Στεμνίτσα (Τμήμα Γ)

Εξώστες

Στον οικισμό μας οι εξώστες δεν ανήκουν στην τοπική παράδοση, καθώς αποτελούν επιρροή από την Βόρεια Ελλάδα. Ωστόσο, απαντώνται πολλοί τύποι μπαλκονιών τα οποία κατά κανόνα τοποθετούνταν στην στενή πλευρά των κτισμάτων ή στην πλευρά με την θέα. Η αρχική τους μορφή ήταν μια προβολή του πατώματος του ορόφου, υπό την μορφή ξύλινου εξώστη, το λεγόμενο «σαχνισί» ή «ξεπεταχτό». Η μορφή αυτή συμπίπτει με τα γνωστά «χαγιάτια» από τα οποία γινόταν η είσοδος στο σπίτι. Με το πέρασμα του χρόνου ,κατά το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα, το μπαλκόνι αρχίζει να αλλάζει και να εφαρμόζεται σύμφωνα με αστικές και κλασικιστικές επιδράσεις. Παρατηρείται ότι μεγαλώνει σε πλάτος και αυξάνει σε μέγεθος. Παραλλαγές του εξώστη, αποτελούν πρόσθετοι ξύλινοι πρόβολοι με  ξύλινη ή μεταλλική αντηρίδα με καράβολα καθώς και μπετονένιοι με διάφορες αντηρίδες, που εμφανίστηκαν αργότερα ως προσθήκες.

χαρακτηριστικό ξύλινο χαγιάτι
χαρακτηριστικό ξύλινο χαγιάτι
εξώστης με ξύλινο πρόβολο και αντηρίδες
εξώστης με ξύλινο πρόβολο και αντηρίδες
ξύλινος πρόβολος με καράβολα
ξύλινος πρόβολος με καράβολα
μεταλλικός εξώστης
μεταλλικός εξώστης
εξώστης από μπετόν
εξώστης από μπετόν
εξώστης και αντηρίδες από μπετόν
εξώστης και αντηρίδες από μπετόν