Εξώστες

Η κατασκευή των διασωθέντων παραδοσιακών εξωστών είναι συνήθως απλή, με βασικό δομικό υλικό τους το ξύλο. Η επιλογή αυτή αποτελεί και τον λόγο για τον οποίο το στοιχείο αυτό είναι ένα αδύναμο και ευάλωτο στην υγρασία κομμάτι της παραδοσιακής κατασκευής, με αποτέλεσμα ελάχιστοι εξώστες να διατηρούνται στην αρχική τους μορφή.

Συνήθως τοποθετούνται στην φαρδιά όψη του κτιρίου για την εκτόνωση του ορόφου. Ωστόσο, σε ελάχιστες περιπτώσεις συναντήσαμε και παραδείγματα όπου ο εξώστης του ορόφου αποτελούσε σημείο εισόδου στο οίκημα, με σύνδεση με το ισόγειο μέσω εξωτερικής σκάλας. 

Η στήριξή τους επιτυγχάνεται με ξύλινα δοκάρια σε απόσταση 50-60εκ. τα οποία πακτώνονται μέσα στον τοίχο πάνω από το επίπεδο της ξυλοδεσίας που βρίσκεται ακριβώς κάτω από το πάτωμα του ορόφου. Τα δοκάρια του εξώστη τοποθετούνται δίπλα σε αυτά του πατώματος που καταλήγουν στο σημείο που επιλέγεται κάθε φορά να τοποθετηθεί ο πρόβολος. Τα ξύλινα δοκάρια δεν είναι πάντα επιμελώς λαξευμένα - η επιμέλεια της κατασκευής αντιστοιχεί στην χρήση και την σπουδαιότητα του κτιρίου.  Έχουν διαστάσεις που κυμαίνονται στα 10-13x15-18εκ, ενώ πάνω από αυτά, με κάθετη φορά καρφώνεται ξύλινο σανίδωμα πατώματος διαστάσεων 2,5-3x15εκ. Το δε στηθαίο έχει οριζόντιους ξύλινους χειρολισθήρες και ξύλινα, είτε λεπτής διατομής μεταλλικά κάγκελα.

Το στέγαστρο των παραδειγμάτων των αμιγώς παραδοσιακών εξωστών γίνεται με ξύλινες δοκούς ορθογωνικής περίπου διατομής που διαπερνούν την τοιχοποία και σφηνώνονται με μικρές πέτρες ενώ καταλήγουν σε 2 ξύλινους ορθοστάτες στην μπροστινή περίμετρο του στοιχείου. Σε ορισμένες περιπτώσεις μικρότερων κυρίως στεγάστρων συναντάμε την περίπτωση χρήσης αντηρίδων για την υποστήριξη της κατασκευής. Η δε τελική επικάλυψη των κεραμιδιών γίνεται πάνω σε ξύλινο πέτσωμα, ενώ σε πιο σύγχρονες επεμβάσεις πάνω σε μεταλλικές λαμαρίνες.

Σε όσες περιπτώσεις έχει συνειδητά επιλεγεί η διατήρηση του συγκεκριμένου στοιχείου οι ιδιοκτήτες κρατώντας, ή μη, το αρχικό περίγραμμά τους, τους έχουν αντικαταστήσει χρησιμοποιώντας συνήθως διαφορετικές υλικότητες όπως το σκυρόδεμα,  ή το μέταλλο και συνεπώς και διαφορετικές κατασκευαστικές τεχνολογίες. Για παράδειγμα, σε αρκετές περιπτώσεις όπου το στέγαστρο έχει αντικατασταθεί, την θέση των ορθοστατών, των αντηρίδων  και των δοκαρίων παίρνουν συνήθως μεταλλικές σωλήνες και στράντζες, ενώ τα κεραμίδια αντικαθιστώνται από φύλλα λαμαρίνας, ή πολυκαρβονικών υλικών. Αλλά και σε πιο ακραία παραδείγματα ο εξώστης μεγαλώνει αισθητά σε διαστάσεις και κατασκευάζεται από μπετόν.