Μεταγενέστερες Επεμβάσεις

ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ:
 

Το Επισκόπειο δεν αποτέλεσε ποτέ μέρος κάποιου τουριστικού προγράμματος ή εύρημα κάποιου τουριστικού οδηγού, ως ιδανικό μέρος για απομακρυσμένες διακοπές. Από τη μία πλευρά, αυτό το γεγονός είχε ως αποτέλεσμα την προφύλαξη των κτισμάτων από τυχόν βεβιασμένες κινήσεις, αναστηλώσεις ή επεκτάσεις, με στόχο την μεγιστοποίηση του κέρδους. Από την άλλη πλευρά, η απουσία εμπορικού και τουριστικού χαρακτήρα στέρησε την αναπτυξιακή τάση από το Επισκοπείο, σ’ αντίθεση με άλλους οικισμούς, που όντες πλησιέστεροι στο λιμάνι της Άνδρου γνώρισαν μεγαλύτερη τουριστική κίνηση.
 

Η έλλειψη του τουρισμού ως παράγοντα ανάπτυξης του οικισμού δεν σημαίνει την ανυπαρξία επεμβάσεων στα κτίσματα, αλλά την μείωση του αντίκτυπου που αυτή έχει. Ο ρυθμός με τον οποίο πραγματοποιούνται οι επεμβάσεις είναι πιο διακριτικός, κυρίως διότι οι λόγοι για την δημιουργία αυτών είναι χρηστικοί, λειτουργικοί και γίνονται σε μικρή κλίμακα. Οι αλλοιώσεις αυτές εντοπίζονται τόσο σε επίπεδο κατασκευής όσο και σε μεταγενέστερες προσθήκες. Οι μικρότερες από αυτές τις επεμβάσεις είναι είτε πρόσθετες κατασκευές ηλιοπροστασίας -αυτό σημαίνει σύγχρονα κουφώματα από αλουμίνιο ή πλαστικό, μεταλλικές πέργκολες σε συνδυασμό με φυτά- είτε ηλεκτρικές και υδραυλικές εγκαταστάσεις -από δορυφορικές κεραίες και πιάτα μέχρι θερμοσίφωνες και δεξαμενές νερού- ή τέλος, μεταλλικά προστατευτικά κιγκλιδώματα -κυρίως σε μονοπάτια. Το χαμηλό κόστος κατασκευής σε συνδυασμό με την απουσία διάθεσης για πιο ευρηματικές λύσεις, οδήγησαν σε διόλου αφανείς και διακριτικές κατασκευές.
 

Αλλά η πλέον σημαντική αλλαγή στον αρχιτεκτονικό χαρακτήρα του οικισμού έγκειται στην αντικατάσταση των παραδοσιακών τρόπων δόμησης και συντήρησης των κτίριων. Ουσιαστικά, η λιθοδομή αντικαταστάθηκε από το οπλισμένο σκυρόδεμα, στα πλαίσια της γενικότερης αντίληψης που δέσποζε από την δεκαετία του ’60 και έπειτα πως το οπλισμένο σκυρόδεμα αποτελεί πανάκεια σε κάθε είδους στατικό πρόβλημα. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα την δημιουργία σύμμεικτων κατασκευών -που έχουν ως βάση συνήθως την ήδη προϋπάρχουσα τοιχοποιία από τοπικούς λίθους- και προσθήκες από μπετόν αρμέ στις πλάκες και στα τοιχία των υπογείων. Πιο σπάνια συναντώνται και ολόκληροι δομικοί σκελετοί από οπλισμένο σκυρόδεμα, με πλήρη μελέτη για την τοποθέτηση υποστυλωμάτων χωνευμένων στις λίθινες τοιχοποιίες. Ωστόσο, θα ήταν ατόπημα να θεωρηθεί πως αυτή η περίπτωση αποτελεί τον κανόνα· αντιθέτως, συνήθως οι μπετονένιες πλάκες οικοδομούνται χωρίς πρότερη στατική μελέτη, με την πεποίθηση πως το σκυρόδεμα αποτελεί την πλέον εύκολη λύση, λόγω της απουσίας ανάγκης του για συντήρηση. Επίσης τα τοιχία από οπλισμένο σκυρόδεμα έχουν ευρεία χρήση για λόγους αντιστήριξης, κυρίως σε περιπτώσεις όπου ήταν υπαρκτός ο φόβος της υποχώρησης των χωμάτων και των υπερκείμενων λίθινων τοιχοποιιών – χωρίς αυτό να σημαίνει πως ο φόβος θα ήταν δικαιολογημένος έπειτα από μία πιο ολοκληρωμένη στατική μελέτη.
 

Θα έφτανε κανείς με ασφάλεια στο συμπέρασμα, πως οι εν λόγω επεμβάσεις, θα ήταν υπερβολή να θεωρηθούν στοιχεία ικανά να αλλοιώσουν τον χαρακτήρα της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής του Επισκοπείου, μιας και δεν επηρεάζουν την συνολική εικόνα που λαμβάνει κανείς περπατώντας σε αυτόν.