Ιδιαίτερος χαρακτήρας

Τα Αποίκια με μια λέξη περιγράφονται με τον όρο “ποικιλία”. Είναι από τα λίγα μέρη του νησιού που δεν έχουν πάψει να κατοικούνται τουλάχιστον εδώ και τριακόσια χρόνια κι αυτή η ιδιότητα γίνεται εμφανής σε κάθε βήμα του παρατηρητή.

Με την πρώτη περιήγηση, φαίνεται οικισμός κατανεμημένος κατά μήκος του κεντρικού δρόμου, που συνδέει το χωριό με τις πόλεις του νησιού. Όμως στην πραγματικότητα, μια πιο λεπτομερής βόλτα αποκαλύπτει τους πυρήνες γύρω από τους οποίους στην πραγματικότητα αναπτύχθηκε, την εποχή που συνδεόταν με την πρωτεύουσα με ένα μονοπάτι που διέσχιζε το Πέταλο.

Στα Αποίκια μια αδιάφορη γρήγορη ματιά δίνει την εντύπωση πως ο χώρος δεν έχει ταυτότητα. Οι δρόμοι: ασφαλτοστρωμένος (αμαξωτός όπως λέγεται από τους ντόπιους), πεζόδρομος ευθύς, πεζόδρομος με κλίση, πλακόστρωτος ή χυτός, δρόμος- σκάλα, χωματόδρομος, λίθινο μονοπάτι, όλα αυτά υπάρχουν σε απόσταση αναπνοής το ένα από το άλλο.

Παρόμοιο σκηνικό και με το κτισμένο περιβάλλον. Σπίτια λιθόκτιστα, ατόφια και μισογκρεμισμένα, με τον Ανδριώτικο σχιστόλιθο να φαίνεται και λίγο παρακάτω ένα κτήριο από σκυρόδεμα επιχρισμένο με παράθυρα από αλουμίνιο και τον ηλιακό του θερμοσίφωνα στο δώμα. Ακόμα και στο ίδιο σπίτι, ο ένας όροφος θυμίζει παραδοσιακό χωριό και ο από πάνω όροφος θα μπορούσε να ανήκει σε οποιαδήποτε σύγχρονη γειτονιά. Τμήματα του χωριού με τα κτήρια τόσο πυκνά που δεν ξεχωρίζει η μια αυλή από την άλλη και άλλα μέρη που ο διαχωρισμός είναι απολύτως ευκρινής.

Ακόμη και στη θέα από τον οικισμό προς το περιβάλλον, οι ποιότητες είναι τόσο πολλές. Λόγω της μεγάλης κλίσης του εδάφους, η θέα από όλα τα τμήματα προς τη θάλασσα και τους πρόποδες του Πέταλου, θα έπρεπε να είναι ακώλυτη. Κι όμως, πάλι δε συμβαίνει αυτό. Στον κεντρικό δρόμο βλέπεις καθαρά τη θάλασσα από τα κενά των σπιτιών και γνωρίζεις ότι βρίσκεσαι σε νησί. Μέσα στο Τρικόλι, ξεχνάς που είσαι, νομίζεις ότι βρίσκεσαι σε οποιοδήποτε ορεινό χωριό.

Αυτή ακριβώς αποτελεί και τη μαγεία των Αποικίων. Η ποικιλομορφία του χώρου, της θέας, των υλικών, της βλάστησης, το πάντρεμα του παλιού και του καινούργιου, επιτυχημένο ή αποτυχημένο. Αυτή είναι η εικόνα της συνεχούς παρουσίας και αλληλεπίδρασης του ανθρώπου και του περιβάλλοντος: ένα μωσαϊκό, που μπορεί σε ορισμένα σημεία να είναι ομαλό και τα χρώματα του να ταιριάζουν και σε άλλο σημείο να είναι τραχύ και με παραφωνίες στη σύνθεση. Το σύνολό του, ωστόσο, είναι αδιαμφισβήτητα άξιο παρατήρησης.