσακωνιάς με την Αθήνα και την υπόλοιπη Πελοπόννησο, αφού η σύνδεση μέχρι προηγούμενος γινόταν μόνο μέσω της θάλασσας. Τέλος 1960 εκτελέστηκαν έργα οδοποιίας και μέσα στην πόλη του Λεωνιδίου.

Αρκετοί κάτοικοι του Λεωνιδίου τη δεκαετία του 1960 κατευθύνθηκαν προς την Αθήνα και το εξωτερικό. Όμως από το 1970 και μετά παρατηρείται αύξηση του πληθυσμού διότι επέστρεψαν πολλοί από αυτούς που είχαν μεταναστεύσει στην Αυστραλία. Η κύρια ασχολία τους ήταν η οικοδομή και η καλλιέργεια περιβολιών. Από τότε μέχρι και σήμερα αρκετοί κάτοικοι της περιοχής ασχολούνται με τη γεωργία. Ο κάμπος του Λεωνιδίου παράγει πολλά εσπεριδοειδή, ντομάτες, μαρούλια κ.α. Όμως το πιο χαρακτηριστικό προϊόν είναι η τσακώνικη μελιτζάνα. Η γεύση της είναι γλυκιά και τα χρώματα της είναι ανοιχτό μωβ με λευκές ραβδώσεις. Από το 1996 είναι ανάμεσα στα 580 ευρωπαϊκά προϊόντα με προστατευόμενη ονομασία προέλευσης. Συγχρόνως διαιτολόγοι υποστηρίζουν ότι η τσακώνικη μελιτζάνα είναι πλούσια σε βιταμίνες και ιχνοστοιχεία και έχει αντιοξειδωτικές ιδιότητες. Χάρη στην καλλιέργεια της το Λεωνίδιο γνώρισε μεγάλη οικονομική άνθηση. Ελάχιστοι πλέον κάτοικοι ασχολούνται με την κτηνοτροφία.

ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

Το Λεωνίδιο λόγω της ιδιαιτερότητας του φυσικού περιβάλλοντος και της ομορφίας και γραφικότητάς του, αποτελέι προορισμό επιλογής από πολλούς τουρίστες ετησίως. Πέρα όμως από τα μορφολογικά του χαρακτηριστικά,υπάρχουν και άλλοι 3 κύριοι πόλοι έλξης επισκεπτών στον οικισμό.

ΠΑΣΧΑ ΣΤΟ ΛΕΩΝΙΔΙΟ

Το Λεωνίδιο είναι γνωστό και για τον ιδιαίτερο και παραδοσιακό εορτασμό του Πάσχα που φέρνει στην κωμόπολη πλήθος τουριστών (σύμφωνα με πληροφορίες κατοίκων υπηρχαν χρονιές που δέχτηκαν εισροές έως και 12 χιλιάδων επισκεπτών).

Σύμφωνα με το έθιμο, η νύκτα της Αναστάσεως στο Λεωνίδιον είναι η νύκτα των αεροστάτων. Δεν γνωρίζουμε την προέλευση του εθίμου, αλλά οι παλιότεροι θυμούνται ότι ξεκίνησε περίπου το 1910-1915.Τα αερόστατα ετοιμάζονται από τα παιδιά εβδομάδες πριν και από κάθε ενορία αφήνονται εκατό με εκατόν είκοσι. Καθ΄όλη αυτή την περίοδο της Λαμπρής, διαδραματίζεται ένας διαγωνισμός ανάμεσα στις ενορίες για την ρίψη των περισσότερων αερόστατων. Έτσι, βγαίνει από τα παιδιά της κάθε ενορίας ένας δίσκος στον οποίο προσπαθούν να πείσουν τους μεγαλύτερους να ρίξουν χρήματα, για ν΄αγοράσουν όσο το δυνατόν περισσότερα υλικά.Το Μεγάλο Σάββατο, με το Χριστός Ανέστη, από τις πέντε ενορίες κάτοικοι και τουρίστες απελευθερώνουν τα αερόστατα στον ουρανό γεμίζοντάς τον σε ένα γιγάντιο θέαμα φωτός. Η παράδοση λέει πως όποιες καιρικές συνθήκες και να επικρατούν , ξαφνικά τη στιγμή της Αναστάσεως επικρατεί σχετική νηνεμία με ελαφρό δυτικό αεράκι. Οι φωτιές από τις κολλημάρες των αεροστάτων πολλές φορές γίνονται ορατές μέχρι τις Σπέτσες και το Ναύπλιο.

Την Κυριακή του Πάσχα,  ο Δήμος, στήνει στον κήπο του Δημαρχείου, σούβλες με αρνιά και κοκορέτσια και φιλεύει όλους τους επισκέπτες με καλόπιοτο κρασί, νόστιμους μεζέδες και κόκκινα αυγά.

Η περίοδος της Λαμπρής κλείνει με την Ακολουθία της Αγάπης, το απόγευμα, στην πλατεία 25ης Μαρτίου όπου το Ευαγγέλιο διαβάζεται και στην Τσακώνικη διάλεκτο.

ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΜΕΛΙΤΖΑΝΑΣ

Παράδωση επίσης είναι και το γνωστό φεστιβάλ της διάσημης τσακώνικης μελιτζάνας. Το οποίο τα τελευτία χρόνια έχει μετατραπέι σε δύο φεστιβάλ που μαζεύουν κόσμο από όλη την Κυνουρία, και όχι μόνο. Το πρώτο λέγεται "Φεστιβάλ Μελιτζάνας" και λαμβάνει χώρα τέλος Αυγούστου ενώ το δεύτερο, "Μελιτζάζ" και γίνεται αρχές Ιουλίου. Διάσπαρτες εκδηλώσεις απλώνονται στα σοκάκια, τις πλατείες και τα πυργόσπιτα του παραδοσιακού γραφικού οικισμού του Λεωνιδίου δίνοντας μια άλη όψη στον οικισμό.

ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΑΝΑΡΡΙΧΗΣΗΣ

Άλλος ένας πόλος έλξης τουριστών από όλο τον κόσμο είναι το φεστιβάλ ορειβασίας που γίνεται εδώ και 3 χρόνια στο Λεωνίδιο με διάφορες εκδηλώσεις και δραστηριότητες για τους επισκέπτες.