Πολυρήνεια

Tοιχοποιίες

Κύριο δομικό υλικό της τοιχοποιίας αποτελούσαν οι ακατέργαστοι λίθοι (πωρόλιθοι). Οι κτίστες εργάζονταν ταυτόχρονα, ο ένας εξωτερικά και ο άλλος εσωτερικά, δημιουργώντας με αυτόν τον τρόπο δύο στρώσεις. Η πλήρωση του ενδιάμεσου κενού, όπου υπάρχει, γίνεται με μικρότερες πέτρες, χαλίκια και λάσπη. Ανά ορισμένα διαστήματα τοποθετούνται διάτονοι λίθοι, ή αλλιώς περαστές πέτρες, που συνδέουν την εξωτερική με την εσωτερική παρειά, εξισορροπώντας τις τάσεις απόσχισής τους και αυξάνοντας τη συνεκτικότητα και την αντοχή της τοιχοποιίας. Γενικά η λογική ήταν να μπαίνουν συρταρωτά η μία πέτρα με την άλλη και στις περισσότερες περιπτώσεις , η ύπαρξη οριζόντιων στρώσεων γίνεται εύκολα διακριτή. Το πάχος κυμαίνεται από 45 έως 60 εκατοστά, με σταδιακή μείωση όσο πλησιάζουμε προς τον όροφο.

To συνδετικό κονίαμα, η λάσπη δηλαδή, με την οποία «δένονται» οι πέτρες μεταξύ τους, αποτελείται από κοσκινισμένο χώμα ή άμμο και ασβέστη. Η αρμολόγηση των εξωτερικών τοίχων γίνεται με μικρές πέτρες και συνδετικό κονίαμα. Η τοιχοποιία εσωτερικά είναι συνήθως επιχρισμένη και για να δέσει το μείγμα προστίθεται άχυρο, τρίχα κατσίκας και παρτσελώνα (υλικό που αυξάνει την ποιότητα του μείγματος, προστατεύει από την υγρασία και τη φθορά. Οι αυλακώσεις από το μυστρί δημιουργούν ανάγλυφη επιφάνεια με ιδιαίτερες φωτοσκιάσεις.

Για την καλύτερη σύμφυση των κάθετων μεταξύ τους τοίχων, χρησιμοποιούνται ρουκούνια, λαξευτά αγκωνάρια (πέτρες) από πωρόλιθο, τα οποία «δένουν» την τοιχοποιία. Έτσι ενισχύονται τα ευπαθή αυτά σημεία της κατασκευής και χάρη στο βάρος και το μέγεθός τους απορροφώνται οι φορτίσεις σε περίπτωση σεισμού.

Στην άνω απόληξη της τοιχοποιίας τοποθετούνται σχιστόπλακες, ώστε να μην εισχωρεί το νερό ανάμεσα στις δύο παρειές.

Από τον οικισμό δε λείπουν και οι ξερολιθιές, χαμηλοί μαντρότοιχοι που οριοθετούν συνήθως ιδιοκτησίες και αυλές ή συμβάλλουν στην ανέγερση αποθηκών και στάβλων.

Τέλος, εκτός από ακατέργαστους λίθους και ρουκούνια χρησιμοποιούνται και άλλα υλικά όπως κεραμικά, κομμάτια μαρμάρου και λίθινων επιγραφών σε δεύτερη χρήση από αρχαία (σπόλια), ακόμη και μυλόπετρες. Όπως χαρακτηριστικά τόνισε ένας ντόπιος κάτοικος, όλα τα σπίτια έχουν χτιστεί και με οικοδομικό υλικό από τα αρχαία τείχη.

Κατακόρυφη και αξονομετρική τομή τοιχοποιίας
Ο χαρακτήρας που προσδίδει η λίθινη τοιχοποιία στον οικισμό
Ο χαρακτήρας που προσδίδει η λίθινη τοιχοποιία στον οικισμό
Όψη τοιχοποιίας_ λίθοι άτακτα τοποθετημένοι, μικρής και μεγάλης κλίμακας
Όψη τοιχοποιίας_ λίθοι άτακτα τοποθετημένοι, μικρής και μεγάλης κλίμακας
Όψη τοιχοποιίας_ γίνονται διακριτές οι οριζόντιες στρώσεις των λίθων
Όψη τοιχοποιίας_ γίνονται διακριτές οι οριζόντιες στρώσεις των λίθων
Συνδυασμός λαξευτών και ημιλαξευτών λίθων_ εξαιρετική αρμολόγηση
Συνδυασμός λαξευτών και ημιλαξευτών λίθων_ εξαιρετική αρμολόγηση
Τοιχοποιία από ακατέργαστους λίθους_ διαγράφεται το ανάγλυφό τους
Τοιχοποιία από ακατέργαστους λίθους_ διαγράφεται το ανάγλυφό τους
Κατοικία επιχρισμένη εσωτερικά_ παλιά φωτογραφία
Κατοικία επιχρισμένη εσωτερικά_ παλιά φωτογραφία
Γωνιόλιθοι από λαξευτό πωρόλιθο_ ρουκούνια
Γωνιόλιθοι από λαξευτό πωρόλιθο_ ρουκούνια
Ξερολιθιά_ οριοθετεί ιδιοκτησίες
Ξερολιθιά_ οριοθετεί ιδιοκτησίες
Προεξέχων λίθος της τοιχοποιίας, για να δένονται τα ζώα_ μουντουλούμι
Προεξέχων λίθος της τοιχοποιίας, για να δένονται τα ζώα_ μουντουλούμι
Σπόλια_ Λίθινη επιγραφή, σκαλισμένο μάρμαρο
Σπόλια_ Λίθινη επιγραφή, σκαλισμένο μάρμαρο
Επιγραφή σε δεύτερη χρήση από το ιερό της Δικτηνναίας Αρτέμιδος
Επιγραφή σε δεύτερη χρήση από το ιερό της Δικτηνναίας Αρτέμιδος
Χρήση μυλόπετρας σε τοιχοποιία
Χρήση μυλόπετρας σε τοιχοποιία