Γεωγραφική Θέση - Επικοινωνία - Προσβάσεις

Το Κοχύλου (ή Κόχυλος) είναι ένα οικιστικό σύνολο χτισμένο σε μια πλαγιά του Όρμου Κορθίου, στο νοτιοανατολικό μέρος του νησιού της Άνδρου. Βρίσκεται σε ένα από τα πιο ψηλά σημεία του νησιού, με υψόμετρο 400 μέτρων, ακριβώς στους πρόποδες του οροπεδίου του Πάνω Κάστρου ή Κάστρου της Φανερωμένης, όπου βρίσκονται τα ερείπια της πιο γνωστής καστροπολιτείας του νησιού σε υψόμετρο 585 μέτρων.
      Η περιοχή που επιλέχθηκε για τη συγκρότηση του οικισμού κάθε άλλο παρά τυχαία είναι. Το συμπέρασμα αυτό προκύπτει εμφανώς εάν λάβουμε υπόψη δύο σημαντικά γεωγραφικά στοιχεία της περιοχής: το πρώτο είναι ο προσανατολισμός. Ο όρμος Κορθίου, που αποτελεί και το επίνειο του οικισμού προς μελέτη, βρίσκεται στη λάκκα δύο πλαγιών του νησιού, με ανατολικό προσανατολισμό. Οι δύο πλαγιές που αρθρώνονται βόρεια και νότια του όρμου, με μακρόστενο προσανατολισμό Α-Δ, δημιουργούν δύο φυσικά όρια προστασίας του όρμου από το βορρά και το νότο. Παρόλα αυτά, η βόρεια πλαγιά όπου είναι χτισμένος και ο οικισμός του Κοχύλου (καθώς και πολλά άλλα χωριά όπως το Επισκοπείο, το Ρογό, το Παλαιόκαστρο κ.ά.) απολαμβάνει έναν εξαιρετικό νότιο προσανατολισμό, με θέα ολόκληρο το Αιγαίο προς τα ανατολικά –τις καλές μέρες ο παρατηρητής μπορεί να δει  μέχρι και το νησί της Χίου- γεγονός που ειδικά παλαιότερα παρείχε μια εξαιρετική εποπτεία της ναυτικής κίνησης στα ανοιχτά του όρμου, την  άχτιστη πλαγιά απέναντι προς το νότο και όλους τους δρόμους επικοινωνίας του Κορθίου με την υπόλοιπη Άνδρο προς τα δυτικά.
     Το δεύτερο πολύ σημαντικό στοιχείο για να κατανοήσουμε για ποιο λόγο επιλέχθηκε η θέση του οικισμού, είναι το Πάνω Κάστρο, που βρίσκεται σε τόσο κοντινή απόσταση από το χωριό, ώστε μπορεί κανείς να φτάσει εκεί πεζός/ή.  Μια οχύρωση σαν αυτή ήταν ζωτικής σημασίας για τους νησιωτικούς οικισμούς του Αιγαίου παλαιότερα. Η αναλυτική σημασία και επιρροή  της καστροπολιτείας του Κάστρου της Φανερωμένης για τον οικισμό του Κοχύλου θα αναφερθεί στη συνέχεια της τεχνικής έκθεσης. Προς το παρόν, αξίζει να σημειώσουμε ότι η ύπαρξή του επέβαλλε οργανικά την ευρύτερη οικιστική ανάπτυξη γύρω του.
      Ο οικισμός του Κοχύλου βρίσκεται ανάμεσα στη Χώρα της Άνδρου και την παράκτια περιοχή του Κορθίου. Συγκεκριμένα, απέχει 14 χιλιόμετρα από την πρώτη και περίπου 8 από τη δεύτερη. Μάλιστα, ο δρόμος που συνδέει τις δύο τόσο σημαντικές περιοχές της Άνδρου περνάει έξω από τον οικισμό του Κοχύλου, συνεχίζοντας προς τα υπόλοιπα χωριά πιο χαμηλού υψομέτρου, ως ότου να φτάσει στο Κόρθι. Παρόλο, που η ύπαρξη ενός μόνο δρόμου για την επικοινωνία πολλών χωριών στα νησιά δεν είναι κάποια πρωτοτυπία, στην περίπτωσή  μας έχει τη σημασία της. Σύμφωνα με μαρτυρίες που συλλέξαμε στο πεδίο, το μονοπάτι αυτό, μαζί με άλλα μικρότερα, υπάρχει σαν χάραξη εδώ και εκατοντάδες χρόνια και αποτελεί τον δρόμο του εσωτερικού εμπορίου της συγκεκριμένης περιοχής του νησιού. Επομένως, το Κοχύλου, όντας ο πρώτος σταθμός για όσους και όσες  έρχονται από τη χώρα και ο τελευταίος για όσους και όσες φεύγουν από το Κόρθι, ανάγεται ήδη από πολύ παλιά σε κεφαλοχώρι για τα γύρω χωριά και πρώτο σε σημασία σταθμό για τις δραστηριότητες ανάμεσα σε Χώρα και Κόρθι.
    Είναι εμφανές, λοιπόν, ότι η γεωγραφική θέση του οικισμού που μελετάμε δεν είναι αφ’ ενός καθόλου τυχαία και αφ’ ετέρου προβιβάζει το χωριό σε ιδιαίτερης σημασίας σημείο για την ευρύτερη περιοχή.