Αγιος Γεώργιος Νηλείας

Στέγες

Η στέγη είναι η βασικότερη κατασκευή του κτίσματος, καθώς προφυλάσσει το κτήριο από τα φυσικά στοιχεία. Στα παραδοσιακά κτίσματα του Άι-Γιώργη η κάλυψη της κατοικίας γίνεται με κεκλιμένες κυρίως τετράρριχτες ξύλινες στέγες. Η κατασκευή του σκελετού διέπεται από τη λογική των φερόντων και φερόμενων ξύλινων στοιχείων, που καρφώνονται μεταξύ τους και συνδέονται με εντορμία. Ως προς τα στοιχεία, ο σκελετός αποτελείται από τους ελκυστήρες, δηλαδή τα οριζόντια στοιχεία που γεφυρώνουν τη μικρότερη απόσταση ανάμεσα σε δύο τοιχοποιίες, τους ορθοστάτες ή "μπαμπάδες", τα κατακόρυφα στοιχεία πάνω από τους ελκυστήρες, και τους αμείβοντες, τα λοξά στοιχεία που συνδέουν την άκρη του ελκυστήρα με την κορυφή του ορθοστάτη και με εντορμία συνδέονται με τον ελκυστήρα. Ανάλογα με το αν ο ορθοστάτης εδράζεται στον ελκυστήρα ή αν αναρτάται η στέγη χαρακτηρίζεται καθιστή ή αναρτημένη αντίστοιχα. Άλλα λοξά στοιχεία είναι οι αντηρίδες που με εντορμία συνδέουν τον ορθοστάτη με τους αμείβοντες και έχουν ανακουφιστικό ρόλο. Το σύστημα αυτό ονομάζεται ψαλίδι και εδράζεται στις ξυλοδεσιές-στρωτήρες που βρίσκονται στη στέψη του τοίχου, μία εσωτερικά και μία εξωτερικά. Στους στρωτήρες αυτούς στηρίζεται και το ξύλινο γείσο, το οποίο διαμορφώνεται από λοξά ξύλα με κλίση μικρότερη ή ίση του βασικού αμείβοντα και από οριζόντια λεπτότερα ξύλα που είτε απλώς ξεπερνούν για λίγο το πάχος του τοίχου, είτε συνεχίζουν στο εσωτερικό του χώρου μέχρι να συναντήσουν έναν ελκυστήρα ή ένα οριζόντιο ξύλο και να στηριχτούν εκεί. Το λίθινο γείσο διαμορφώνεται από σχιστόπλακες που τοποθετούνται μετά τον αμείβοντα εκφορικά. Το γείσο στις πηλιορείτικες κατασκευές είναι φαρδύ και συνδυάζει τη κατασκευαστική λειτουργικότητα με την κάλυψη μορφολογικών και κλιματικών αναγκών. Στις γωνίες, σημεία της κατασκευής ιδιαίτερα ευπαθή, τοποθετούνται μασχάλες για την ενίσχυση της ακαμψίας τους. Η κάλυψη του σκελετού γίνεται ως εξής: αρχικά τοποθετούνται οι τεγίδες, ξύλα εγκάρσια στη διεύθυνση των αμειβόντων και στις προσεγμένες κατασκευές τοποθετούνται και επιτεγίδες, εγκάρσια στη διεύθυνση των τεγίδων. Οι επιτεγίδες, εκτός από τη μείωση του ανοίγματος που καλείται να καλύψει το πέτσωμα, συνεισφέρουν στην καλύτερη πρόσφυση του κονιάματος στο πέτσωμα. Αυτό συμβαίνει, επειδή το πέτσωμα τοποθετείται με τα νερά εγκάρσια στη διεύθυνση των επιτεγίδων, δηλαδή με τα νερά οριζόντια, γεγονός βοηθητικό για το κονίαμα. Πάνω από το κονίαμα (συνήθως κοκκινόχωμα) τοποθετούνται σχιστόπλακες, που ξεκινούν να στρώνονται από κάτω προς τα πάνω, δηλαδή από το γείσο, ώστε να αλληλοεπικαλύπτονται και να μην επιτρέπουν στο νερό να εισέλθει στην κατασκευή. Ο τρόπος επίστρωσης στις παραδοσιακές κατασκευές του Πηλίου είναι "σε σειρές" ή "σε αράδες".Στα πλεονεκτήματα των λίθινων στεγών συγκαταλέγονται η μακροχρόνια αντοχή και η δυσκολία μετακίνησης πλακών από ατυχήματα. Στα μειονεκτήματα, σημαντικότερο είναι το μεγάλο βάρος της τελικής κατασκευής και η απολέπιση των πλακών από τον παγετό.

Προοπτικό Στέγης
Προοπτικό Στέγης
"Ψαλίδι"
"Ψαλίδι"
Έδραση κατωμαχιών σε ελκυστήρα
Έδραση κατωμαχιών σε ελκυστήρα
Πέτρινο γείσο
Πέτρινο γείσο