Καππαριά

Αντιπροσωπευτικοί Τύποι

Σχηματική απεικόνιση κατόψεων των κατοικιών του οικισμούΤύπου ΓΠλατυμέτωπο ΣτενομέτωποΠολυδιάσπαστο

Στον οικισμό της Καππαριάς της Άνδρου, που αποτελεί το αντικείμενο μελέτης, συναντώνται τέσσερις βασικές κατηγορίες τυπολογίας των κατοικιών, που ορίζονται από τον τρόπο που αυτές αναπτύσσονται στο χώρο, προσαρμόζονται στο ανάγλυφο και διαρθρώνονται στο εσωτερικό. 
 

Η πρώτη και βασική κατηγορία που συναντάται είναι η καθ' ύψος ανάπτυξη τύπου Γ. Ειδικότερα, οι κατοικίες που ανήκουν σε αυτή την κατηγορία, διαθέτουν βοηθητικούς χώρους (κατώι) που ενσωματώνονται στο πρανές του εδάφους και έχουν ορθογωνικό σχήμα. Στη συνέχεια, το ισόγειο, που αποτελεί και τον κύριο χώρο διημέρευσης, αναπτύσσεται σε σχήμα Γ πάνω από το κατώι, συμβάλλοντας έτσι στη δημιουργία μιας εξωτερικής αυλής πάνω στο δώμα. Πιο σπάνια συναντάται και επιπλέον όροφος που αναπτύσσεται καθ’ ύψος με αυτή τη λογική και δημιουργεί επίσης αυλή στο δώμα του ισογείου. 

Η δεύτερη κατηγορία περιλαμβάνει μακρόστενους όγκους κτισμάτων, των οποίων η μεγάλη πλευρά τοποθετείται πάνω στο δρόμο. Η κατοικία αναπτύσσεται κατά μήκος αυτής της πλευράς. Και σε αυτή την κατηγορία οι κατοικίες διαθέτουν υπόγειους βοηθητικούς χώρους (κατώι), ενώ οι χώροι διημέρευσης αναπτύσσονται στο ισόγειο ή και τον όροφο.

Στην τρίτη κατηγορία ανήκουν τα στενομέτωπα κτήρια. Πιο αναλυτικά, πρόκειται και πάλι για μακρόστενους όγκους, των οποίων όμως η μικρή πλευρά βρίσκεται πάνω στο δρόμο. Έτσι, η κατοικία αναπτύσσεται κατά μήκος αυτής. Όσον αφορά την διάρθρωση των χώρων, ανάλογοι τύποι συναντώνται και εδώ.

Τέλος, στην τέταρτη κατηγορία ανήκουν οι τύποι κατοικιών που προέκυψαν μετά από προσθήκες στην αρχική κατασκευή. Συχνά σε μικρές κατοικίες, προστέθηκαν επιπλέον χώροι ή αυλές καθώς οι συνθήκες διαβίωσης και οι ανάγκες των κατοίκων εξελίσσονταν. Για παράδειγμα, αρχικά οι χώροι παρασκευής φαγητού και υγιεινής βρίσκονταν εξωτερικά και δεν αποτελούσαν κομμάτι της βασικής κατοικίας, κάτι που σταδιακά άλλαξε με την πάροδο του χρόνου.