Δημητσάνα (Τμήμα Β)

Χάραξη και μορφή

Το δίκτυο των δρόμων στη Δημητσάνα αποτελείται κατά κύριο λόγο από ένα σύστημα ευθύγραμμων χαράξεων που διακρίνεται από μία σχετική παραλληλία. Οι κεντρικοί δρόμοι, οι οποίοι διαφέρουν σε ύφος και πλάτος, στη πλειοψηφία τους διορθώνονται ακτινωτά από το κεντρικό  « πέταλο» προς ανατολή και δύση.

Στην επιμέρους περιοχή που μελετάται, αυτή του κάστρου δηλαδή, το σύστημα των δρόμων διαφοροποιείται λίγο από αυτό του υπόλοιπου οικισμού. Εδώ οι δρόμοι είναι τεθλασμένοι και αναπτύσσονται ακτινωτά γύρω από τα ερείπια του παλιού κάστρου, ενδιάμεσα στους δύο κεντρικούς. Οι κεντρικοί αυτοί δρόμοι διατηρούν και στη περιοχή αυτή την ευθύγραμμη χάραξή τους και διαμορφώνουν το δίκτυο της περιοχής. Και οι δύο βρίσκονται στα όρια του οικισμού προς το βορρά και στο νότο. Ο πρώτος, που διαμορφώνεται στο νότιο άκρο του οικισμού, ξεκινά από το κεντρικό πέταλο και διασχίζει τον οικισμό μέχρι το πέρας του. Στον άξονα του βρίσκεται η εκκλησία του Αγίου Χαράλαμπου, το κτίριο του Παρθεναγωγείου και ένας χώρος στάθμευσης πρόσφατα διαμορφωμένος. Ο δεύτερος, έχει επίσης ως αφετηρία το πέταλο και διαμορφώνει το βόρειο όριο του οικισμού.

Ως προς τη διαμόρφωση των δρόμων στη περιοχή του κάστρου μπορούν να διαπιστωθούν διάφορες παράμετροι που την καθορίζουν. Τα πλάτη, οι κλίσεις, οι χρήσεις και η παλαιότητα είναι κάποιες από αυτές.

Όσων αφορά το πλάτος των δρόμων μπορούμε να παρατηρήσουμε μία αυξομείωση η οποία συνδέεται άμεσα με την εκάστοτε λειτουργία και περίοδο κατασκευής τους. Οι κεντρικοί δρόμοι διατηρούν κατά κύριο λόγο ένα ενιαίο πλάτος σε όλη την έκτασή τους. Υπάρχουν φορές, όμως, που παρατηρείται μείωση του πλάτους τους, όσο αυτοί απομακρύνονται από τον κύριο άξονα του οικισμού. Οι δρόμοι που διακλαδώνονται ανάμεσα στους κεντρικούς άξονες παρουσιάζουν διάφορα πλάτη. Αυτή τους η διάσταση καθορίζεται ως επί το πλείστων από την απόσταση τους από το κάστρο και το υψόμετρο στο οποίο βρίσκονται. Συγκεκριμένα, οι δρόμοι που διαμορφώνονται στη νότια πλευρά του κάστρου εμφανίζουν μείωση του πλάτους τους όσο προσεγγίζουν προς το κάστρο

Αναφορικά με τις κλίσεις των οδών και το τρόπο που αυτές αντιμετωπίζονται, γίνονται αντιληπτοί τρείς σχετικές κατηγορίες.
Οι κεντρικοί, και πιο νεόδμητοι δρόμοι, που διασχίζουν χαμηλά σημεία του οικισμού δεν παρουσιάζουν καθόλου διαβαθμίσεις. Τα στενότερα δρομάκια που διορθώνονται ανάμεσά τους και περιβάλλουν το κάστρο είναι αυτά που χαρακτηρίζονται από κλιμακωτή ανάβαση. Αυτά στριφογυρίζουν ευφυέστατα ανάμεσα σε βράχους και αρχοντικά δένοντας την ομορφιά της φύσης με τα δημιουργήματα των ανθρώπων. Τέλος, παρατηρείται μια τρίτη κατηγορία δρόμων, αυτοί που παλαιότερα πρέπει να ήταν επίσης βαθμιδωτοί αλλά στο πλαίσιο ανάπλασης του οδικού δικτύου να μετατράπηκαν σε ράμπες.