Πλατείες - Πλατώματα - Ελεύθεροι Χώροι

ΠΛΑΤΕΙΕΣ & ΠΛΑΤΩΜΑΤΑ

Οι πλατείες και τα πλατώματα είναι ελάχιστα, σχεδόν ανύπαρκτα. Λόγω οικονομίας χώρου και ανεξέλεγκτης δόμησης, δεν υπήρξε καμία πρόβλεψη για την δημιουργία στοιχείων του δημόσιου χώρου, αντίθετα αυτά προέκυψαν σε “οργανικές” θέσεις όσο ο πληθυσμός αυξανόταν,το ίδιο και οι ανάγκες του. Κάλυπταν τις απολύτως απαραίτητες συνθήκες για την ύπαρξη τους, καθώς συνήθως για να υπάρξει κάτι δημόσιο έπρεπε να θυσιαστεί κάποια ιδιοκτησία. Δημιουργήθηκε, λοιπόν, η πρώτη πλατεία του χωριού ως καφενείο, εκμεταλλευόμενη την σκιά που προσφέρεται από μια μεγάλη μουριά, και η δεύτερη προέκυψε με την εκκλησία και την ανάγκη ύπαρξης ενός ανοιχτού χώρου ελεύθερης συγκέντρωσης των κατοίκων σε θρησκευτικές εορτές. Σε αυτά τα σημεία στήθηκαν και δημόσιες κρήνες, τονίζοντας την αξία τους για τον δημόσιο χώρο. Τέτοιες κρήνες και πηγάδια λειτουργούσαν σε μεγάλο βαθμό στην ακμή του οικισμού, αλλά καταργήθηκαν όταν άρχισε η ερήμωση, με αποτέλεσμα πλέον να είναι ενεργή μόνο μία και να σώζονται ελάχιστες.

Τα πλατώματα και οι ελεύθεροι χώροι είναι αρκετά περιορισμένοι στον πυκνό ιστό του οικισμού, παρά τα πλεονεκτήματα τους για αερισμό και ηλιασμό, κάνοντας αισθητή διαφορά σε σχέση με τα στενά σκιερά δρομάκια. Όμως, όσο τα όρια του οικισμού διαχέονται στο φυσικό τοπίο και οι κατοικίες αραιώνουν,το πράσινο εισχωρεί στο δομημένο και οι ελεύθεροι χώροι παίρνουν μεγαλύτερη διάσταση ως μεταβατικοί ανάμεσα στο ιδιωτικό και το δημόσιο, το φυσικό και το ανθρώπινο περιβάλλον. Το ίδιο φαινόμενο παρατηρείται και στα νεότερα τμήματα του οικισμού, που δεν προκύπτουν πλέον τόσο άναρχα και τα σύγχρονα πρότυπα επιβάλλουν μεγαλύτερους ανοιχτούς χώρους, εκτός των μεγαλύτερων χώρων διαβίωσης.

Στα παλαιότερα τμήματα του οικισμού, ωστόσο, παρατηρείται ότι, όπου εντοπίζεται πλάτωμα συνήθως λειτουργούσε κάποια κρήνη (π.χ. κεντρική πλατεία καφενείου χωριού) ή κάποια στέρνα, ως μια λιγότερη μορφή οργανωμένου δημόσιου χώρου. Η παραπάνω παρατήρηση τονίζει ιδιαίτερα την σημασία του νερού, αφού σε αυτό βασίστηκε ο οικισμός για την δημιουργία του και η πρόσβαση των κατοίκων σε αυτό διαμόρφωσε την ίδια την μορφή του πρωταρχικού πυρήνα του οικισμού.