Γεωγραφική Θέση - Επικοινωνία - Προσβάσεις

Η Καρύταινα βρίσκεται στην ορεινή Αρκαδία και ανήκει στο δήμο Γόρτυνος.Ο οικισμός ξεκινά απο την κοιλάδα του Αλφειού και είναι χτισμένος στην πλαγιά του βουνού Αχρειοβούνι, σε υψόμετρο 582 μέτρα και περικλείει τον λόφο στον οποίο είναι χτισμένο το μεσαιωνικό κάστρο του χωριού. Το επιβλητικό κάστρο, κυριαρχεί μέσα στο γαλήνιο Αρκαδικό τοπίο και μαρτυρεί σιωπηρά την μεγάλη ιστορική παράδοση της περιοχής, την μοναδικότητα της βυζαντινής τέχνης που κοσμεί πολλά σημεία του οικισμού αλλά και την λιτή αρχιτεκτονική της γραμμή που διατηρείται αναλλοίωτη με τα χρόνια. To οροπέδιο της Μεγαλόπολης ,στο οποίο ανήκει ο οικισμός, μέσου υψομέτρου 300-500 m περιορίζεται προς βορρά από το όρος Μαίναλο, προς το νότο από το όρος Ταΰγετος, προς τα δυτικά από τα βουνά Λύκαιο και Τενάδιο και προς τα ανατολικά από χαμηλότερους ορεινούς όγκους.Στη λεκάνη της Μεγαλόπολης ρέει ο ποταμός Αλφειός, ο οποίος σχηματίζει στα δυτικά της το μεγάλο φαράγγι του Λούσιου συμβάλλοντας στη φυσική οχύρωση της περιοχής.Ο Αλφειός είναι ένας από τους μεγαλύτερους ποταμούς της Ελλάδας και ο μεγαλύτερος της Πελοποννήσου και πηγάζει από την ορεινή περιοχή της Τρίπολης.Το έδαφος της πεδιάδας της Μεγαλόπολης είναι πλούσιο σε κοιτάσματα λιγνίτη,γι'αυτό και στην περιοχή  εδώ και κάποια χρόνια λειτουργεί σχετικό λατομείο.Ο Αλφειός αποστραγγίζει τα νερά μιας περιοχής συνολικής έκτασης 636 km^2.Πηγάζει από τα νοτιοανατολικά όρια της λεκάνης ,από υψόμετρο 383m, ανατολικά του υψώματος Λεονταρίου και διασχίζει κατά μήκος τη λεκάνη κοντά στο δυτικό όριό της. Διέρχεται, έτσι, από την Καρύταινα δια μέσου στενής κοιλάδας σε υψόμετρο 322 m. Παρουσιάζεται, δηλαδή, μία υψομετρική πτώση της τάξεως των 60 m, για μήκος ποταμού 22 km. Κτισμένη σε μια περιοχή που μπορούσε να ελέγχει την επικοινωνία με την Μεσσηνία και τα ορεινά υψώματα της Αρκαδίας καθώς και την κοιλάδα του Αλφειού,η πρόσβαση στον οικισμό αλλά και η επικοινώνια του,διαμορφώθηκαν εξ' αρχής από τις ιδιατερότητες του αναγλύφου της Αρκαδίας.

Οι ορεινοί όγκοι δημιούργησαν ένα άριστο φυσικό τείχος, που δεν απέκλεισε, πάντως, την επικοινωνία με άλλες περιοχές, πράγμα που αποδεικνύεται και από τα ίχνη των αρχαίων δρόμων τους οποίους φέρνει συνεχώς στο φως η σύγχρονη έρευνα. Η διάταξη, εξάλλου, του κεντρικού ορεινού όγκου –του Μαινάλου– ερμηνεύει και τη διαφορετική πορεία που διέγραψαν το Ανατολικό και Δυτικό τμήμα της Αρκαδίας.

Στη βυζαντινή εποχή αποτέλεσε εμπορικό κέντρο αλλά και την περίοδο της Επανάστασης του 1821 χρησιμοποιήθηκε ως ορμήτηριο,γεγονός που υποδηλώνει πως η επικοινωνία με άλλους οικισμούς της Αρκαδίας και όχι μόνο, ήταν ιδιαίτερα ευνοημένη από τα γεωφυσικά και γεωμορφολογικά χαρακτηριστικά της.

Η Καρύταινα απέχει 220 χλμ. από την Αθήνα, 54 χλμ. από την Τρίπολη, 20 χλμ. από τη Μεγαλόπολη και 17 χλμ. από τη Στεμνίτσα. Η Αρκαδία αποτελεί την ψυχρότερη περιοχή της Πελοποννήσου,κυρίως εξαιτίας της ορεινής μορφής του αναγλύφου της γεωγραφικής ιδιομορφίας της.Το κλίμα της είναι ψυχρό το χειμώνα με μεγάλο ύψος βροχής και χιόνια και δροσερό το καλοκαίρι.