Ιστορικά Στοιχεία

Το Κάστρο της Μονεμβασιάς, ως οικιστική συγκρότηση, ιδρύεται στο τέλος του 6ου αιώνα μ. Χ. από Σπαρτιάτες που άφησαν την πόλη τους μέσα στον χρόνο. Έκτοτε, διατηρεί την ταυτότητά του και το όνομά του: είναι ένα απόρθητο κάστρο. Διοικείται ως ελεύθερη πόλη, απόλυτα προστατευμένη λόγω της γεωγραφικής της θέσης και της φυσικής της οχύρωσης, ενώ υπερασπίζεται και αμύνεται σε κάθε απειλή. Για αυτό, στο πέρασμα του χρόνου δεν καταλύεται, δεν κατακτάται, παρά μόνο αλλάζει διοίκηση έπειτα από οικειοθελή παράδοση. Μέχρι το 1204 αποτελεί Βυζαντινή πόλη. Παραμένει ελεύθερη για έναν αιώνα και ύστερα περνά στον έλεγχο των Φράγκων. Δέκα χρόνια αργότερα, παραδίδεται στον Μιχαήλ Η’ Παλαιολόγο και γίνεται ξανά μία από τις πιο πλούσιες και αναπτυγμένες πόλεις του Βυζαντίου. Είναι αξιοσημείωτο ότι ακόμα και τότε το Κάστρο διατηρεί το αυτοδιοίκητό του, με τους βυζαντινούς αξιωματούχους να εγκαθίστανται στον Μιστρά και όχι στον Βράχο. Το 1462 ξεκινάει η πρώτη Ενετοκρατία ενώ το 1540 παραδίδεται στους Τούρκους. Συνεχίζει η δεύτερη και τελευταία Ενετοκρατία το 1690 και τελειώνει με την επικράτηση των Τούρκων ξανά το 1715. Τελικά, απελευθερώνεται και περνάει στην ελληνική διοίκηση το 1821. Για το νέο κράτος, αποτέλεσε κύριο εμπορικό λιμάνι και Φρούριο κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και την Κατοχή. 

Πηγή: Μονεμβασία, Ξαναγράφοντας σε παλίμψηστα (2006), Αλέξανδρος Γ. και Χάρις Α. Καλλιγά, εκδ. ΠΟΤΑΜΟΣ.

Πηγή: Μονεμβασία-Ιστορική Αφήγηση, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών.