Κτήριο 14

Το συγκρότημα 14 είναι ένα συγκρότημα κτιρίων, τοποθετημένα σε παράθεση ως προς τη μακρά τους πλευρά, τα οποία έχουν κτιστεί σε διάφορες χρονικές φάσεις. Σε πρώτη φάση χτίσθηκε το κτίριο στο οποίο οι ακρογωνιαίοι λίθοι είναι εμφανείς και στις δύο πλευρές του κτιρίου (εκείνο με τα δύο μεγάλα ανοίγματα στον όροφο). Στις επόμενες φάσεις ήρθαν και χτίσθηκαν τα κτίρια εκατέρωθεν του αρχικού κτιρίου, το ένα δίπλα στο άλλο, δημιουργώντας αυτή την παράθεση. Δε γνωρίζουμε τη χρονολογική περίοδο στην οποία χτίσθηκε κανένα κτίριο, εκτός από αυτό με το λιακωτό στον όροφο, πάνω στο οποίο αναγράφεται η χρονολογία του 1896. Το συγκρότημα είναι περικλεισμένο από τοίχο και μόνο η « γιστέρνα» βρίσκεται εκτός των τειχών αυτών. Παρατηρώντας τις κατόψεις συμπεραίνουμε ότι όσο αυξάνονται τα επίπεδα των κτιρίων οι τοίχοι λεπταίνουν, αφού έχουμε μεγαλύτερα πάχη τοίχων στο ισόγειο από τον όροφο. Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του συγκροτήματος αποτελούν οι φραγμένες πόρτες μεταξύ των κτιρίων, που υπονοούν τη σταδιακή ανάπτυξη του.

Η είσοδος στο συγκρότημα γίνεται από τις δύο αυλές. Από τη νοτιοδυτική αυλή έχουμε πρόσβαση σε ένα θολοσκέπαστο ημιυπαίθριο χώρο και σ' ένα μικρό θολοσκέπαστο χώρο – βοηθητικοί χώροι του συγκροτήματος (φύλαξη ζώων, τροφίμων και αγαθών). Μπαίνοντας στο συγκρότημα βρίσκουμε πρώτα ένα μικρό μεταβατικό χώρο σκεπασμένο με θόλο, πάνω στον οποίο στηρίζεται η σκάλα που οδηγεί στο δεύτερο επίπεδο των κτιρίων. Έπειτα συναντάμε έναν χώρο θολοσκέπαστο 3χ6 μ. Στο χώρο αυτό υπάρχουν δυο φραγμένες πόρτες, η μία που οδηγεί στον εξωτερικό χώρο και η άλλη που οδηγεί στο ισόγειο του διπλανού κτιρίου. Ο χώρος έχει ύψος 3,05 μ. Στο διπλανό χώρο έχουμε πρόσβαση από τον εξωτερικό χώρο – δρόμο κατά μήκος του συγκροτήματος. Είναι 2,85 Χ 6,20 μ. και χωρίζεται σε δύο χώρους ως προς τη στάθμη εδάφους τους. Ο ένας έχει ύψος 3,05 μ. ενώ ο άλλος έχει 1,95 μ. Η άλλη είσοδος γίνεται από τη βορειοανατολική αυλή. Εκεί έχουμε πρόσβαση σε έναν ακόμα ημιυπαίθριο θολοσκέπαστο χώρο, ο οποίος χρησιμοποιείτο για τη φύλαξη των κατοικίδιων (αλυσίδες πακτωμένες στην τοιχοποιία). Όσο αφορά την είσοδο στους κλειστούς ισόγειους χώρους από αυτή την αυλή, βρίσκουμε ένα χώρο 3,25 Χ 6,20 μ., ο οποίος έχει ύψος 2,45 μ. και ανήκει στην πρώτη φάση του συγκροτήματος. Αυτός ο χώρος στεγάζεται με θόλο και έχει ένα φραγμένο καταρράκτη μέσω του οποίου επικοινωνούσε με το χώρο στον επάνω όροφο. Ακόμα έχει μια φραγμένη πόρτα, που οδηγεί στο διπλανό μακρόστενο χώρο, διαστάσεων 2,75 Χ 7,30 μ. και ύψους 2.25 μ.

