Λαγκάδια (Τμήμα Β)

Γενικές Τυπολογικές Παρατηρήσεις

 

Η επικρατέστερη τυπολογία κάτοψης είναι αυτή του ορθογωνίου μονόχωρου με αναλογίες 1:2. Η εσωτερική διάσταση της στενής πλευράς δεν υπερβαίνει τα 5.5 μέτρα (συνήθως 4-5) λόγω του περιορισμού στα μεγέθη των κατάλληλων κορμών για τη γεφύρωση των ανοιγμάτων. Τα περισσότερα κτήρια είναι διώροφα, αλλά παρατηρούνται και λίγα τριώροφα (Σημειώνεται ότι στο σύνολο του οικισμού συναντάμε και κτήρια με περισσότρα πατώματα (εως 5). Το κτηριακό πρίσμα κατά πλειοψηφία τοποθετείται κάθετα στις υψομετρικές καμπύλες και η μακρά πλευρά του ταυτίζεται με τον άξονα Β-Ν. 
 
Λόγω της μεγάλης κλίσης του εδάφους το κατώι έχει συχνά μικρότερο μέγεθος από το ανώι και είναι συνήθης η κατασκευή θόλου στο μισό κομμάτι της κάτοψης που βρίσκεται σε επαφή με το βράχο. Ο χώρος του ανωγιού διαιρείται με ελαφρά χωρίσματα (ξύλο, τσατμάς κλπ.) σε 3 μέρη, ένα ‘καλοκαιρινό’ προς τη νότια πλευρά, ένα ΄χειμωνιάτικο’ προς τη βόρεια και ένα μικρότερο ενδιάμεσο , την ‘εμπατή’. Στη νότια όψη συναντάμε και μπαλκόνι.
Η είσοδος στο κατώι το οποίο χρησιμοποιείται ως σταύλος ή αποθήκη γίνεται από τη νότια πλευρά, ενώ στο ανώι γίνεται από την ανοτολική ή τη δυτική. Στις περιπτώσεις όπου υπάρχει και τρίτος όροφος η είσοδος γίνεται από εξώστη. Πολλές κατοικίες έχουν και αυλή μέσω της οποίας γίνεται η πρόσβαση στο χώρο του σπιτιού από το δρόμο.
 
Παρατηρούνται επίσης εξαιρέσεις σε αυτόν τον κανόνα: μονόχωρο με τη μακρά πλευρά παράλληλη στις υψομετρικές καμπύλες (πλατυμέτωπο), ένωση μονοχώρων κάτω από κοινή στέγη, καθώς και μονόχωρα με μεταγενέστερες προσθήκες. Και σε αυτές τις περιπτώσεις παραμένουν κοινά γνωρίσματα με τα απλά μονόχωρα, όπως ο το μπαλκόνι στη Νότια πλευρά και η εσωτερική διαίρεση, ακόμα και αν εξυπηρετεί διαφορετικές μεταγενέστερες λειτουργικές ή ιδιωτικές ανάγκες.
 
Η τυπολογία διαφέρει στα κτήρια του εμπορικού δρόμου. Η κάτοψή τους διαφοροποιείται σε σχήμα προσαρμοζόμενη στη μορφή του εδάφους και προσεγγίζει το ορθογώνιο. Κοινό χαρακτηριστικό τους είναι ότι υπάρχουν μεγάλα ανοίγματα στο ισόγειο που διαμορφώνουν την είσοδο στα καταστήματα/ αποθήκες. Ο όροφος χρησιμοποιείται σαν κατοικία και έχει επίσης μπαλκόνι στη νότια πλευρά.
 
Αξίζει να αναφερθεί ότι σε 3 περιπτώσεις (Α1, Α2, Ε3) η στέγη των κτισμάτων είναι τύπου Γ. Από τη μελέτη των κατόψεων Α1,Α2, προκύπτει ότι τα κτήρια αυτά αποτελούν συνθέσεις μονοχώρων με ενιαία στέγη. Η αρχική κάτοψη του Ε3 προκύπτει με την απότμηση της ΒΑ γωνίας ενός ορθογωνίου προκειμένου να διαμορφωθεί η είσοδος. Λόγω του ότι το μέγεθος της απότμησης είναι μικρό, αλλό και του γεγονότος ότι δεν συναντάται σε γειτονικά κτήρια το γνώρισμα αυτό, το Ε3 θεωρείται καταχρηστικά μονόχωρο.