Καστανίτσα (Α)

Περιγραφή Τοπικού Δομικού Συστήματος

Αξονομετρικό σχέδιο, κλίμακα 1:50Νότια όψηΔυτική όψηΕίσοδος από νότοΠορτί στην ανατολική όψη Άποψη εσωτερικούΆποψη εσωτερικού

 Χαρακτηριστικό παράδειγμα του τοπικού δομικού συστήματος αποτελεί το συγκεκριμένο κτίριο (Κτίριο 5), καθώς πρόκειται για μία από τις παλαιότερες και πιο παραδοσιακές κατασκευές του οικισμού, η οποία, λόγω του ότι έχει κτιστεί σε τρεις διαφορετικές φάσεις, συγκεντρώνει μία ποικιλία υλικών, διαφορετικών τρόπων σύνδεσης των υλικών αυτών και τυπικές κατασκευαστικές λεπτομερειες. 

 Το κτίριο είναι μονώροφο ????? με κατώγι, χρησιμοποιήθηκε σαν κατοικία και πλέον είναι εγκαταλελειμμένο και έχει υποστεί αρκετές φθορές τόσο στην όψη του όσο και στον εσωτερικό δομικό φορέα. Είναι κτισμένο πάνω σε μία πλαγία απότομης κλίσης. 

 Το αρχικό κτίριο ήταν σχεδόν το μισό του τελικού και επρόκειτο για μία πέτρινη κατασκευή με εξωτερικούς τοίχους πάχους 80-60 εκατοστών, των οποίων οι λίθοι της βάσης είχαν τοποθετηθεί σε κλίση, ώστε να εφαρμόζονται ομαλά στην ήδη υπάρχουσα του εδάφους. Η στέγη ήταν τρικλινής με ξύλινο εσωτερικό φορέα και ξύλινο σανίδωμα καρφωμένο πάνω στα ζευκτά, ώστε να  τοποθετούνται αμέσως μετά οι σχιστόπλακες. Στο κάτω μέρος της στέγης έχει κατασκευαστεί με ξύλινες σανίδες ένα ταβάνι, για να δημιουργεί έναν χώρο, μέγιστου ύψους περίπου 1,5 μέτρου, με τη στέγη, που θα εξυπηρετούσε ως αποθηκευτικός χώρος (πατάρι) καθώς και ως μέσο θερμο-προστασίας σε περιόδους με χαμηλή θερμοκρασία. 

 Η θεμελίωση της κατασκευής έχει γίνει με πέτρες απευθείας τοποθετημένες πάνω σε βράχους και το μέγιστο ύψος της είναι 10 μέτρα. Εκ των οποίων, η θεμελίωση υψώνεται για περίπου 2 μέτρα και μετά ακολουθεί το κατώγι. Το ύψος του ορόφου είναι 3 μέτρα.    

 Σε δεύτερη φάση, προστέθηκε ένα τμήμα στη νοτιοδυτική πλευρά του κτιρίου, ως συνέχεια της δυτικής όψης. Εδώ, η θεμελίωση γίνεται με τον ίδιο τρόπο όπως στην αρχικη κατασκευή. Ωστόσο, ο φέρων οργανισμός του ισογείου είναι ξύλινος με πλήρωση λίθων μικρότερης διατομής. Ως βάση τοποθετούνται περιμετρικά ξύλινες δοκοί πάνω στις πέτρες του τοίχου. Κάθετα σε αυτές στοιχίζονται ξύλινα υποστυλώματα,τα οποία στηρίζουν με τη σειρά τους επιπλέον ξύλινα δοκάρια. Τα κενά που διαμορφώνονται γεμίζουν με πέτρες μικρότερης διάστασης από αυτές της θεμελίωσης. Σε αυτό το κομμάτι, παρατηρήσαμε ακόμα μία πλήρωση με τούβλα, η οποία έγινε πιθανώς σε μεταγενέστερο στάδιο για την κάλυψη μίας καταστροφής. 

 Η τρίτη φάση περιλαμβάνει αυτό που χρησιμοποίηθηκε σαν χωλ, πρόκειται για έναν εξώστη ξύλινης κατασκευής στην νότια πλευρά του κτιρίου που αποτελούσε την είσοδο στην κατοικία. Η μισή κατασκευή είναι κτισμένη στο ύψος του εδάφους, ενώ η άλλη μισή στηρίζεται σε ξύλινα υποστηλώματα μακρύτερου μήκους, τα οποία επεκτείνονται μέχρι το ύψος του εδάφους. 

 

ΓΕΝΙΚΗ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ: ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΕΙΝΑΙ ΑΡΚΕΤΑ ΑΦΑΙΡΕΤΙΚΟ ΚΑΙ ΑΚΟΜΑ ΣΤΑ ΚΑΤΕΣΤΡΑΜΜΕΝΑ ΣΗΜΕΙΑ ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΑΡΚΕΤΗ ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΑ. ΔΕΝ ΕΧΕΤΕ ΚΑΝΕΙ ΟΣΑ ΕΙΧΑΜΕ ΠΕΙ ΣΤΙΣ ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣ. ΘΕΛΕΙ ΠΕΡΑΙΤΕΡΩ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ

 Στο ισόγειο, που αποτέλεσε και τον όροφο που συγκεντρώνει όλες τις λειτουργίες, παρατηρούμε ότι υπάρχουν μεγάλα ανοίγματα και δύο εξώστες που στηρίζονται σε ξύλινες διαγώνιες αντιρρήδες που εξέχουν από τους εξωτερικούς πέτρινους τοίχους με απόσταση μεταξύ τους ενός μέτρου. Στην δυτική πλευρά του κτιρίου, η οποία λόγω κλίσης είναι και η ψηλότερη, υπάρχουν ανοίγματα μικρότερου μεγέθους, στο κατώγι, καθώς και ορισμένα κενά στο κάτω μέρος της θεμελίωσης για την απορροή νερών.  

 Τα δάπεδα αποτελούνται από ξύλινες δοκούς, συνήθως από κορμούς δέντρων και τοποθετούνται παράλληλα στην μακρια πλευρά του κτιρίου ανά 1 μέτρο. Πάνω από αυτές καρφώνονται σε κάθετη διάταξη ξύλινες σανίδες. Σε ορισμένα σημεία τα δάπεδα ήταν επιχρισμένα με τσιμέντο, ενώ στον εξώστη της νότιας πλευράς υπάρχει ακόμα μία στρώση από ξύλινες δοκούς, κάθετη στη μακριά πλευρά, για μεγαλύτερη αντοχή. 

 Η ανατολική όψη της κατοικίας έβλεπε πάνω στο δρόμο και για λόγους προστασίας και ιδιωτικότητας είχε κτιστεί ένας φαρδύς πέτρινος τοίχος στο ίδιο ύψος με τον κορφιά της στέγης. Ο τοίχος αυτός ήταν ασβεστωμένος απο την εξωτερική και την εσωτερική πλευρά του. Αξίζει να σημειωθεί, ότι σε αυτόν τον τοίχο υπήρχε αρχικά ένα πορτί, μια μικρή πόρτα, με ξύλινο πλαισιο. Το οποίο, αργότερα, καλύφθηκε με πετρες. Το πορτί αυτό χρησιμοποιούταν ως μία δεύτερη πόρτα η οποία οδηγούσε κατευθείαν στο εσωτερικό της οικίας.