Αα8 Οικία Καρκουλά

Το παρόν κτί-σμα βρίσκεται ενταγμένο σε μια μικρή ομά-δα τεσσάρων κτισμάτων όπου θα λέ-γαμε ότι δη-μιουργούν μια μικρή “συν-οικία”, σε κοντι-νή απόσταση, μόλις μερικών δεκάδων μέτρων, ανατολικά της εκκλησίας και του κέντρου του οικισμού. Διατάσσεται από βορρά προς νότο με την κύρια όψη στα ανατολικά ενώ η κλίση του φυσικού εδάφους υπογειοποιεί το ισόγειο από την μεριά της δύσης όπου και εμφανίζεται ως μονόροφο.

Η γενική αναλογία της κάτοψης είναι 1:2 και το σχήμα αυτής ορθογωνικό, τύπος που απαντάται συχνά μέσα στον οικισμό. Ο προσανατολισμός όπου αναφέραμε μπορεί να ερμηνευτεί και να αιτιολογηθεί σχετικά ασφαλώς αν λάβουμε υπόψιν μας παράγοντες που σχετίζονται με το κλίμα,την λειτουργία αλλά και την κοινωνία. Πιο συγκεκριμένα, η διάταξη του κτίσματος από βορρά προς νότο οδηγεί την κύρια όψη αυτού προς την Ανατολή, όπου συναντάμε και το μεγαλύτερο μέρος των ανοιγμάτων, πράγμα όπου έχει σαν αποτέλεσμα όχι μόνο την εκμετάλλευση του ήπιου κλιματολογικού χαρακτήρα της αλλά και το “άνοιγμα” της πρόσοψης προς το δημόσιο τμήμα - αυλή της συνοικίας.

Το ισόγειο εμφανίζει μια θύρα προς αυτήν την μεριά και κανένα άλλο άνοιγμα στις υπόλοιπες πλευρές του. Αυτό συμβαίνει καταρχάς λόγω της συνεχώς αυξανόμενης κλίσης του εδάφους που πολύ γρήγορα το καθιστά υπόγειο, αλλά και λόγω της χρήσης αυτού ως βοηθητικού χώρου, κάτι το οποίο μαρτυρά η ποιότητα κατασκευής του εσωτερικού, το ύψος αυτού και της θύρας εισόδου, αλλά και οι μαρτυρίες των κατοίκων του χωριού. Άξιο μνείας είναι το γεγονός ότι η χρήση του αυτή φτάνει μέχρι τις μέρες μας όπου χρησιμοποιείται για σταβλισμό ζώων. Η έλλειψη ανοιγμάτων σε συνδυασμό με το περίκλειστο του φυσικού εδάφους πιθανά να έκανε πιο αποδοτική και την παραγωγή θερμότητας από τα ζώα για την θέρμανση του ορόφου όπου αποτελούσε τον κύριο χώρο ζωής των κατοίκων.

Ο όροφος, δυστυχώς σε πολύ κακή κατάσταση σήμερα

και μη προσβάσιμος, φέρει ανοίγματα προς όλες τις κατευθύνσεις εκτός από αυτή του νότου, κάτι το οποίο όμως είναι λογικό αφού φαίνεται να είναι η θερμότερη από κλιματολογική άποψη πλευρά του σπιτιού, κάτι το οποίο αν συνδυαστεί με τα ίχνη που συναντάμε από την διάταξη του τζακιού, η οποία σήμερα έχει αφαιρεθεί και τροποποιηθεί σε τοίχο, μας δίνουν τον χώρο της χειμερινής διημέρευσης. Ο χώρος αυτός συνδυάζεται με το αριστερό άνοιγμα της ανατολικής όψης όπου είναι και το μοναδικό για αυτόν αφού δεν εμφανίζεται κανένα άλλο που να σχετίζεται μαζί του στην δυτική όψη. Στην βορινή πλευρά του ορόφου συναντάμε δύο παράθυρα τα οποία σε συνδυασμό με το δεξί παράθυρο της ανατολικής όψης πιθανά μας μαρτυρούν ένα διαμπερή χώρο κατοικήσιμο κατά τους θερινούς μήνες του χρόνου, σε αντιδιαστολή με αυτόν του νότου. Στην ανάγνωση του εσωτερικού διαχωρισμού του κτίσματος σε δύο τμήματα (νότιο-βόρειο) συμβάλει και η αξονικότητα της κεντρικής θύρα της δυτικής όψης, η οποία πιθανά να ήταν και η κύρια είσοδος του σπιτιού. Αυτή βρίσκεται στον ίδιο επίσης άξονα με την κεντρική θύρα της ανατολικής όψης η οποία έβγαζε σε ένα εξώστη, κατεστραμμένο σήμερα, την ύπαρξη του οποίου μας μαρτυρά τα ίχνη των ξύλινων δοκαριών σε σειρά κάτω από την θύρα, στο ύψος του δαπέδου. Ο προσανατολισμός του εξώστη απαντάται ίδιος στα τρία εκ των τεσσάρων κτιρίων της συνοικίας, και είναι άμεσα συνδεδεμένος με την καλύτερη γωνία θέασης του κάτω μέρους του χωριού και του φυσικού ανάγλυφου του εδάφους. Με βάση τη στροφή του κτίσματος προς το δημόσιο τμήμα της συνοικίας, θα περιμέναμε την κύρια είσοδο του κτίσματος από την ανατολική όψη, διαμέσου του εξώστη και της χρήσης κλίμακας συνδεδεμένης με αυτόν, κάτι το οποίο δεν φαίνεται από τα σημερινά κατασκευαστικά ίχνη αλλά δεν μπορεί και να αποκλειστεί γιατί έχουν επισκευαστικές επεμβάσεις στο κτίσμα (όπως η αφαίρεση της καμινάδας) και τμήματα της τοιχοποιίας έχουν καλυφθεί με σοφά. Η στέγαση του κτίσματος γίνεται με τετράριχτη στέγη και επικάλυψη κεραμιδιού.

Οι επιμέρους κατασκευαστικές λεπτομέρειες όπως τα μονολιθικά ανώφλια των ανοιγμάτων του ορόφου, οι γωνιακοί λίθοι της τοιχοποιίας, τα κουφώματα με τζάμια, (τα οποία βέβαια είναι μεταγενέστερα του αρχικού κτίσματος) αλλά και η ίδια η ύπαρξη εξώστη, δείχνουν μια αρκετά προσεγμένη κατασκευή και μια οικογένεια όχι πολύ χαμηλής οικονομικής τάξης.