Επιχρίσματα

Σαρδέλωμα

Είναι η τελική μορφή των εξωτερικών σοβάδων σε πολλά κυκλαδίτικα νησιά. Το όνομά του οφείλεται στις στενόμακρες λουρίδες που χαράζονται πάνω στο σοβά, με ειδικό εργαλείο και ξεχωριστή τέχνη. Δυο είναι οι βασικές μορφές του: το απλό σαρδέλωμα, που σκεπάζει σαν πτυχωτό σεντόνι όλες τις επιφάνειες των εξωτερικών όψεων και ένα άλλο, όμοιο με το πρώτο, που αφήνει όμως μέσα του να φαίνονται εδώ και οι «κολυμπητές» πέτρες. Άλλοτε με ακατάτακτα σχήματα κι άλλοτε με γεωμετρικά, ορθογώνια τα περισσότερα. Κάποτε αυτά κυριαρχούν στην πρόσοψη, με κατάλληλη διάταξη και συμπαράσταση το σαρδελώματος.

Χρώματα

Οι εσωτερικοί τοίχοι, τα ταβάνια και τα δάπεδα καλύπτονταν με σοβά, φτιαγμένο από άμμο θαλασσινή και ασβέστη, και ήταν με υδροχρώματα σε συγκεκριμένες αποχρώσεις. Συγκεκριμένα:

∙   Για τη σάλα ώχρα, κοκαλί, πρασινωπό ή λευκό κομμένο με μπλε. Στα υπνοδωμάτια ώχρα ή ανοιχτό γκρι και στο μαγειρίο ώχρα, επίσης, ή ανοιχτό γκρι.

∙   Τα δάπεδα γενικά, αν είναι αργιλικά, είχαν έντονα υδροχρώματα στο τριανταφυλλί ή ώχρα. Τα τσιμεντένια ήταν γκρι ή κιτρινωπά. Τα ξύλινα, αν ήταν από κυπαρισσόταβλες, έμεναν με το φυσικό τους χρώμα και βερνίκι. Τα άλλα ελαιοχρωματίζονταν κιτρινωπά, γκρι ή προς το κόκκινο-καφέ κλπ.

∙   Οι εξωτερικοί τοίχοι έχουν συνήθως απλό άσπρισμα (γαλάκτισμα με ασβέστη, κομμένο με λίγη ώχρα ή ουρανί. Σε μερικά από τα πιο παλιά ήταν ανοιχτό τριανταφυλλί, με τα κάδρα των παραθύρων άσπρα.

∙   Οι εσωτερικές πόρτες με ελαιοχρώμα σε απόχρωση ανοιχτό γκρι ή πράσινο- λαχανί. Το ίδιο και τα τζαμιλίκια.