Κτήριο 13

Το κτίριο 13 αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα τυπολογίας κτίσματος στον Αργιλιά παρόλα αυτά έχει ορισμένες ιδιαιτερότητες που το καθιστούν ιδιαίτερα ενδιαφέρον για αποτύπωση. Αποτελείται ουσιαστικά από ένα πυργόσπιτο σε παράταξη με ένα λιακωτό και μια περίκλειστη αυλή στην ανατολική του πλευρά. Καθώς μπαίνουμε στο κτίριο από την αυλή του συναντούμε δυο ισόγειους χώρους ο πρώτος από τους οποίους έχει εσωτερική επικοινωνία με γιστέρνα πράγμα πρωτοφανές για τα δεδομένα του χωριού. Αν κρίνουμε και από το μεγάλο άνοιγμα της θύρας της αυλής και της θύρας του πρώτου ισόγειου χώρου, αυτός φαίνεται να είχε γίνει με σκοπό να φιλοξενήσει οικόσιτα ζώα και μάλιστα μεγάλου μεγέθους. Οι ισόγειοι χώροι συνδέονται με τους υπέργειους εξωτερικά με κλίμακα και εσωτερικά με καταρράχτη που ενώνει τα επίπεδα του πυργόσπιτου. Οι φάσεις του κτιρίου είναι εμφανείς στις όψεις από τους ακρογωνιαίους λίθους και από τα θυροστόμια που βρίσκουμε στο πέρασμα ανάμεσα στους 2 ισόγειους χώρους. Πρώτο χρονολογικά έγινε το πυργόσπιτο στα 1848 και ακολουθεί η προσθήκη του λιακωτού στα 1896 (ημερομηνίες σε σκαλίσματα τους τοίχους) και μετέπειτα οι τοίχοι της εσωτερικής αυλής. Στην πρόσοψη του κτιρίου βρίσκουμε μια κλεισμένη πόρτα που αντιστοιχεί στο κτίριο του πυργόσπιτου . Αυτή η θέση είναι αρκετά σπάνια, τα περισσότερα πυργόσπιτα στο χωριό έχουν την είσοδο στη μεγάλη πλευρά και συγκεκριμένα στα όρια πύργου δίρριχτης στέγης. Τα παράθυρα είναι λιγοστά και περιορίζονται σε ένα για κάθε πλευρά με σκοπό περισσότερο αμυντικό παρά λειτουργικό για την ζωή των κατοίκων. Τα αμυντικά έργα είναι αρκετά αν κρίνει κανείς το μέγεθος το κτιρίου . Βρίσκουμε κατοχύστρα και ντουφεκότρυπες στην δυτική όψη και δεύτερη κατοχύστρα στη βόρια όψη. Γενικότερα το κτίριο αντιμετωπίστηκε λίγο υπερβολικά σε σχέση με το μέγεθος του. Εσωτερικές αυλές βρίσκουμε μόνο σε μεγάλα συγκροτήματα ενώ παρόμοια σύνδεση της γιστέρνας και κτιρίου δε συναντάμε πουθενά αλλού στο χωριό . Η πιο απλή εξήγηση που μπορεί να δοθεί σε αυτό το γεγονός είναι ότι το κτίριο βρισκόταν στην "καλή" περιοχή του χωριού και ότι πιθανότατα ανήκε στην ισχυρότερη οικογένεια.