Επιμέρους Οικιστικές Ενότητες

Παρόλα τα κοινά τους χαρακτηριστικά, τα κτίσματα της Καρύταινας παρουσιάζουν διαφορετικό χαρακτήρα καθώς απομακρυνόμαστε απ’ τον πυρήνα του κέντρου της,  έτσι οδηγούμαστε στην διάκριση τριών συνοικιών στο άνω κομμάτι της έκτασης της.

ΣΥΝΟΙΚΙΑ ΠΑΛΙΑΣ ΑΓΟΡΑΣ (γειτονιά 1)

Αποτελεί την συνοικία στην καρδιά της Καρύταινας και περιλαμβάνει το δρόμο της παλιάς αγοράς της. Εκατέρωθεν του δρόμου αυτού βρίσκονται κτίσματα πρώην εμπορικής χρήσης, ερειπωμένα πλέον, και λίγες κατοικίες. Τα κτίρια είναι κατά κανόνα μικρού μεγέθους, μακρόστενου ορθογωνικού σχήματος με στενή όψη στο δρόμο, το ένα κολλητά στο άλλο και ακολουθούν την οικοδομική γραμμή.

Στην όψη στο δρόμο της παλιάς αγοράς η χρήση του ισογείου των κτιρίων είναι κατά κανόνα κατάστημα και του ορόφου κατοικία. Συνήθως διαμορφώνεται και κατώγι, δηλαδή υπόγειος χώρος που στηρίζεται με θολωτή κατασκευή, και χρησιμοποιούταν ως αποθήκη ή στάβλος για τα ζώα. Η πρόσβαση στο κατώγι γινόταν από την άλλη όψη του κτιρίου, με αξιοποίηση της μεγάλης κλίσης του εδάφους (χώροι υπόγειοι απ’ τη μια πλευρά, ισόγειοι απ’ την άλλη).

ΣΥΝΟΙΚΙΑ ΚΕΝΤΡΙΚΟΥ ΔΡΟΜΟΥ (γειτονιά 2)

Διατρέχεται από τον κεντρικό δρόμο επικοινωνίας της Καρύταινας με τα άλλα χωριά, ο οποίος περιλαμβάνει την μεγάλη εκκλησία του αγίου Νικολάου με το καμπαναριό, την κεντρική πλατεία του χωριού με τους ανδριάντες της, ένα μικρότερο πλάτωμα, καθώς και το ιατρείο-ειρηνοδικείου του χωριού. Στη συνοικία αυτή ανήκουν και οι κεντρικοί τουριστικοί-εμπορικοί κόμβοι της Καρύταινας (ξενώνας, δύο καφετέριες, παντοπωλείο). Ο συνολικός χαρακτήρας της συνοικίας προφανώς προσδίδει προνομιακή τοποθεσία στα κτίρια της, τα οποία είναι κατά κανόνα υπερτριώροφα αρχοντικά, πολύ μεγάλου μεγέθους. Η δόμηση είναι λιγότερο πυκνή με τα κτίσματα πιο διάσπαρτα, παρόλο που ακολουθούν την οικοδομική γραμμή.

ΣΥΝΟΙΚΙΑ ΒΟΡΕΙΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ (γειτονιά 3)

Η χρήση περιορίζεται αποκλειστικά σε κατοικία. Η δόμηση είναι διάσπαρτη και δεν ακολουθεί την χάραξη των δρόμων, αλλά καθορίζεται κυρίως απ’ την κατανομή των υψομετρικών καμπύλων του εδάφους. Στο τμήμα της συνοικίας που βρίσκεται πιο κοντά στο κέντρο, υπάρχουν κυρίως νεόδμητες ή καλά συντηρημένες κατοικίες, ενώ όσο ανεβαίνουμε στο βουνό γίνεται όλο και εντονότερος ο αγροτικός χαρακτήρας των κατοικιών, και επικρατούν τα κακοσυντηρημένα-ερειπωμένα κτίσματα.  Κυριαρχεί γενικά η λογική του μαντρότοιχου που περιβάλλει τον αυλόγυρο του σπιτιού σε τυχαίους σχηματισμούς. Η δόμηση σε ύψος περιορίζεται σε ισόγειο (με τα δωμάτια της οικογένειας και τους καθημερινούς τους χώρους) και υπόγειο (με αποθήκη ή στάβλο για τα ζώα).