Τρόποι Σύνθεσης Κτισμάτων

Η σύνθεση του οικισμού της Κάτω Πόλης παρουσιάζει ιδιαίτερο μορφολογικό ενδιαφέρων. Είναι αποτέλεσμα της πρόσμιξης διαφόρων τυπολογικών στοιχείων αρχιτεκτονικής, λόγω αποκατάστασης ή συνεχούς επανάχρησης  των κτιρίων ανά εποχή. Το τοπίο της Μονεμβασιάς συντίθεται ελεύθερο. Οι κατόψεις των κτιρίων αποτελούν έναν ελεύθερο, οργανικό κάναβο σύνθετων μορφών που απλώνεται σε όλη την έκταση της καστροπολιτείας. 

Τα περισσότερα σπίτια του οικισμού της Μονεμβασιάς ακολουθούν μια κοινή κτιριακή τυπολογία: 

●       Στενή πρόσοψη στην πλευρά του δρόμου 

●       Κάθετη ανάπτυξη του κτιριακού όγκου στις κλίσεις του εδάφους 

●       Διαθέτουν 3 επίπεδα 

Το κατώτερο επίπεδο της κατοικίας ήταν ανεξάρτητο του υπόλοιπου κτιρίου και προορίζονταν για τον σταυλισμό των ζώων. Στις περισσότερες περιπτώσεις σήμερα αυτό το επίπεδο έχει ενοποιηθεί με την υπόλοιπη κατοικία εσωτερικά και εξυπηρετεί λειτουργίες χρήσεις της.  

Το μεσαίο επίπεδο εμπεριέχει τους χώρους διημέρευσης, την κουζίνα και το λουτρό.  

Στο ανώτερο επίπεδο βρίσκονται τα υπνοδωμάτια της οικογένειας και η πρόσβαση σε αυτά γίνεται από το μεσαίο επίπεδο μέσω μιας στενής ξύλινης σκάλας. 

Είναι ακόμα σημαντικό ν’ αναφέρουμε ότι στις περισσότερες περιπτώσεις η ταράτσα έχει τον ρόλο της αυλής, καθώς δεν υπάρχει χώρος για την εκτόνωση του κτιρίου στον περιβάλλοντα χώρο.

Όλα τα σπίτια διέθεταν στέρνα για την συλλογή του νερού της βροχής καθώς δεν υπάρχουν φυσικές πηγές νερού στην Μονεμβασιά. Ένα ακόμα χαρακτηριστικό στοιχείο στις οικίες της Μονεμβασιάς είναι τα καμπύλα γείσα, που δημιουργούνται στις απολήξεις της στέγης, και λειτουργούν ως υδρορροές κατευθύνοντας το νερό στην στέρνα.  Η πυκνή δόμηση που επικρατεί στο κάστρο δεν επιτρέπει την ύπαρξη καλλιεργήσιμων εκτάσεων, ενώ ελάχιστα είναι και τα σπίτια που διαθέτουν κάποιον μικρό περιτειχισμένο κήπο.