Εξέλιξη - Ανάπτυξη

Αρχικά, ο οικισμός ήταν πολύ μικρότερης έκτασης σε σχέση με τον σημερινό. Αφορούσε την περιοχή που σήμερα ονομάζεται Τρικόλι και αποτελεί ουσιαστικά το νότιο τμήμα του οικισμού. Αν και εκ πρώτης όψεως, το χωριό φαίνεται να αναπτύσσεται γραμμικά κατά μήκος του δρόμου, η αλήθεια διαφέρει. Ο οικισμός διέθετε πυρήνες- σημεία ενδιαφέροντος γύρω από τα οποία οργανώθηκε.

Η Σάριζα είναι πολύ λογικό να αποτελεί πυρήνα, αφού είναι ζωοδότρια του οικισμού. Παρέχει πόσιμο νερό και τη δυνατότητα για καθαρισμό ρούχων και προσωπική υγιεινή, επόμενο είναι να βρίσκεται στο κέντρο του ενδιαφέροντος. Δεν είναι τυχαίο που το μονοπάτι που ξεκινά από τη Χώρα προς τα Αποίκια έχει προορισμό αυτήν.

Νότια της πηγής, δημιουργήθηκε το πρώτο χωριό, η γειτονιά Τρικόλι, που αποτέλεσε τον οικιστικό πυρήνα. Η μορφή του δηλώνει σαφώς την ηλικία του. Μέσα στη γειτονιά η κυκλοφορία γίνεται πεζή ή εφίππως, κι αυτό δύσκολα σε ορισμένα σημεία. Οι δρόμοι είναι στενοί, με σκαλιά για να εναρμονιστούν με τη φυσική μεγάλη κλίση του εδάφους. Λόγω της στενότητας του χώρου δεν υπάρχουν παρά μικρά πλατώματα και καμία κεντρική πλατεία. Υπάρχουν πολλά μικρά εκκλησάκια, όλα εκ των οποίων έχουν κηρυχθεί διατηρητέα όπως ο Αγ. Δημήτριος κι ο Αγ. Χαράλαμπος. Εκεί απαντώνται και όσα πυργόσπιτα υπάρχουν στο χωριό αλλά και το παλιό εργοστάσιο κλωστοϋφαντουργίας, η “Κλώστρα”.  Δεν έχουν βρεθεί τείχη, οπότε δεν πρόκειται για φρουριακό οικισμό, ωστόσο υπάρχει λίγο χαμηλότερα από τη γειτονιά πύργος που πιθανότατα αποτελούσε την πρώτη γραμμή άμυνας για το Τρικόλι.

Έπειτα το χωριό επεκτείνεται άναρχα και βορείως της Σάριζας, κατά μήκος της διαδρομής που συνδέει τη Χώρα με το Κόρθι μέσα από τα βουνά. Το τμήμα αυτό του οικισμού είναι εμφανώς χρονικά νεώτερο, μόνο και μόνο παρατηρώντας το χαρακτήρα των κατασκευών. Οι δρόμοι είναι παρακλάδια του κεντρικού που οδηγούν σε κάθε ιδιοκτησία. Και πάλι δεν υπάρχει μεγάλη πλατεία. Η Σάριζα βρίσκεται σε κεντρικό σημείο του συνόλου του χωριού.

Στην ίδια ευθεία και δυτικά σε σχέση με αυτή, λίγο πιο πάνω στο βουνό, δημιουργείται τότε η εκκλησία και το σχολείο, επίσης διατηρητέα, που αποτελούν σημείο συνάντησης της κοινότητας και σήμερα.

Επίσης, γειτονιά με σπίτια βρίσκεται και στην περιοχή της Κατασυρτής στο Βορειοανατολικό κομμάτι του χωριού. Είναι θαυματουργή εκκλησία, πολύ σημαντική για το χωριό. Αρχικά βρισκόταν σε υψηλότερο σημείο αλλά, με εδαφικές καθιζήσεις, μετακινήθηκε χαμηλότερα, παραμένοντας αναλλοίωτη. Αποτελεί διατηρητέο κτήριο του χωριού με περιμετρική ζώνη προστασίας 100 μέτρων.

Με την πάροδο του χρόνου, τα κενά μεταξύ των τριών πυρήνων γεμίζουν και έτσι δίνεται η εντύπωση της γραμμικής ανάπτυξης του οικισμού εκατέρωθεν του κεντρικού οδικού άξονα, μολονότι αρχικώς αναπτυσσόταν με βάση συγκεκριμένα κέντρα.

Αξίζει να σημειωθεί πως βασικό κριτήριο ανάπτυξης του οικισμού αποτελεί η ανάπτυξη της οικογένειας. Όσο οι οικογένειες γίνονται πολυπληθέστερες, υπάρχει ανάγκη για στέγαση των νέων μελών. Νέο οίκημα αντίστοιχου μεγέθους με το αρχικό χτίζεται δίπλα σε αυτό και αρχίζει να δημιουργείται μια γειτονιά. Καθώς οι γειτονιές επεκτείνονται περαιτέρω, αρχίζουν να περιπλέκονται και να μην έχουν συγκεκριμένα όρια. Σε χάρτη παρουσιάζονται όλες οι γειτονιές στις οποίες χωρίζονται τα Αποίκια, με όριο κάποιο ρέμα, ένα εκκλησάκι, μια κρήνη, σημεία που μόνο οι ντόπιοι μπορούν σαφώς να ξεχωρίσουν, από την εμπειρία τους.