Μετανάστευση - Σύνδεσμος Απανταχού Παλαιοχωριτών

Λόγω του υψομέτρου στο οποίο είναι χτισμένο το χωριό (για προστασία από τους Πειρατές, όσο αυτοί αποτελούσαν απειλή), οι κάτοικοι του Παλαιοχωρίου συχνά μετανάστευαν σε άλλες περιοχές εντός ή εκτός Ελλάδας, με σκοπό την μόνιμη ή περιοδική εγκατάστασή τους εκεί. Οι λόγοι που τους οδηγούσαν σε αυτό ήταν η εύρεση πεδινών εκτάσεων, για να μπορέσουν να βελτιώσουν τις γεωργικές και κτηνοτροφικές τους ασχολίες ή προσπάθεια για μία καλύτερης ποιότητας ζωή. Ως αποτέλεσμα, μετά την Επανάσταση του 1821, πολλοί Παλαιοχωρίτες μετοίκησαν στον Πειραιά, την Αθήνα, τον Πύργο, τη Λιβαδειά, αλλά και ακόμα πιο μακριά, όπως στην Αίγυπτο, την Κωνσταντινούπολη και τη Ρουμανία, ακολουθώντας το ευρύτερο μεταναστευτικό ρεύμα της εποχής. Αυτή η κατάσταση διήρκεσε περίπου μέχρι το 1900 και κάποιοι από τους μετανάστες αυτούς, γύρισαν εν τέλει πίσω.

Το μεγαλύτερο μεταναστευτικό ρεύμα, όμως, που έγινε ιδιαίτερης σημασίας σημείο για την ιστορία του χωριού, ήταν η μετανάστευση προς την Αμερική. Ξεκίνησε οργανωμένα την 1^η Μαΐου του 1888 με 8 άτομα και στη συνέχεια ακολούθησαν πολλές ακόμη ομάδες, με τελική απογραφή το 1914 που να αριθμεί 1500 Παλαιοχωρίτες στην Αμερική. Ήδη στο διάστημα μεταξύ 1897 και 1907 τα άτομα ήταν περισσότερα από 1000, με τους περισσότερους να διαβιούν στο Σικάγο.

Εκεί, οι ομογενείς ασχολήθηκαν κυρίως με το εμπόριο, ανοίγοντας ζαχαροπλαστεία, εστιατόρια, παντοπωλεία και ξενοδοχεία, ενώ πολλοί απόγονοι τρίτης γενιάς κατάφεραν να διαπρέψουν ως δικηγόροι, γιατροί, καθηγητές και άλλων ειδών επιστήμονες.

Στις 15 Φεβρουαρίου του 1902, ιδρύθηκε ο «Σύλλογος των εν Αμερική Παλαιοχωριτών: Ομόνοια», με στόχο την οικονομική ενίσχυση του χωριού και την ευεργεσία του σε όλες τις μορφές. Φρόντισαν ώστε να κατασκευαστεί σχολείο, εκκλησία, κρήνες, δρόμοι, νέα οδοστρώματα και μνημεία. Βέβαια, ένα από τα σημαντικότερα έργα ήταν, το 1923, η προσφορά τους σε χρήματα, πυρίτιδα και εξειδικευμένα μηχανήματα, με στόχο την δημιουργία της γέφυρας του ποταμού Δαφνώνος που διευκόλυνε τόσο την μεταφορά των κατοίκων από το Λεωνίδιο και τα γύρω χωριά, όσο και την διέλευση οχημάτων μέσω φαρδύτερων δρόμων.

Μετά το 1950, και αφού είχαν γιορταστεί τα 50 χρόνια από την ίδρυση του Συλλόγου, οι επαφές σταδιακά διακόπηκαν, μέχρι που το 2002 κατάφεραν κάποιοι ομογενείς να επανέλθουν στο Παλαιοχώρι, με σκοπό τον εορτασμό των 100 χρόνων του Συλλόγου.

Το 1945 ιδρύθηκε στην Αθήνα ο «Σύνδεσμος απανταχού Παλαιοχωριτών», με στόχο με την ανάδειξη του χωριού, την προαγωγή  των συμφερόντων του και την πολύπλευρη ενίσχυσή του. Μερικά από τα έργα που υφίστανται και σήμερα είναι η ασφαλτόστρωση και διαπλάτυνση του δρόμου προς τον Κοσμά, η τσιμεντοποίηση του εσωτερικού οδικού δικτύου, το δίκτυο του ΟΤΕ, ο φωτισμός στο σχολείο, το καμπαναριό της εκκλησίας και το Πολιτιστικό κέντρο, η τσιμεντόστρωση της επάνω πλατείας, η διαμόρφωση γηπέδου καλαθοσφαίρισης, η αποκατάσταση του Σχολείου και του προαυλίου χώρου του, η φροντίδα του Πολιτιστικού και Σπηλαιολογικού Κέντρου, ώστε να φιλοξενήσει έκθεση με φωτογραφίες των σπηλαίων της περιοχής και η συντήρηση του Ξενώνα, ώστε να μπορεί να φιλοξενεί σπηλαιολόγους.

Βιβλιογραφία : ΣΥΚΩΚΗΣ, Βασίλειος, 2006, Παλαιοχώριον, το στολίδι του Πάρνωνα,1η εκδ. Αθήνα: Εκδοτικός Οίκος Ι. Μπουκαβάλα Α.Ε.