Λαύκος

Εξωτερικές τοιχοποιίες

Σοβατισμένη βορινή όψη όπου έχει χαθεί κομμάτι του επιχρίσματοςΑργολιθοδομήΠαραστάδα από λαξευτούς λίθουςΔιαμόρφωση γωνίας αργολιθοδομήςΔιαμόρφωση γωνίας ημιλάξευτης λιθοδομήςΑργολιθοδομή με γωνιόλιθουςΔιαμόρφωση γωνίας με τεταρτοκύκλιοΑργολιθοδομή με σοβατισμένη τη μία πλευράΑργολιθοδομή με γωνιόλιθουςΜεταλλικός ελκυστήρας

Οι εξωτερικές τοιχοποιίες στο Λάυκο, όπως και στην ευρύτερη περιοχή του Πηλίου είναι λίθινες και φέρουν ξύλινες ενισχύσεις. Οι πέτρες που χρησιμοποιούνται είναι συνήθως ασβεστόλιθοι και σχιστόλιθοι από τα κοντινά λατομεία, ενώ συχνά συναντώνται και οι σαπόπετρες, ένα είδος σχιστολίθου που τρίβεται και φθείρεται εύκολα γι’ αυτό και ονομάστηκε έτσι από τους ντόπιους. Το συνδετικό κονίαμα στις λιθοδομές είναι κοινή λάσπη με αργιλούχο χώμα, της οποίας η ποιότητα βελτιώνεται ορισμένες φορές με την προσθήκη ασβέστου. Ξερολιθιές, δηλαδή λιθοδομές χωρίς κονίαμα, βλέπουμε μόνο σε λίγες μάντρες.

Το πλάτος των λιθοδομών κυμαίνεται συνήθως μεταξύ των 0.50-0.80μ. και δεν παρατηρείται μείωση προς τα πάνω. Ενώ έμεναν κατά κύριο λόγο ανεπίχριστες εξωτερικά, είναι πολύ συνηθισμένο η βορινή πλευρά των κτιρίων να λαμβάνει επίχρισμα σοβά, ώστε να προστατεύεται από τον άνεμο.


Τα είδη των λιθοδομών που απαντώνται συχνότερα είναι η αργολιθοδομή - σε πιο ευτελή κτίρια και σε μάντρες - και η ημιλάξευτη, στην οποία λαξεύεται μόνο η άνω και κάτω πλευρά των λίθων- που συναντάται στην πλειοψηφία των κτιρίων, ιδίως όσων έχουν δυο ή τρεις ορόφους. Οι λαξευμένοι λίθοι είναι πολύ πιο σπάνιοι και χρησιμοποιούνται σε στοιχεία μικρής έκτασης, όπως οι παραστάδες των θυρών. Οι λίθοι που διαμορφώνουν τις γωνίες των κτιρίων είναι πολύ πιο προσεκτικά λαξευμένοι ώστε να εδράζονται καλύτερα, ενώ συχνά χρησιμοποιούνται και γωνιόλιθοι ή αγκωνάρια (μεγάλα, λαξευμένα κομμάτια πέτρας ή μαρμάρου). Η πέτρα που χρησιμοποιείται σε αυτούς, στις καλές κατασκευές, είναι ο παραδοσιακός πηλιορείτικος σχιστόλιθος με τη χαρακτηριστική πρασινωπή απόχρωση. Για την ενίσχυση της λιθοδομής μερικές φορές χτίζεται ταυτόχρονα στο πάχος της ένας μεταλλικός ελκυστήρας, ο οποίος "τεντώνει" στην εξωτερική πλευρά με κλειδί, που "πιάνει" σε όσο το δυνατόν περισσότερες πέτρες.

Ενδιαφέρον στοιχείο είναι η απότμηση που γινόταν πολύ συχνά στις γωνίες του κτιρίου ή η απόληξη του τοίχου σε τεταρτοκύκλιο. Το “φάγωμα” αυτό υπήρχε για να διευκολύνει τη διέλευση των φορτωμένων γαϊδουριών, στα σημεία όπου συναντώνταν στενοί δρόμοι.