Λάστα

Γενική Εικόνα - Σχέση με το Φυσικό Περιβάλλον

Βορειοδυτική άποψη οικισμούΕίσοδος στη Λάστα από το δρόμο που τη συνδέει με τα ΜαγούλιαναΚτίσματα του χωριού Κτίσματα του χωριού Χάρτης γενικής διάταξης οικισμού σήμερα

   Ο οικισμός της Λάστας, όπως έχει προαναφερθεί, αποτελεί έναν ορεινό οικισμό ο οποίος περιβάλλεται από απόκρημνους λόφους με αρκετό πράσινο αλλά και πολύ έντονη παρουσία του υγρού στοιχείου, το οποίο διατρέχει τα μικρά φαράγγια της περιοχής αλλά και το ίδιο το χωριό. Η έντονη παρουσία νερού κάνει αμέσως κατανοητή την ύπαρξη μεγάλων καλλιεργησίμων εκτάσεων μέσα και γύρω από το χωριό, γεγονός που μαρτυρά την οικονομική ευημερία του τόπου.
   Το χωριό είναι κτισμένο σε επικλινές έδαφος, χαρακτηριστικό που αποτελεί έναν από τους λόγους της ελεύθερης και αρκετά αραιής διάταξης των κτισμάτων του, αφού τα προσφερόμενα για κτίσιμο εδάφη είναι συγκεκριμένα. Επιπλέον, η κατασκευή αναλημματικών τοίχων για τη δημιουργία καλλιεργήσιμων εκτάσεων συμβάλλει στη προαναφερθείσα διάταξη του οικισμού. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε το γεγονός ότι το μεγαλύτερο μέρος του σημερινού οικισμού έχει τοποθετηθεί στην ηπιότερη κλίση που συναντά κανείς στο τριγύρω φυσικό ανάγλυφο, αλλά και το ίδιο το κέντρο του, που εμφανίζει και την πιο μεγάλη πύκνωση κτισμάτων είναι αρκετά πιο ομαλό από το υπόλοιπο του χωριού. Επίσης, το γεγονός ότι ο σημερινός οικισμός δεν είναι ο αρχικός, του οποίου η σύσταση τοποθετήται γύρω στο 1600-1700, αλλά αποτελεί ύστερη ανασύσταση - μετά το 1826 λόγω εμπρησμού του πρώτου - αποτελεί πιθανά την αιτία της μη ανάγκης οχυρωματικής διάταξης αυτού. Ένας ακόμη λόγος που φαίνεται να σχετίζεται με την θέση αλλά και την διάταξη του οικισμού είναι οι δύο λόφοι ανάμεσα στους οποίους βρίσκεται αυτός. Οι λόφοι αυτοί αποτελούν ένα προστατευτικό φράγμα έναντι του κρύου βορρά και των δυνατών ανέμων βορρά-νότου, πράγμα που οδηγεί και στην από ανατολή προς δύση διάταξη του οικισμού έτσι ώστε αυτός να “παραμείνει” ανάμεσα τους. Παρόμοια μέριμνα για τον προσανατολισμό και την προστασία από τα καιρικά φαινόμενα θα δούμε και στις διατάξεις των κτισμάτων, κάτι που επιβεβαιώνει την παραπάνω υπόθεση για το σύνολο του οικισμού. Ακόμη η θέση του οικισμού ανάμεσα σε δύο λόφους δίνει το πλεονέκτημα της εκμετάλλευσης των φυσικών οδών του νερού που συνήθως απαντώνται σε τέτοια σημεία του φυσικού αναγλύφου. Η Λάστα ποτίζεται από έξι βρύσες. Ο συνδυασμός του άφθονου νερού, της αραιής διάταξης του κτισμένου χώρου, και της εύφορης γης, αφήνει περιθώρια για καλλιεργήσιμες εκτάσεις εντός του οικισμού, γεγονός που ίσως να αποτέλεσε και παράγοντα διαμόρφωσης αυτού και όχι απόρροια του.
   Τα κτίσματα του οικισμού είναι κατασκευασμένα από τοπική πέτρα η οποία εξαγόταν από την γύρω περιοχή, φέρουν στέγες από κεραμίδια και φτάνουν συνήθως τους δύο ορόφους, με εξαίρεση κάποια που λόγω κλίσης εδάφους φτάνουν τους τρεις. Οι μορφές των κτισμάτων σε συνδυασμό με την αραιή διάταξή τους δίνουν ένα αποτέλεσμα εναρμονισμένο με το φυσικό τοπίο και έναν οικισμό “χαμένο” μέσα σε αυτό. Οι οπτικές φυγές λόγω του μεγάλου υψομέτρου είναι ανοικτές προς όλες τις κατευθύνσεις και το φυσικό τοπίο φέρει έντονη βλάστηση αποτελούμενη κυρίως από έλατα, λεύκες, ιτιές, πλατάνια, μηλιές, δαμασκηνιές, κληματαριές και καρυδιές. Μέρος της βλάστησης επίσης, αποτελούν οι καλλιεργήσιμες εκτάσεις οι οποίες σήμερα είναι ανεκμετάλλευτες και καλύπτονται από στάχυα.