Μονεμβασιά (Τμήμα Β)

Συμπεράσματα

Μέσα από την έρευνα και την ανάλυση του οικισμού καταλήξαμε σε ορισμένα συμπεράσματα που αφορούν την ανάπτυξη και τον αρχιτεκτονικό χαρακτήρα του οικισμού της Μονεμβασιάς.

 

Αρχικά, όσον αφορά τα μορφολογικά χαρακτηριστικά των κτιρίων, τα περισσότερα αποτελούνται από τη σύνθεση επιμέρους κτιριακών όγκων σε μια ενιαία κατασκευή που αναπτύσσονται κάθετα στην κλίση του εδάφους. Τα κτίρια του οικισμού αναπτύσσονται οργανικά πάνω στον βράχο ως απόρροια της μεγάλης ανάγκης για ανάπτυξη εντός των τειχών. Αυτή η κλιμακωτή ανάπτυξη βοηθά στην αντιμετώπιση των φυσικών φαινομένων. Σημαντική επίδραση στον καθορισμό της μορφής του οικισμού παίζουν οι ισχυροί άνεμοι και γι΄αυτό οι περισσότερες στέγες έχουν σκουφιά προς τον Νότο ή την Ανατολή.

Τα υλικά που χρησιμοποιούνται αντλούνται από το τοπικό περιβάλλον, συγκεκριμένα οι γωνίες, τα περιθώρια των ανοιγμάτων, οι θόλοι και τα τόξα κατασκευάζονται από πωρόλιθο που αφθονεί στη χερσόνησο. Η χρήση του ξύλου είναι περιορισμένη λόγω της έλλειψης στην ευρύτερη περιοχή. Παρατηρείται μόνο στις στέγες, τους ενδιάμεσους τοίχους, τα κουφώματα και τις πόρτες.

 

Η ραγδαία ανάπτυξη του τουρισμού έχει οδηγήσει στη δημιουργία μεγάλων, πανομοιότυπων τουριστικών καταλυμάτων που αν και προσπαθούν να ενταχθούν μορφολογικά στον περιβάλλοντα χώρο, τείνουν να αλλοιώσουν τον ιστορικό χαρακτήρα της περιοχής. Σημαντικό μερίδιο ευθύνης στο φαινόμενο φέρουν και οι κάτοικοι της Μονεμβασιάς καθώς και πολλά σπίτια έχουν μετατραπεί σε τουριστικά καταλύματα.

 

Ο χαρακτήρας και η μορφολογία του οικισμού διαμορφώθηκε έντονα και απο τα ιστορικά γεγονότα που έλαβαν χώρα στην περιοχή. Οι συνεχείς πειρατικές επιδρομές αλλά κυρίως οι επανειλημμένες κατακτήσεις από Ενετούς και Οθωμανούς οδήγησαν στην οχύρωση της Μονεμβασιάς. Η Μονεμβασιά αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα καστροπολιτείας. Είναι περιτειχισμένη απο τις τρεις πλευρές της, αφήνοντας δύο πύλες εισόδου στο ανατολικο και στο δυτικό τμήμα των τειχών.

 

Ο οικισμός διατηρεί ακέραιο τον χαρακτήρα του σε όλη την έκταση του με μοναδικη ίσως εξαιρεση το τμήμα του βράχου που έχουν αναπτυχθεί οι μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες.

 

Ο χαρακτηριστικός τρόπος δόμησης και η χρήση υλικών από το φυσικό περιβάλλον της μονεμβασιάς έχουν συντελέσει στην διαμόρφωση και διατήρηση του ιδιαίτερου χαρακτήρα της περιοχής. Αποτέλεσμα αυτού είναι η ομοιογένεια των κτηρίων όσον αφορά τις αρχές σχεδιασμού, ενώ οι διαφορές μεταξύ παλαιών και σύγχρονων κτηρίων παρατηρούνται κυρίως στις μεθόδους κατασκευής. Τέλος, είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι δεν παρατηρούμε σημαντικές επεμβάσεις  που αλλοιώνουν τον ιστορικό χαρακτήρα των κτηρίων και η Μονεμβασιά διατηρεί μοναδικό χαρακτήρα.