Βυζίτσα

Συμπεράσματα

Εν κατακλείδι, ολοκληρώνοντας την αποτύπωση και ανάλυση της Βυζίτσας θα ήταν απαραίτητο να επισημανθεί η ιδιαιτερότητα του οικισμού και η σύνδεση του με την ιστορία αλλά και με τις μελλοντικές προοπτικές.

Ο μικρός αυτός οικισμός που για περισσότερο από 4 αιώνες βρίσκεται σε υψόμετρο 550 μ στην πλαγιά του όρους Πηλίου διατηρεί την αισθητική ποιότητα μίας άλλης εποχής. Παρά τη μακρά ιστορία του που περιλαμβάνει ανάπτυξη, πόλεμο & παρακμή, άλλοτε με τον πληθυσμό να αυξάνεται ραγδαία, άλλοτε με τους κατοίκους να τον εγκαταλείπουν ή να χορηγούν την ανάπλαση, με περιόδους πλούτου ή ανέχειας, κατάφερε να διατηρήσει την αυθεντική του ταυτότητα.

Οι καθαροί όγκοι που ξεπροβάλλουν ανάμεσα στην πυκνή βλάστηση, τα χαρακτηριστικά αρχοντικά σπίτια με τα χαγιάτια (σαχνισιά) και τις ψηλές λιθοδομές επαληθεύει τις δεξιότητες και την εμπειρική γνώση των πρώτων μαστόρων.

Τα κύρια υλικά (ξύλο και πέτρα), πλήρως εναρμονισμένα με το φυσικό περιβάλλον καταφέρνουν να διατηρηθούν σε μεγάλο βαθμό ακόμα και σήμερα ενώ κάποιες αστοχίες του παρελθόντος επέφεραν κατάρρευση, κατάφεραν να αναστηλωθούν ακολουθώντας τα αρχικά πρότυπα ή εισάγοντας νέα στοιχεία (δυτικά στοιχεία αρχιτεκτονικής). Η χρήση αρχών βιοκλιματικού σχεδιασμού είναι εντυπωσιακή για τα μέσα της εποχής κατασκευής των κτιρίων, ενώ η διακόσμηση κατέχει σημαντικό ρόλο (ξυλογλυπτική αντηρίδων, διάκοσμος ψευτοπαραθύρων κλπ).

Πέρα από την αρχιτεκτονική και δομική λεπτομέρεια, ο περιηγητής θα ενθουσιαστεί με τις μορφές των κτιρίων και τον επιβλητικό σχεδιασμό που όμως δεν υποβιβάζει ούτε καταστρέφει το περιβάλλον. Θα διασχίσει το ιδιαίτερο δίκτυο των κατάφυτων καλντεριμνιών που οδηγούν σε κάθε προορισμό εντός του οικισμού. Θα εντυπωσιαστεί από την “τέλεια” κατά φύση οικιστική διάρθρωση που δεν υπακούει στον ορθοκανονικό πολεοδομικό σχεδιασμό.

Με βάση τον αισθητικό και πολιτιστικό πλούτο που προσφέρει αλλά και των ιδιαίτερων τεχνικών δόμησης, η Βυζίτσα ανακηρύχθηκε διατηρητέος οικισμός με ευρωπαϊκούς κανονισμούς να ορίζουν οποιαδήποτε επιτρεπτή οικοδομική δραστηριότητα. Παρά το σύνολο των νόμων που την προστατεύουν όμως, παρατηρείται αυθαιρεσία σε νεόδμητα κτίρια  αλλά και σε κάποιες επεμβάσεις που γίνονται σε υπάρχοντα κελύφη (χρήση έντονων χρωμάτων, προσθήκες σε στέγες κλπ) που αλλοιώνουν τις αρχές σχεδιασμού και το χαρακτήρα της.

Σκοπός της μελέτης της περιοχής της Βυζίτσας, με την εκτενή συλλογή πληροφοριών και παράθεσή τους, είναι η αποτύπωση και κατανόηση του οικισμού. Η γνώση του ιστορικού πλαισίου, της μορφής, εξέλιξης και των κατασκευαστικών μεθόδων και υλικών εμπλουτίζει την τεχνική οικοδόμησης  και συντελεί στην εξέλιξη της περιβαλλοντικά προσφιλούς κατασκευής. Εξίσου, η κατανόηση των κοινωνικών συνθηκών και ραγδαίων αλλαγών που δημιουργούν διαφορετικές ανάγκες σχεδιασμού.

Συνεπώς, η παραδοσιακή αρχιτεκτονική οφείλει να βρίσκει εφαρμογή στη σύγχρονη κατασκευή. Η επιβίωση απαιτεί εξέλιξη και η διατήρηση των αρχών που για αιώνες συντέλεσαν στην πρόοδο είναι αναγκαία. Το μέλλον οφείλει να γνωρίζει και να σέβεται τις παραδοσιακές μεθόδους, χρησιμοποιώντας τις με σύγχρονους τρόπους για να επιλύσει προβλήματα σχεδιασμού του μέλλοντος.