Τοιχοποίες

Στον οικισμό της Δημητσάνας, ο φέρων οργανισμός των κτισμάτων διαμορφώνεται με λιθοδομή, η οποία ενισχύεται από ξύλινα στοιχεία  (ξυλοδεσιές). Στις κατασκευές, χρησιμοποιούνται κυρίως ντόπιες ασπριδερές και κιτρινόλευκες ασβεστολιθικές πέτρες, η προβατίνα και το βολάρι (τοπική ορολογία).Τα είδη της ξυλείας ποικίλουν ανάλογα με τη χρήση τους. Απαντώνται ξύλα από δρύ, κέδρο, έλατο, κυπαρίσσι, πουρνάρι και καρυδιά, τα οποία προμηθεύονταν  από το όρος Μαίναλο.

Λίθινες Τοιχοποιίες

Οι λίθινες τοιχοποιίες δομούνται συνήθως με ακατέργαστους λίθους διαστάσεων που κυμαίνονται από 10εκ. έως 40εκ., ενώ το συνολικό πάχος της  λιθοδομής διαστασιολογείται στα 50 - 100εκ. Συχνά παρατηρείται μείωση του πάχους των τοιχοποιιών των ανώτερων επιπέδων των κτισμάτων κατά 10εκ. κατά μέσο όρο, σε σχέση με τις αντίστοιχες τοιχοποιίες των κατώτερων στάθμεων. Το κενό που δημιουργείται λόγω της δομής της τοιχοποιίας μεταξύ της εσωτερικής και της εξωτερικής παριάς της πληρώνεται με κονίαμα και λιθοσώματα, και ανά διαστήματα τοποθετούνται διάτονοι λίθοι, εγκάρσια στο μήκος του τοίχου.

Για την ενίσχυση της κατασκευής, ιδιαίτερη σημασία δίνεται στις γωνιές και τις παρστάδες των ανοιγμάτων, όπου χρησιμοποιούνται λαξευτοί λίθοι, πλεγμένοι μεταξύ τους. Επιπλέον, εμφανίζονται ξυλοδεσιές ανά 100 – 160εκ. καθ’ύψος. Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι συνδέσεις των επιμέρους μελών της τοιχοποιίας πραγματοποιούνται με μεταλλικά στοιχεία όπως τζινέτια, καρφιά, κλάπες κ.λ.π.

Τα κονιάματα που χρησιμοποιούνται στο χτίσιμο είναι συνήθως το ασβεστοκονίαμα και το κουρασάνι (ασβεστοκονίαμα με τριμμένο κεραμίδι). Σπανιότερα, σε πιο πρόχειρες κατασκευές χρησιμοποιείται χωματολάσπη. Κατά την ανέγερση, η δόμηση διακόπτεται ανά 100εκ. περίπου καθ’ύψος, ώστε να «κάτσει» το κονίαμα και να οριζοντιωθεί η τοιχοποιία.

Οι λίθινες τοιχοποιίες είναι κυρίως εξωτερικές, αλλά στα υπόγεια ή τα ισόγεια των κτισμάτων συναντώνται συχνά εσωτερικοί λίθινοι τοίχοι, εγκάρσια στην μακρυά πλευρά της κατασκευής. Οι λιθοδομές συνήθως παραμένουν ανεπίχριστες εξωτερικά και επιχρίονται εσωτερικά στους χώρους που έχουν χρήση κατοικίας.

Ξυλόπηκτες Τοιχοποιίες

Οι ξυλόπηκτες τοιχοποιίες χρησιμοποιούνται κυρίως ως εσωτερικά πετάσματα και σπανιότερα ως εξωτερικοί τοίχοι στην κουζίνα. Οι συνήθεις τύποι είναι οι εξής:

Α. Επικρατέστερο τύπο ξυλόπηκτης τοιχοποιίας αποτελεί το μπαγδατί. Ο φέρων οργανισμός κατασκευάζεται από καδρόνια διατομής 10x10εκ., τα οποία καρφώνονται σε στρωτήρα ίδιας διατομής και στην δοκό του πατώματος. Εκατέρωθεν των καδρονιών καρφώνονται μπαγδατοπήχεις  με διάκενο 1.5-2εκ. ώστε να συγκρατείται το επίχρισμα με το οποίο επικαλύπτονται.

Β. Τα εσωτερικά χωρίσματα συχνά διαμορφώνονται από συνεχόμενα τοποθετημένα, κατακόρυφα σανίδια ή μαδέρια, τα οποία καρφώνονται στη βάση τους σε στρωτήρα και στην κορυφή τους σε δοκό του πατώματος και συνδέονται μεταξύ τους με οριζόντια καδρόνια και σανίδια. Το σύστημα είτε επιχρίεται είτε παραμένει ανεπίχριστο.

Στις εσωτερικές τοιχοποιίες χρησιμοποιείται γκρίζο επίχρισμα που μπορεί να ενισχυθεί με τρίχες γίδας.