Χριστός Ραχών (Τμήμα Β)

Υφιστάμενο Νομοθετικό Πλαίσιο

O οικισμός Χριστός αποτελεί έδρα του Δήμου Ραχών της Ικαρίας , που λειτούργησε σύμφωνα με το Σχέδιο Καποδίστριας ως δήμος του νομού Σάμου από το 1999 έως το 2010. Ήταν ένας από τους τρεις δήμους, στους οποίους διαιρείτο διοικητικά η Ικαρία και ένας από τους οκτώ του νομού Σάμου. Ο Δήμος Ραχών βρισκόταν στα δυτικά του νησιού, περιλάμβανέ τρία δημοτικά διαμερίσματα, είχε συνολικό πληθυσμό 2.238 κατοίκους και έκταση 101,8 τ. χλμ.. Ήταν ο μεγαλύτερος σε έκταση δήμος της Ικαρίας. Με τη διοικητική διαίρεση του 2011 (Σχέδιο Καλλικράτης), από 1 Ιανουαρίου 2011 εντάχθηκε στο νέο διευρυμένο Δήμο Ικαρίας της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου.

Ο δήμος περιλάμβανε τα παρακάτω δημοτικά διαμερίσματα και οικισμούς :

Δ.δ. Ραχών [ περίπου 1.300 κατοικοι]:

ο Χριστός ,ο Άγιος Δημήτριος ,ο Αρμενιστής ,οι Βρακάδες ,οι Καρές ,οι Κάτω Ράχες ,οι Κουνιάδοι , ο Μαυριαννός, ο Νάνουρας  ,τα Ξήντα , η Προεσπέρα , ο Προφήτης Ηλίας, οι Τσακάδες

Δ.δ. Αγίου Πολυκάρπου [ περίπου 650 κατοικοι] :

ο Άγιος Πολύκαρπος , ο Άγιος Παντελεήμονας , το Γιαλισκάριον , οι Καστανιές (τ. το Τραγοστάσι) , οι Λαψαχάδες , οι Λομβαρδάδες , τα Μανδριά , η Μονή Μουντέ

Δ.δ. Καρκιναγρίου [ περίπου 370 κάτοικοι ] :

το Καρκινάγριον , το Αμάλο ,ο Κάλαμος  ,η Λαγκάδα , το Πέζι , το Τραπάλο

 

 

Το νοτιοδυτικό τμήμα του νησιού είναι προστατευόμενος βιότοπος του Natura 2000, με κωδικό GR4120005, κατά μία έκταση 73,66 τ.χλμ.

Στην Ικαρία παραδοσιακοί οικισμοί από το 2003 (ΦΕΚ 961/12-09-2003) ανακηρύχτηκαν ο Οικισμός της Ακαμάτρας, το Πέζι και η Λαγκάδα όπου οι όροι δόμησης είναι αυστηροί, προκειμένου να διατηρηθεί αναλλοίωτο το ύφος της αρχιτεκτονικής τους.

Ο Χριστός αλλά και γενικά η Ικαρία όσο αφορά το νομικό πλαίσιο παρουσιάζει πολλές αδυναμίες– ασάφειες.

Γενικά σύμφωνα με το ΠΔ 09-09-2003 για τους οικισμούς της Ικαρίας:

1.α) Η τοποθέτηση του κτιρίου στο οικόπεδο εγκρίνεται από το αρμόδιο όργανο του Υπουργείου Αιγαίου και γίνεται σύμφωνα με κριτήρια όπως:
 i) Να εναρμονίζεται στη φυσική μορφολογία του εδάφους.
ii) Να μην παραμορφώνει και να μην υπερβαίνει την κορυφογραμμή και να μην ισιώνει το διάσελο.
iii) Να προστατεύονται βασικά σημεία θέασης των κοινόχρηστων χώρων (δρόμων, πλατειών) των οικισμών.
iv) Να προστατεύεται, κατά το δυνατόν, η θέα των όμορων οικοπέδων και να μην παρεμποδίζεται ο φυσικός φωτισμός - αερισμός των υφιστάμενων κτιρίων στα όμορα οικόπεδα από την ανέγερση της νέας οικοδομής ή προσθήκης.
vi) Να διατηρούνται και να εντάσσονται αρμονικά στα αραιοδομημένα τμήματα στην περιφέρεια των οικισμών, τα χαρακτηριστικά στοιχεία του φυσικού (δέντρα, βράχια κ.λ.π.) και ανθρωπογενούς περιβάλλοντος, χωρίς να ανατρέπεται ο χαρακτήρας (ελεύθερη διάταξη) και η κλίμακα των διαμορφωμένων οικιστικών συνόλων.
vii) Να μην βλάπτεται ο διαμορφωμένος πολεοδομικός ιστός του οικισμού.
 
β) Για την έγκριση της θέσης του κτιρίου στο οικόπεδο από τα αρμόδια όργανα του Υπουργείου Αιγαίου, υποβάλλεται πλήρης φωτογραφική απεικόνιση του οικοπέδου, καθώς και του περιβάλλοντος χώρου του, δηλαδή των ομόρων οικοπέδων, δρόμων ή κοινοχρήστων χώρων που βρίσκονται σε άμεση επαφή με το οικόπεδο.
 
2. α) Τα νέα κτίρια επιβάλλεται να έχουν λιτή γεωμετρική μορφή και ορθογωνική κάτοψη, κατά τα παραδοσιακά πρότυπα, ώστε να προκύπτουν συμπαγείς, παραλληλεπίπεδοι, καθαροί κτιριακοί όγκοι, χωρίς σπασίματα. Η αρχιτεκτονική σύνθεση πρέπει να συμβάλλει στην ένταξη του κτιρίου κατάλληλα στο τοπίο και στον οικισμό, ώστε:
 i) Ο νέος κτιριακός όγκος να εναρμονίζεται στη φυσική μορφολογία του εδάφους, με την τοποθέτησή του, κατά προτίμηση, παράλληλα προς τις κλίσεις.
ii) Η ογκοπλαστική διαμόρφωση του κτιρίου, η διάταξή του μέσα στο γήπεδο και τα μορφολογικά του χαρακτηριστικά πρέπει να προσαρμόζονται στα τοπικά παραδοσιακά πρότυπα, ως προς τη σύνθεση (συνεκτική - διάσπαρτη), την κλίμακα και τις αναλογίες των επιμέρους όγκων.
 β) Τα αρμόδια όργανα του Υπουργείου Αιγαίου μπορούν να επιβάλλουν επί πλέον περιορισμούς ως προς τη μορφή και τον όγκο των κτιρίων, με σκοπό την προστασία του δομημένου και φυσικού περιβάλλοντος, χωρίς μείωση της επιτρεπόμενης εκμετάλλευσης.