Συμπεράσματα

Τα Αποίκια Άνδρου είναι ιστορικός οικισμός του νησιού. Η εγγύτητά του με την χώρα, με δύο από τα σημαντικότερα μοναστήρια της Άνδρου, την Αγία Μαρίνα και τον Άγιο Νικόλαο, η προνομιακή γεωγραφική του θέση, η ύπαρξη της ευεργετικής πηγής Σάριζας, το ιδιαίτερο φυσικό ανάγλυφο κι η ύπαρξη πυκνής βλάστησης είναι ορισμένα από τα στοιχεία που προσδίδουν στον οικισμό την ιδιαίτερη του σημασία για τους κατοίκους του κι όλη την Άνδρο.   

Η ιδιαίτερη σημασία του οικισμού καταδεικνύεται και από την διαρκή κατοίκησή του . Πρόκειται για χωριό που κατάφερε να επιβιώσει στο πέρασμα των χρόνων χωρίς να εγκαταλειφθεί. Τα ήδη υπάρχοντα κτήρια μεταλλάχθηκαν, μιας και η πυκνότητα της οικιστικής συγκρότησης δύσκολα επέτρεπε την κατασκευή νέου κτίσματος. Έτσι παρατηρούνται  προσθήκες χώρων,  ακόμα και ολόκληρων ορόφων,  στα ήδη υπάρχοντα κτίσματα καθώς και αλλοιώσεις στις όψεις, που σχετίζονται κυρίως με την αλλαγή της υλικότητάς της 

Η κατάσταση αυτή έχει ως αποτέλεσμα η πρώτη εικόνα του οικισμού να μην αποδίδει την ιστορικότητα του αλλά  την εικόνα ενός χωριού χωρίς κάποια ιδιαίτερη ταυτότητα. Ωστόσο, η αλήθεια διαφέρει.  

Η παλαιότητα του οικισμού δικαιολογεί και την ύπαρξη διαφορετικών τυπολογιών στις κατοικίες. Εξετάζοντας συνολικά τα κτίσματα του οικισμού, εντοπίζονται δύο αντιπροσωπευτικές τυπολογίες κατοικιών.  

πρώτη κατηγορία είναι αυτή του πυργόσπιτου αλλά σε μια εξελιγμένη μορφή από αυτήν του μεσαιωνικού πύργου.  

Η δεύτερη κατηγορία είναι η κατηγορία των αρχοντικών.  Στα Αποίκια εντοπίσαμε δύο κατηγορίες αρχοντικών, το αρχοντικό με στέγη και το αρχοντικό με δώμα.  

Εστιάζοντας στις κατόψεις των κατοικιών και στην οργάνωση των χώρων αναγνωρίσαμε τρεις τυπολογίες κατόψεων .  

Η πρώτη κατηγορία είναι αυτή των συνεχόμενων χώρων όπου οι λειτουργείες της κατοικίας οργανώνονται διαδοχικά.  

δεύτερη κατηγορία είναι αυτή του μη ευθύγραμμου διαδρόμου όπου σε αυτήν την περίπτωση η είσοδος γίνεται σε έναν διάδρομο τύπου Γ γύρω από τον οποίο διατάσσονται οι λειτουργίες.  

Τρίτη κατηγορία είναι εκείνη του ευθύγραμμου διαδρόμου. Στην περίπτωση αυτή οι χώροι-λειτουργίες της κατοικίας οργανώνονται εκατέρωθεν ενός ευθύγραμμου διαδρόμου ο οποίος διατρέχει όλο το μήκος της κατοικίας.  

Τυπολογικά, τα Αποίκια παρουσιάζουν τον δικό τους ιδιαίτερο χαρακτήρα. Ωστόσο, όσον αφορά την οικοδομική πλευρά της κατασκευής, δε διαφέρει από τον παραδοσιακό τρόπο οικοδόμησης ολόκληρου του νησιού.  

Η σύνθεση είναι απλή  και ειλικρινής και τα κατασκευαστικά μέλη δείχνουν εμφανώς το πόλο τους. 

 Αναφέρθηκε στην εισαγωγή ότι το βασικό χαρακτηριστικό του οικισμού είναι η ποικιλία. Αυτή η ποικιλία μόλον ταύτα προσέδωσε στον οικισμό σταθερότητα, με την έννοια ότι λόγω αυτής της προσαρμογής στις νέες συνθήκες δεν εγκαταλείφθηκε αλλά στέκεται και κατοικείται μέχρι σήμερα. Ο οικισμός είναι δηλωτικός της συμπεριφοράς που πρέπει να υιοθετείται απέναντι στις αλλαγές. Διάτρηση όσων είναι σημαντικά από το παρελθόν χωρίς να αγνοούνται οι νέες συνθήκες, μετά από κριτική σκέψη και συνειδητή επιλογή. Τα Αποίκια αποτελούν ένα ζωντανό μωσαϊκό ιστορίας και αρχιτεκτονικής κληρονομιάς και είναι τόπος άξιος ενδελεχούς έρευνας. 

Δυστυχώς έχει ερημώσει στο πλαίσιο της άκριτης υποταγής στο συρμό της διαρκώς επιταχύνουσας πραγματικότητας, στην οποία, εμείς πρώτα και οι συνεχιστές μας έπειτα, πρέπει να αντισταθούμε, έτσι ώστε να εκτιμήσουμε τις αξίες που τα Αποικία έμμεσα προωθούν.