Η πρόσβαση στο δεύτερο επίπεδο γίνεται από την υπαίθρια σκάλα είτε της νοτιοδυτικής) είτε της βορειοανατολικής αυλής. Στην πρώτη περίπτωση, ανεβαίνοντας τη σκάλα, βρίσκουμε ένα λιακωτό (εξώστης), το οποίο στεγάζει τον κάτω όροφο. Παραθετικά στο λιακωτό έχουμε έναν κλειστό χώρο μαγειρέματος και δίπλα ακριβώς σ' αυτόν ένα φούρνο. Προχωρώντας στο εσωτερικό του συγκροτήματος συναντάμε τους παραθετικούς) χώρους. Μορφολογικά αυτοί οι τρεις χώροι είναι όμοιοι. Διαιρούνται σε ένα χώρο που στεγάζεται από θόλο και που πάνω από αυτόν αναπτύσσεται ο πύργος, και σε ένα δεύτερο μεγαλύτερο χώρο που στεγάζεται από μια δίρριχτη ξύλινη στέγη. Ο πρώτος χώρος είναι 3,00 Χ 6,35 μ. και έχει ύψος 2,65 μ. Η στέγη σε αυτό το χώρο έχει πέσει και στη θέση της έχει μπει μια πλάκα από σκυρόδεμα. Υπάρχει ο καταρράκτης ο οποίος επικοινωνεί με τον πύργο, μια εσοχή – εστία πιθανά για μαγείρεμα, καθώς και ένα άνοιγμα στην όψη. Ο διπλανός χώρος είναι 3,70 Χ 6,20 μ. Ομοίως υπάρχει ο καταρράκτης, η στέγη που έχει διατηρηθεί, και δύο μεταγενέστερα παράθυρα. Εκτός του ότι τα παράθυρα αυτά είναι αφύσικα μεγάλα βάσει των δεδομένων στη Μάνη, μεταξύ τους στην όψη βλέπουμε τις πέτρες με την τουφεκότρυπα που εξέχουν του κτιρίου, καθώς και την εσοχή στο πάνω μέρος του εσωτερικού του κτιρίου, ανάμεσα στα δύο παράθυρα. Ακόμα, υπάρχουν εσοχές – ερμάρια στους τοίχους και μια φραγμένη πόρτα, που οδηγεί στην πίσω βορειοδυτική αυλή. Ο τρίτος χώρος, που περιλαμβάνει κι αυτός με τη σειρά του καταρράκτη, άνοιγμα στην όψη και πόρτα στην πίσω αυλή, συνορεύει με έναν κλειστό χώρο – μυστήριο. Είναι μακρόστενος, όπως ο αντίστοιχος χώρος στο ισόγειο (2,85 Χ 8,70 μ.). Το σύνορο με το διπλανό χώρο είναι ένα φραγμένο παράθυρο. Ο χώρος – μυστήριο δεν έχει κάποια πόρτα, ωστόσο φαίνεται στην όψη ότι είναι θολοσκέπαστος. Στο τρίτο επίπεδο δεν έχουμε πρόσβαση, λόγω φραγμένων καταρρακτών και λόγω κατάρρευσης των πύργων.

Η κατάσταση του συγκροτήματος είναι αρκετά καλή. Μάλιστα, οι επιχρισμένοι τοίχοι στους εσωτερικούς χώρους του ορόφου, καθώς και πολλά αντικείμενα που βρίσκονται εγκαταλελειμμένα στα κτίρια, αποδεικνύουν ότι τα κτίρια κατοικούνταν μέχρι και τα μέσα του 20ου αιώνα. Στην όψη φαίνονται ξεκάθαρα οι φάσεις στις οποίες χωρίζεται το συγκρότημα. Διαφαίνονται οι αγκύριοι λίθοι, οι οποίοι εξέχουν από τα κτίρια και βρίσκονται συνήθως κοντά στα ανοίγματα, καθώς και μικρά ανοίγματα στους ισόγειους χώρους, πάνω από τις θύρες, για φωτισμό.