Στραπουριές

4| Οικία με κατώι

Νοτιοανατολική όψηΚάτοψη κατωγιούΚάτοψη δωμάτων-στέγηςΑνηφορικός δρόμος και είσοδος στο επίπεδου του κατωγιού της κατοικίαςΕίσοδος στο επίπεδο της αυλής-βεράντας του ανωγιού. το κτιστό αυτό αυλιδάκι εδράζεται εν μέρει στον φυσικό φράχοΕίσοδος στην αυλή-βεράντα της κατοικίαςΗ αυλή-βεράντα της κατοικίας. Το πρόσκτισμα στα αριστερά αποτελεί μεταγενέστερη προσθήκηΗ μακρόστενη, νοτιοανατολική αυλή της κατοικίας. Σε πρώτο πλάνο φαίνεται το λιθόκτιστο μικρό καθιστικό. Αριστερά φαίνεται η εσοχή με το μαρειουλάκι και η λιθόκτιστη σκάλα που οδηγεί στον όροφο. Επάνω το δώμα-αυλή-βεράντα.Το μαρειουλάκι δίπλα από τον φούρνο με το υπαίθριο καθιστικό και η λιθόκτιστη σκάλα που οδηγεί στον όροφοΗ νοτιοδυτική όψη του κτηρίου. Ένα μέρος του καλύπτεται με στέγη και το υπόλοιπο με δώμα. Δεξιά, δίπλα στο δέντρο, φαίνεται το δωμάτιο-προσθήκη από τούβλο, πάνω από τον χώρο του αλόγου.Ο χώρος του φούρνου στο κατώιΟ πεσσός που βοηθά στην στήριξη της οροφής, στο κατώιΧώρος για ζώα στο κατώι

Η κατοικία εντοπίζεται στη δυτική πλευρά του οικισμού , με τη βορειανατολική της όψη να βρίσκεται πάνω σε δρόμο του οικισμού , πολύ κοντά στην περιφερειακή οδό . Στρέφει την κύρια όψη της προς του ευνοϊκό νοτιανατολικό προσανατολισμό. Το έδαφος παρουσιάζει έντονη κλίση , κατηφορική προς τον ίδιο προσανατολισμό , έτσι, η κατοικία γίνεται από διώροφη μονώροφη , όσο ανηφορίζει ο πλαϊνός δρόμος . Επίσης, αυτή η έντονη κλίση δίνει τη δυνατότητα εισόδου σε δύο διαφορετικά επίπεδα της κατοικίας : στην αυλή που βρίσκεται στο επίπεδο του κατωγιού και στην αυλή – βεράντα που αποτελεί το δώμα του κατωγιού.

Ανήκει στην επικρατέστερη τυπολογία αγροτικής κατοικίας των Στραπουργιών, δηλαδή αποτελείται από ανώι και κατώι , με το ανώι να υποχωρεί , έτσι ώστε να προκύπτει μια μακρόστενη αυλή – βεράντα στο δώμα του κατωγιού , στραμμένη προς τα νοτιανατολικά .

Το όλο κτίσμα , τοποθετημένο στο όριο του δρόμου, αφήνει ένα μεγάλο υπαίθριο χώρο στη νοτιοδυτική πλευρά του κτήματος , που είναι καλλιεργήσιμη έκταση και μία μακρόστενη αυλή στη  νοτιανατολική πλευρά , όπου βρίσκεται και μία από τις δύο εισόδους της ιδιοκτησίας. Στην αυλή αυτή υπάρχει ένα λιθόκτιστο υπάιθριο καθιστικό.

Στο πολύ μεγάλο κατώι περιλαμβάνονται πολλά δωμάτια σταύλων για διάφορα ζώα και ένας φούρνος. Στο βάθος του κτωγιού υπαρχει επίσης κλεβανή, με την καταπακτή της μπαζωμένη. Στα νοτιοδυτικά του κατωγιού και σαν πρόεκταση αυτού , ξεχωρίζει ένα δωματιάκι – σταύλος για άλογο. Ακόμα, στην εξωτερική πλευρά του φούρνου υπάρχει ένα μαρειουλάκι. Το ανώι αποτελεί την κυρίως κατοικία . Μια λιθόκτιστη εξωτερική σκάλα ενώνει το κατώι με το ανώι.

Πρόκειται για ένα πολύ παλιό κτίσμα που πιά δεν κατοικείται μόνιμα. Σίγουρα το δωματιάκι πάνω από το σταύλο του αλόγου αποτελεί προσθήκη και, μάλιστα, πολύ πρόσφατη , καθώς είναι εμφανές ότι είναι κτισμένο από τούβλο. Στην κάτοψη των δωμάτων – στέγης η προσθήκη αυτή σημειώνεται με κόκκινο .

Σχετικά με το δομικό σύστημα, χρησιμοποιείται φέρουσα τοιχοποιία από τοπικό σχιστόλιθο. Το κατώι στεγάζεται με δοκούς από κορμούς κυπαρισσιού και σχιστόλιθους και, μάλιστα, στο τελευταίο δωμάτιο, στο βάθος του κατωγιού , υπάρχει και ένας πεσσός που βοηθά στη στήριξη της οροφής. Στο ανώι , ένα τμήμα του καλύπτεται με στέγη και το υπόλοιπο με δώμα.