6 | Οικία Μανδαράκα

Πρόκειται για μία κατοικία με χαρακτηριστική πολυκυτταρική τυπολογία, και ιδιαίτερη ογκοπλαστική οργάνωση. Η κάτοψή του τοποθετείται ελεύθερα σε ένα μεγαλύτερο κτήμα με ελαφρα κλίση, χωρίζοντας δύο περιβόλια ένα σε ψηλότερη και ένα σε χαμηλότερη στάθμη. Η πρόσοψη (σχέδιο) ανοίγεται στον ευνοικό νοτιοδυτικό προσανατολισμό. Σε αυτην ξεχωρίζουν οι δύο βασικοί όγκοι:

• Ο όγκος με την κυρίως κατοικία, ο οποιος περιλαμβάνει στο ανώγι το μαγειριό, τη σάλα, τα υπνοδωμάτια, ενα WC, και σοφίτα (αποθηκευτικό χώρο). Στην αυλη μεσω της οποιας γινεται η εισοδος στην κατοικια υπάρχει εξωτερικός υπαιθριος φούρνος (μαρειουλάκι). Στο κατώι περιλαμβανοναι αποθηκευτικοί χώροι καθως και δωματιο με μη λειτουργικό τζάκι, που λειτουργεί σήμερα ως σφαγείο. Στον χώρο του κατωγιού που βρίσκεται ακριβώς κάτω από τη σάλα, εντοπίζεται η τρύπα όπου παλιά βρισκόταν η «κλεβανή», μια μικρή, χτιστή, ιδιαίτερα απότομη εσωτερική κλίμακα η οποία εκλεινε με ξύλινη καταπακτη. Λειτουργικός της σκοπός ήταν η κατακόρυφη επικοινωνία των επιπέδων κυρίως το χειμώνα, όπου η εξωτερική κλίμακα λόγω των καιρικών φαινομένων δεν χρησιμοποιούνταν.
• Ένας δευτερεύων όγκος, χαμηλότερος, ο οποιος εδράζεται εν μερει στον φυσικό βράχο, και περιλαμβάνει επίσης κατώγια- αποθήκες καθώς και κλειστό χώρο με φούρνο, προσβάσιμο μέσω μιας μικρης βεραντας με «ανεντραδα» (κληματαρια). Το περιγραμμα του ειναι καμπυλομορφο σε ενα τμημα του, αφου ακολουθει τη φυσικη γραμμη του βραχου

Οι δύο όγκοι συνδέονται με ένα σύστημα μεγαλυτερων και μικροτερων αυλών και βεραντών, οι οποιες διαμορφώνονται πάνω στα δώματα των κατωγίων. Το σύστημα αυτο αναπτύσσεται βαθμιδωτα και σε διάφορα επίπεδα, δημιουργώντας εξωτερικούς υπαίθριους και ημιυπαίθριους χώρους με διαφορετικές ποιοτητες.

Όπως προαναφέρθηκε, η δομή του κτηρίου είναι πολύσπαστη- πολυκυτταρική, καθως φαινεται να έχει αναπτυχθει σταδιακα και με συνεχή προσθήκη νέων όγκων. Τόσο η αλλαγή των παχών των τοίχων στα διαφορετικά τμήματα όσο και οι εμφανείς κατασκευαστικοί αρμοι υποστηρίζουν αυτη τη θέση. Είναι ωστόσο δύκολο να εξακριβωθουν οι διαφορετικές οικοδομικές φάσεις του κτηρίου. Η πιο σύγχρονη προσθήκη βρίσκεται στα βόρεια, και ξεχωρίζει αμέσως καθώς διαφέρει απο το υπόλοιπο κτηριο ως προς το δομικό σύστημα (ωπλισμένο σκυρόδεμα αντί γα φέρουσα τοιχοποιια απο σχιστολιθο).

Σε ότι αφορά το κατασκευαστικό σύστημα των δωμάτων, των οροφών και των ενδιάμεσων πατωματων, εντοπιζονται οι εξής περιπτωσεις:

• Πλην του σφαγειου, για το δώμα των κατωγίων χρησιμοποιείται το σύστημα της εκφοράς
• Μόνο στο κατώι με το παλαιο τζακι, το δώμα διαμορφώνεται με δοκούς από κορμούς κυπαρισσιου, σχιστολιθικές πλάκες, χώμα και τελική επίστρωση από μπετόν
• Ο όγκος της κύριας κατοικίας είναι στεγασμένος με δίριχτη στέγη. Στο βορειότερο τμήμα, οπου βρίσκεται η σοφίτα, διαμορφώνεται ενδιάμεσο ξυλινο πάτωμα με δοκους απο κορμούς κυπαρισσιου, και στο νοτιότερο διαμορφώνεται ψευδοοροφή πάλι από κυπαρισσόξυλο