Επιχρίσματα

Το εξωτερικό σοβάτισμα γίνεται με επίχρισμα που απ’ ό,τι μάθαμε αποτελεί ανάμειξη θαλασσινής, συνήθως, άμμου με ασβέστη και τοποθετείται σε δύο στρώσεις. Στρώνεται πάνω στους πολλούς οριζόντιους αρμούς της λιθοδομής του τοίχου σε λεπτές οριζόντιες λωρίδες. Έτσι δημιουργείται αυτό το αποτέλεσμα που ονομάζεται “σαρδέλωμα”. 

Οι βασικοί τύποι σαρδελώματος που συναντήσαμε στα Αηδόνια είναι δύο:

• Το απλό σαρδέλωμα που σκεπάζει όλες τις επιφάνειες των εξωτερικών τοίχων 
• Το σαρδέλωμα που επιτρέπει κάθε τόσο να φαίνονται πού και πού “κολυμπητές” πέτρες, άλλοτε με ακατάστατα σχήματα κι άλλοτε με πιο κανονικά.

Οι λωρίδες στο κοινό σαρδέλωμα είναι στενές, περίπου 3 εκ. και γυρτές (με κλίση προς τα κάτω). Απλώνονται σε όλο το μήκως του τοίχου σε ελεύθερες οριζόντιες. Το εργαλείο που χρησιμοποιείται για την διαμόρφωση αυτή του σοβά είναι ένα ειδικό μυστρί (μαλάς) με πατύτερη μύτη και κοντύτερο από το συνηθισμένο. 

Στις εσωτερικές επιφάνειες των τοίχων το σοβάτισμα γίνεται πιο λείο, όπως γίνεται περίπου και σήμερα. Ασβέστης δεν έμπαινε πάντοτε στο κονίαμα αλλά πολύ καλά κοσκινισμένο χώμα. Πολλές φορές δυναμωνόταν με άχυρο. Το τελευταίο χέρι, το ψιλό, γινόταν με άμμο θαλασσινή και ασβέστη.

Ένα άλλο κονίαμα το οποίο το συναντήσαμε και με τη χρήση συνδετικού κονιάματος αλλά και ως επίχρισμα είναι η μπρουτσαλιάνα. Αυτή γίνεται με σκόνη από τριμμένα κεραμικά είδη.  Πρόκειται για υδραυλικό κονίαμα και γι’ αυτό γίνεται ως επί το πλείστον χρήση του σε κτήρια που έρχονται σε επαφή με το νερό όπως τη βρύση του χωριού και την μικρή βρυσούλα του Πύργου.