Το 1777, κτίστηκε το πρώτο δημοτικό σχολείο. Για το κτίσιμό του χρησιμοποιηθήκαν χρήματα από την εκποίηση γυναικείων κοσμημάτων και λοιπών αντικειμένων.[1]
Τη νομαδική ζωή από την Τρίκα στη Δινίτσα ακολουθούσε το σχολείο με τους δασκάλους και όλα τα κινητά αντικείμενα, θρανία, πίνακες κλπ., με τη βοήθεια των γονέων. Το 1888 ο Κ. Κρυστάλλης αναφέρει ότι υπήρχε ελληνικό δημοτικό σχολείο 270 μαθητών με τέσσερις δασκάλους. Το 1878 ο Σπ. Γ. Τοπάλης χορήγησε από την Βιέννη τα χρήματα για την ίδρυση παρθεναγωγείου για 70 κορίτσια.[2]
Η ενσωμάτωση του Συρράκου στην Ελλάδα σήμαινε και την εκπαιδευτική ενσωμάτωση. Το Συρράκο απέκτησε το σχολαρχείο, το οποίο χωριζόταν σε κεντρικό (μόνιμων κατοίκων), ποιμενικό (μετακινούνταν μαζί με του κτηνοτρόφους), και κοινό τετρατάξιο θηλέων.
Οι περιηγητές από τον 19ο αιώνα ανέφεραν ότι οι Συρρακιώτες ενημερώνονταν για τα πεπραγμένα στην Ευρώπη και το χρηματιστήριο, και επίσης διέθεταν βιβλιοθήκες, συμπεριλαμβανομένων βιβλίων από Έλληνες κλασικούς, και μιλούσαν γαλλικά και ιταλικά.[1]
[1] Δημήτριος Ελ. Ράπτης, Το εκπαιδευτικό οικοτροφείο Συρράκου «ο Γανιώτης» (1922 -1977), Περιφερειακό Ταμείο Ανάπτυξης Ηπείρου, Κληροδότημα Ιωάννη Ρίζου, Ιωάννινα 2017, σ. 58. Η εκποίηση δείχνει το συλλογικό πνεύμα αλλά και τον λιτό τρόπο ζωής της κοινότητας, χωρίς επίδειξη πλούτου (το σπίτι στολιζόταν μόνο με ό,τι παρήγαγαν οι ίδιοι στον αργαλειό).
[2] Ό.π., Το εκπαιδευτικό οικοτροφείο Συρράκου «ο Γανιώτης» (1922 -1977), σ. 57. Το πλήρες δημοτικό τεσσάρων τάξεων ήταν μεικτό, από 50 έως 80 μαθητές. Πάνω από 80, οι τάξεις ήταν έξι. Το κοινό δημοτικό είχε κάτω από 50 μαθητές, με έναν δάσκαλο.