Γενική Παθολογία Κτισμάτων

Μέσω της διερεύνησης και της άμεσης εμπειρίας μας με τον οικισμό, παρατηρήσαμε σε όλη την έκταση του φθορές, οι οποίες είναι ορατές σε βασικά κατακόρυφα και οριζόντια δομικά μέλη των κτιρίων, καθώς επίσης και σε επιμέρους στοιχεία τους.

Κατά την πλειονότητα, το δομικό μέλος που έχει υποστεί τις περισσότερες φθορές στα κτίρια είναι η ξύλινη στέγη, και για αυτό το λόγο οι περισσότερες έχουν αντικατασταθεί ή κάποιες παρέμειναν εκεί με την ύπαρξη διαβρώσεων και παραμορφώσεων στο σκελετό τους και στην τελική τους στρώση, δηλαδή στα κεραμμύδια.Τις περισσότερες φθορές τις συναντούμε στον ξύλινο σκελετό τους, που αυτό γίνεται αντιληπτό από διάφορες ρωγμές ή λόγω μικρών τρυπών και της αποδόμησης της οργανικής τους ύλης λόγω των ξυλοφάγων εντόμων. Επίσης, σε κάποιες περιπτώσεις που τα κτίρια είναι εγκαταλελειμμένα, η στέγη έχει καταρρεύσει.

Ακόμη, ένα δομικό μέλος ενός κτιρίου που εμφανίζονται φθορές είναι η τοιχοποιία. Συγκεκριμένα,την φθορά την συναντάμαι στο κονίαμα της τοιχοποιίας, όπου σε πολλές όψεις κτιριών έχει κατακερματιστεί ή έχει φύγει εντελώς με αποτέλεσμα να αποκαλύπτεται η όψη της τοιχοποιία. Επίσης, υπάρχουν περιπτώσεις, που το χρώμα του κονιάματος έχει αλλοιωθεί και αυτό ωφείλεται στις καμινάδες των τζακίων οι οποίες προεξέχουν από τον όγκο του κτιρίου και η αυξημένη θερμοκρασία στο σημείο αυτό, έχει ως αποτέλεσμα την έξοδο των καπνών και την φθορά στο χρώμα του κονιάματος. Επιπλέον, φθορές συναντάμε στην ίδια την τοιχοποιία σε πολλά σημεία της, που είτε έχει παραμορφωθεί είτε έχει ρηγματωθεί. Η ρηγμάτωση της προκύπτει, κυρίως στα σημεία με τα κουφώματα, καθώς επίσης και στα πρέκια ακόμη και τις γωνίες της. Παρόλες τις φθορές σπάνια συναντάμε κατάρρευση κάποιου μέρους της λίθινης κατασκευής, κατά εξαίρεση των περιπτώσεων των ερειπίων.

Οι ξύλινοι διαχωριστικοί τοίχοι (όπως ο μπαγδατής) που υπάρχουν σε πολλά κτίρια του οικισμού είναι και αυτό ένα δομικό μέλος που υποστεί διαβρώσεις. Χαρακτηριστικά προβλήματα φθοράς τους είναι ο μετατοπισμός ή πλήρως αποσύνδεσης των ξύλινων σανιδών. Ακόμη, ο σοβάς με τον οποίο καλύπτονταν οι τοίχοι έχει εξαφανιστεί και πλέον μόνο ο ξύλινος σκελετός του είναι αντιληπτός.

Το ενδιάμεσο πάτωμα (πατάρι) ήταν η πιο συνηθής επιλογή για την ένωση των ορόφων, και αυτό είναι ένα δομικό μέλος του κτιρίου που υπεστεί διαβρωθείς. Οι σημαντικότερες φθορές που συναντάμε κυρίως σε αυτό το στοιχείο είναι στις σανίδες επικάλυψης και λιγότερο στα δευτερεύοντα δοκάρια.Τα δοκάρια γενικότερα τόσο τα δευτερεύοντα όσο και τα κύρια, δεν έχουν αρκετές φθορές το μόνο που παρατηρείται είναι η μείωση του όγκου τους λόγω των ξυλοφάγων εντόμων και η κάμψη τους. Παρόλα αυτά, ο σκελετός παραμένει λόγω της υψηλής του αντοχής.

Τέλος, για τα επιμέρους στοιχεία παρατηρούνται φθορές στα ξύλινα κουφώματα, στα οποία πολλές φορές οι κάσες τους έχουν μετατοπιστεί ή έχουν βγει εντελώς, καθώς επίσης και στοιχεία όπως παντζούρια έχουν κατασταφεί εντελώς.

Συμπερασματικά, οι αιτίες της παθολογίας των κτιρίων οφείλονται σε πολλούς παράγοντες, τόσο σε ανθρωπογενής όσο και σε κατασκευαστικούς. Σημαντικό ρόλο παίζουν οι ιδιοκτήτες που εάν δεν συντηρούν τις περιουσίες τους, είναι πολύ λογικό το κτίριο με την πάραδο του χρόνου να υποστεί φθορές. Επίσης, σημαντικό ρόλο παίζουν οι καιρικές συνθήκες που επικρατούν σε ένα οικισμό. Επειδή, η Μονεμβασία είναι μια Καστροπολιτεία που περιβάλλεται από θάλλασα είναι πολύ λογικό να υπάρχουν υψηλά ποστοστά υγρασίας. Η υγρασία επηραέζει σε ένα μεγάλο βαθμό τα κτίρια και ειδικότερα τις ξύλινες κατασκευές, οι οποίες αποτελούν ένα μεγάλο μέρος των δομικών στοιχείων των κτιρίων.