Υπόβαθρα

 Στον οικισμό της Δημητσάνας εντοπίζονται κτίρια που επικρατούν έναντι του συνόλου των υπόλοιπων κτισμάτων, αποτελώντας σημεία αναφοράς για το σύνολό του. Ξεχωρίζουν δύο επιμέρους κατηγορίες τοποσήμων. Αφενός εκείνα που κυριαρχούν λόγω της ξεχωριστής λειτουργίας τους και κατ' επέκταση της χωροθέτησης τους και αφετέρου εκείνα που διακρίνονται λόγω του ιδιαίτερου αρχιτεκτονικού τους χαρακτήρα. Στην πρώτη περίπτωση περιλαμβάνονται τα δημόσια κτίρια, οι εκκλησίες καθώς και τα κτίρια πολιτιστικού ή εκπαιδευτικού χαρακτήρα. Στη δεύτερη ανήκουν χαρακτηριστικά αρχοντικά και πύργοι, τα περισσότερα από τα οποία σήμερα έχουν μετατραπεί σε ξενώνες ή πολιτιστικά ιδρύματα, ξεχωρίζοντας και σε επίπεδο λειτουργίας σε σχέση με το σύνολο.

 Όσον αφορά την πρώτη κατηγορία, οι κυριότερες εκκλησίες του οικισμού είναι ο Άγιος Ευθύμιος, ο Άγιος Χαράλαμπος, ο Άγιος Ταξιάρχης η Αγία Κυριακή και η Αγία Παρασκευή και οι αντίστοιχοι περίβολοί τους, οι οποίοι αποτελούν τόπους συγκέντρωσης των κατοίκων. Στον οικισμό, επίσης, ξεχωρίζουν το δημαρχείο, η βιβλιοθήκη και το σχολείο, κτίσματα που βρίσκονται σε εγγύτητα, συγκροτώντας έναν πυρήνα δημόσιων λειτουργιών υπερτοπικού χαρακτήρα. Τέλος, το ρολόι της Δημητσάνας αποτελεί ιδιαίτερη περίπτωση καθώς ο χαρακτήρας του ως τοπόσημο ξεπερνά το χώρο μέσω του ήχου.

 Το χαρακτηριστικότερο παράδειγμα στην δεύτερη κατηγορία αποτελεί ο πύργος Ξενίου που  δεσπόζει λόγω του μεγάλου όγκου του και διαφοροποιείται αισθητά καθ' ύψος από το σύνολο. Συμπληρωματικά, αναφέρονται οι κατοικίες των Παλαιών Πατρών Γερμανού και Γεωργίου Πατριάρχου που αποτελούν χαρακτηριστικά παραδείγματα ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής και έχουν μετατραπεί σήμερα σε πολιτιστικά κέντρα εντείνοντας έτσι τον τοποσημειακό τους χαρακτήρα.