Τζάκια και καμινάδες

ΚΑΜΙΝΑΔΕΣ

Οι καμινάδες του οικισμού της Στεμνίτσας είναι στη συντριπτική τους πλειοψηφία επισκευασμένες. Αρκετές από αυτές διατηρούν τον παραδοσιακό χαρακτήρα έχοντας λιγοστές μεταγενέστερες προσθήκες, που αφορούν κατεξοχήν το καπέλο. Συνήθως είναι λιθόκτιστες , ενώ υπάρχουν και κάποιοες όπου το υλικό κατασκευής είναι κυρίως λάσπη . Σε αρκετές περιπτώσεις, ωστόσο, έχουν αντικατασταθεί με τσιμεντένιες, δίνοντας ένα χαρακτήρα εντελώς ξένο προς αυτό του οικισμού. Ως προς τη διατομή τους μπορούν να διακριθούν σε τρεις κατηγορίες: τις ορθογωνικές με αναλογία περίπου 1:2, τις τετράγωνες και τις κυκλικές. (σχήματα 1-6)

ΤΖΑΚΙΑ

Τα τζάκια του οικισμού έχουν  συνήθως ορθογώνια διατομή και τοποθετούνται κεντρικά μέσα στο σπίτι. Η κατασκευή τους είναι συνήθως λίθινη και τα περισσότερα είναι σοβατισμένα. Οι λιγες περιπτώσεις κυκλικής διατομής , που παρατηρήθηκαν, είναι μεταγενέστερες και δε διατηρούν το παραδοσιακό ύφος.

Παρακάτω παρουσιάζονται τρείς διαφορετικοί τύποι κατόψεων έτσι όπως διαμορφώνεται η εστία και στη συνέχεια η καπνοδόχος. (σχήματα 7,8,9)

Στην περίπτωση του ορόφου όπου το δάπεδο είναι συνήθως ξύλινο, για να δημιουργηθεί η βάση της εστίας κατασκευάζεται μία ξύλινη “θήκη” που εγκυβωτίζει ένα λίθινο υπόστρωμα. (σχήμα 10)