Βυζίτσα

Στέγες

Η στέγη αποτελεί σημαντικό στοιχείο της Πηλιορείτικης τυπολογίας και αρχιτεκτονικής. Η πιο συνηθισμένη μορφή της είναι το "διπλό καθιστό τσατί" δηλαδή η στέγη με σχάρα δοκίδων, τεγίδων και επιτεγίδων που έχει πολλά ενδιάμεσα σημεία στήριξης και "κάθεται" σ' αυτά (σύστημα δοκού επί στύλου). Οι ανώτατες ξυλοδεσιές των πέτρινων τοίχων δένονται στις γωνίες του κτηρίου με οριζόντια ξύλα (μασχάλες) και έπειτα ακολουθεί η γεφύρωση του κενού που δημιουργείται από την διακοπή του μεσότοιχου του ανώτερου επιπέδου, αν αυτή συμβαίνει. Τα οριζόντια δοκάρια της στέγης (περαστές) διαστρώνονται κάθεται στην όψη όπως τα δοκάρια του πατώματος, διαμορφώνοντας έτσι τη βάση της στέγης (εικ.α). Πάνω στη μεσαία περαστή πατάει ο " "μπαμπάς" δηλαδή ο κύριος ορθοστάτης της στέγης περίπου στο κέντρο του κτηρίου. Αν το κτήριο είναι ιδιαίτερα μακρόστενο τότε χρησιμοποιούνται 2 ή 3 μπαμπάδες οι οποίοι συνδέονται στην πάνω πλευρά τους με ένα οριζόντιο ξύλο, τον κορφιά. το ύψος του μπαμπά καθορίζει και την κλίση της στέγης (40-50% για το Πήλιο). Ακολουθεί η τοποθέτηση των κατωμαχιών δηλαδή 4 λεπτά ξύλα που συνδέουν τις γωνίες του κτηρίου με τη βάση του μπαμπά (οριζόντιοι διαγώνιοι ελκυστήρες) χωρίζοντας έτσι την κάτοψη σε τρίγωνα όπου στη συνέχεια συμπληρώνονται με δευτερεύουσες κατωμαχιές. Η οριζόντια διαδοκίδωση της στέγης ολοκληρώνεται με κοντές περαστές που ακουμπούν στις περαστές και γεφυρώνουν τα κενά από τα τρίγωνα. Μετά στήνονται τα "τσιμπίδια" (αμείβοντες) πάνω από κάθε περαστή και δημιουργούν τις ενδιάμεσες στηρίξεις για τις μάχιες (ξύλα που καρφώνονται πάνω στον μπαμπά και στις άκρες των τσιμπιδιών), Στη συνέχεια τοποθετούνται οι τεγίδες εγκάρσια στις τσιμπίδες και πολλές έπειτα οι επιτεγίδες για μεγαλύτερη σταθερότητα. Οι επιτεγίδες εξέχουν από το περίγραμμα του κτηρίου δημιουργώντας το φαρδύ γείσο που το περιτριγυρίζει. Πάνω από αυτές καρφώνεται το "πέτσωμα" δηλαδή λεπτά ξύλινα ορθογωνικά ξύλα μικρής διατομής πάνω στα οποία στη συνέχεια τοποθετούνται οι επικαλύψεις. Οι παραδοσιακές στέγες του Πηλίου έχουν προεξοχή από την κάτοψη από 0,70 έως και 1 μ. κι αυτό πρακτικά λειτουργεί στην απομάκρυνση των υδάτων με σκοπό την προφύλαξη των όψεων.

Επικαλύψεις:

Η παραδοσιακή επικάλυψη στέγης στο Πήλιο αποτελείται από σχιστόπλακες καρφωμένες μεταξύ τους έτσι ώστε να αλληλοκαλύπτονται. Υπάρχουν φυσικά περιπτώσεις κτιρίων με στέγες από κεραμίδι,γαλλικό ή ρωμαικό. Ακόμα,παρατηρούμε ότι σε μερικές στέγες από σχιστόπλακες οι οποίες υπέστησαν ζημιές,χρησιμοποιήθηκαν κεραμίδια ως "μπάλωμα" και το αποτέλεσμα ήταν οι μικτές,πρόχειρες επικαλύψεις στέγων.

 

 

 

 

 

 

Γενική άποψη τυπικής στέγης
Γενική άποψη τυπικής στέγης
(α) Διαμόρφωση στέγης από περαστές
(α) Διαμόρφωση στέγης από περαστές
Ορθοστάτης-"μπαμπάς"
Ορθοστάτης-"μπαμπάς"
Ορθοστάτης-"μπαμπάς"
Ορθοστάτης-"μπαμπάς"
Ορθοστάτης-"μπαμπάς"
Ορθοστάτης-"μπαμπάς"
Κατωμάχες
Κατωμάχες
Κατωμάχες
Κατωμάχες
"Τσιμπίδες"- αμείβοντες
"Τσιμπίδες"- αμείβοντες
Δευτερέυων ορθοστάτης
Δευτερέυων ορθοστάτης
Τεγίδες-επιτεγίδες
Τεγίδες-επιτεγίδες
Προεξοχή στέγης
Προεξοχή στέγης
Αξονομετρική μελέτη στέγης
Αξονομετρική μελέτη στέγης
Κεραμίδι γαλλικό
Κεραμίδι γαλλικό
Σχιστόπλακες
Σχιστόπλακες
Σχιστόπλακες
Σχιστόπλακες
Επιδιόρθωση στέγης με σύγχρονο κεραμίδι
Επιδιόρθωση στέγης με σύγχρονο κεραμίδι
Είδη επικάλυψης στέγης
Είδη επικάλυψης στέγης
Κεραμίδι και σχιστόπλακες
Κεραμίδι και σχιστόπλακες
Κεραμίδι
Κεραμίδι
Λεπτομέρεια γρυπήδα-γείσο
Λεπτομέρεια γρυπήδα-γείσο
Λεπτομέρεια στέγης
Λεπτομέρεια στέγης
Απολήξεις στεγών
Απολήξεις στεγών