Μητρόπολη

Εξωτερικές τοιχοποιίες

Στην περιοχή συναντάμε 3 είδη εξωτερικών τοιχοποιιών, τις λίθινες, τις πλίνθινες και αυτές που είναι από ξύλινο σκελετό, το λεγόμενο μπαγδατί. 

1.Λιθοδομή

α.Οι λίθινες τοιχοποιίες αποτελούν τον κανόνα στις περισσότερες κατοικίες. Το πάχος των τοίχων κυμαίνεται από 60 έως 65 εκ. Στις ακμές των τοίχων αλλά συχνά και γύρω από τα ανοίγματα-κυρίως τις πόρτες-, τοποθετούνται συνήθως γωνιόλιθοι για να υποστηρίζεται καλύτερα η κατασκευή. Οι γωνιόλιθοι αυτοί είναι ορθογώνιοι λίθοι ημιλαξευμένοι για να επιτυγχάνεται μεγαλύτερη σταθερότητα. Οι οριζόντιοι αρμοί που σχηματίζουν οι λίθοι συνήθως δεν διακόπτονται, έχουμε μια διάταξη σε ζώνες. Αντίθετα, οι κατακόρυφοι αρμοί κατά κανόνα διακόπτονται, έτσι ώστε να αποφεύγονται ρωγμές σε περίπτωσεις σεισμού.

 β.Η όλη κατασκευή ενισχύεται από ξυλοδεσιές οι οποίες τις περισσότερες φορές είναι εμφανείς. Το σύστημα της ξυλοδεσιάς αποτελείται συνήθως από δύο οδηγούς, έναν στην εξωτερική και έναν στην εσωτερική περασιά του τοίχου. Αυτοί συνδέονται μεταξύ τους με εγκάρσια ξύλα σε απόσταση 50-70εκ., τα ονομαζόμενα και ως κλάπες. Οι ξυλοδεσιές τοποθετούνται στην όψη σε απόσταση 1 με 1.5 μέτρο και συνήθως ακοόυθούν τις περασιές των ανοιγμάτων. Η σύνδεση των ξύλων εσωτερικά των τοίχων γίνεται με ποικίλους τρόπους, που εξαρτώνταν κυρίως από την προχειρότητα της κατασκευής. Στις περισσότερες κατοικίες συνδέονταν με συμπληρωματικά κοψίματα και καρφιά και σε άλλες πιο πρόχειρες κατασκευές τοποθετούταν απλά το ένα ξύλο πάνω στο άλλο και πάλι σύνδεση με καρφιά.

2. Πλινθοδομή

Άλλο είδος εξωτερικών τοίχων που εμφανίζεται στη Μητρόπολη είναι οι πλίνθινοι τοίχοι. Αυτοί αποτελούνται από πλίνθινα τούβλα, ή αλλιώς, πλήθρες. Στις περισσότερες περιπτώσεις αυτά κατασκευάζονται από πηλο, άμμο και άχυρα. Χρησιμοποιούνταν από πολύ παλιά σε περιοχές της Ελλάδας, όπου δεν υπήρχαν φυσικές πέτρες. Τέτοιες περιοχές ήταν κυρίως οι πεδινές περιοχές της Ελλάδας, η Θεσσαλία και κατ' επέκταση και η Μητρόπολη. Αργότερα, τις χρησιμοποιούσαν απλά για πρόχειρες και φτηνές κατασκευές. Μιλάμε κυρίως για αποθήκες και κοτέτσια. Οι πλίθρες είναι υλικά χαμηλής ποιότητας με μικρή αντοχή και περιορισμένη δάιρκεια ζωής. Οι συνηθισμένες διαστάσεις των ωμών πλίνθων ήταν 15x30 εκ. Ορισμένες φορές,όταν η κατασκευή ήταν πολύ πρόχειρη, χτίζονταν χωρίς κονίαμα και ονομάζονταν γρετίδικες. Τις περισσότερες όμως είχαν κονίαμα. Το συνηθέστερο κονίαμα ήταν λάσπη και νερό. Άλλη τοπική μάλλον περίπτωση κονιάματος ήταν λασπη με τρίχες τράγου αντί για άχυρα.

3. Μπαγδατί

Αυτό το είδος τοίχου είναι πιο σπάνιο στη Μητρόπολη και εμφανίζεται σε πρόχειρες κατασκευές, κτίσματα με δευτερεύουσες λειτουργίες,κυρίως αποθήκες. Ο φέρων οργανισμός της κατασκευής είναι ξύλινος, αποτελείται από κατακόρυφα στοιχεία που βρίσκονται ανάμεσα στα παράθυρα και εδράζονται σ' ένα οριζόντιο δοκάρι, κάθετο στα δοκάρια της οροφής. Η απόσταση μεταξύ των κατακόρυφων στοιχείων γεφυρώνεται από οριζόντια ξύλα, τα οποία έχουν μικρότερη διατομή. Τα κενά που δημιουργούνται ανάμεσα στα οριζόντια και τα κατακόρυφα στοιχεία γεφυρώνονται με δύο ξύλα που πατάνε στις δύο απέναντι γωνίες και δημιουργούν ένα Χ. Τα τρίγωνα που δημιουργούνται πληρώνονται συνήθως με ωμό πλίνθο και άχυρα. Όλη η κατασκευή μετέπειτα καλύπτεται από λεπτό επίχρισμα, σοβά, ώστε να προστατεύονται και τα ξύλα από τις καιρικές συνθήκες.

1.λεπτομέρεια λιθοδομής με γωνιόλιθους και ξυλοδεσιές
1.λεπτομέρεια λιθοδομής με γωνιόλιθους και ξυλοδεσιές
Συνένωση ξυλοδεσιάς λίθινου τοίχου
Συνένωση ξυλοδεσιάς λίθινου τοίχου
Τομή λίθινου τοίχου
Τομή λίθινου τοίχου
λίθινος τοίχος
λίθινος τοίχος
λιθοδομή, πλινθοδομή και σοβάς
λιθοδομή, πλινθοδομή και σοβάς
πλίνθινο κτίσμα χωρίς συνδετικό κονίαμα
πλίνθινο κτίσμα χωρίς συνδετικό κονίαμα
ξυλόπηκτος τοίχος
ξυλόπηκτος τοίχος
2.Μέγεθος ωμού τούβλου(πλήθρα)
2.Μέγεθος ωμού τούβλου(πλήθρα)
Τρόπος τοποθέτησης πλήθρας
Τρόπος τοποθέτησης πλήθρας
3.ξύλινος τοίχος(μπαγδατί)
3.ξύλινος τοίχος(μπαγδατί)
λεπτομέρεια ξύλινου τοίχου (τσατμάς)
λεπτομέρεια ξύλινου τοίχου (τσατμάς)
λεπτομέρεια σύνδεσης ξυλοδεσιάς
λεπτομέρεια σύνδεσης ξυλοδεσιάς