Αποίκια (Τμήμα Α)

Τρόποι Σύνθεσης Κτισμάτων

Προσαρμογή των κτισμάτων στο ανάγλυφο

Αναφορικά με τον τρόπο σύνδεσης των κτισμάτων για τη δημιουργία του οικισμού, υπάρχουν δύο βασικές μέθοδοι ανάπτυξης του δομημένου περιβάλλοντος που αφορούν κυρίως τη διάταξη των σπιτιών σε σχέση με το δημόσιο δίκτυο του δρόμου και μεταξύ τους. Το ανάγλυφο της περιοχής σαφώς και δεν ευνοεί κάποια πολύ αυστηρή και συγκεκριμένη χάραξη. Η υποταγή στο ιδιαίτερο ανάγλυφο του Πέταλου, σχεδόν επιβάλλει μια δυναμική συγκρότηση του οικισμού, χωρίς καθορισμένο σύστημα ή συγκεκριμένες χαράξεις. Η βασική διαφορά που “χωρίζει” τον οικισμό είναι η βάση της δυανμικής ανάπτυξης. Οι περιοχές διακρίνοτναι χωρικά στα Άνω Άποικια, όπυ τα κτίσματα αναπτύσσονται δυναμικά γύρω από ένα κέντρο, το Τρικόλι, και τα Κάτω Αποίκια, όπου τα οικήματα αναπτύσσονται δυναμικά εκατέρωθεν ενός άξονα, του κεντρικού δρόμου. Ο άξονας Σάριζα- Σχολείο-Εκκλησία είναι το “όριο” των δύο περιοχών.

Στα Άνω Αποίκια, τις περιοχές Σάριζα και Τρικόλι, το πλάτος των δρόμων είναι πολύ μικρό και τα οικήματα συνήθως διώροφα. Έτσι, η εντύπωση του περιπατητή είναι πως βαδίζει σε ένα χώρο ιδιαίτερα κλειστό και περιορισμένο, με θέα στη θάλασσα και το περιμετρικό τοπίο από μικρές “χαραμάδες” αδόμητου περιβάλλοντος.   Λόγω της μεγάλης  κλίσης του εδάφους, συμβαίνει το εξής: εκατέρωθεν ενός δρόμου να υπάρχουν τα κτήρια Α και Β, και τα δύο διώροφα, το ένα αντίκρυ του άλλου. Το Α, που είναι ανατολικά του δρόμου, προς τη θάλασσα δηλαδή, έχει είσοδο από αυτόν στο 2ο όροφό του, ενώ το Β από τον ίδιο δρόμο έχει είσοδο στο ισόγειο. Υπάρχουν βέβαια και σημεία με πιο ομαλή κλίση εδάφους που τα Α και Β θα είχαν και τα δύο είσοδο στο ισόγειό τους. Αλλά και η πιο ακραία περίπτωση το Α να έχει είσοδο στον δεύτερο όροφό του και απέναντι να μην υπάρχει δόμηση αλλά γιγάντιος βράχος, που λειτουργεί ως θεμέλιο για οίκημα ψηλότερα στο όρος.

Στα Κάτω Αποίκια, που ο ιστός αναπτύσσεται κυρίως εκατέρωθεν του κεντρικού δρόμου, η αίσθηση είναι διαφορετική. Επειδή ο ασφαλτοστρωμένος δρόμος είναι πιο πλατύς και τα κτήρια παραμένουν το πολύ διώροφα, υπάρχει αίσθημα ευρυχωρίας και οι οπτικές φυγές προς τη θάλασσα είναι πιο ευρείς και αριθμητικά περισσότερες. Εδώ, ο κανόνας της σχέσης των κτισμάτων είναι η πρώτη περίπτωση που αναφέρθηκε ανωτέρω. Εκατέρωθεν ενός δρόμου, η πλευρά εγγύτερα στη θάλασσα είναι χαμηλότερα και η μεριά πιο κοντά στο βουνό υψώνεται, ακολουθώντας τη φυσική κλίση του εδάφους.

Και στις δύο περιοχές, η ιδιοκτησία του καθενός είναι ανεξάρτητη από του διπλανού του. Δεν υπάρχουν κοινές αυλές ή δώματα οικήματος που να λειτουργούν ως μπαλκόνια για το υπερκείμενο οίκημα. Ακόμα και οι μεσοτοιχίες είναι αρκετά σπάνιες, συναντώνται σε πολύ πυκνά σημεία στο Τρικόλι. Κάθε ιδιοκτησία έχει την αυλή της και τα βοηθητικά της κτίσματα, ανεξάρτητα ή προσκολλημένα στον κύριο κτηριακό όγκο.

Τα παραπάνω επαληθεύνονται από τα αναπτύγματα και τις τομές δρόμων που παρατίθενται παρακάτω