Γενική Εικόνα - Σχέση με το Φυσικό Περιβάλλον

Λόγω της γεωμορφολογίας του βράχου η οικιστική θέση διαμορφώνεται σε δύο επίπεδα. Αφενός στην Πάνω Πόλη, που είναι χτισμένη στην κορυφή του βράχου σε επικλινές πλάτωμα, αφετέρου στην Κάτω Πόλη, που είναι χτισμένη στην νοτιοανατολική πλευρά του βράχου με μεγαλύτερο εύρος επιφάνειας ομαλού εδάφους.

Η είσοδος στην κάτω πόλη γίνεται από μία πύλη, η οποία συνδέεται με δρόμο με τον οικισμό της γέφυρας.  Ο δρόμος αυτός, που περιβάλλεται από θάλασσα, αποτελεί τον μόνο που συνδέει τον νέο οικισμό της γέφυρας με τον βράχο της Μονεμβασιάς. Έτσι ο βράχος της Μονεμβασιάς μπορεί να θεωρηθεί ένα μικρό νησί, με αποτέλεσμα να υπάρχουν πολλές οπτικές φυγές προς την θάλασσα ειδικότερα όσο πλησιάζει κανείς στην Άνω πόλη.