Γενική Εικόνα - Σχέση με το Φυσικό Περιβάλλον

Το τοπίο είναι ορεινό, κυριαρχούν οι συνεχείς λοφοσειρές και η παρουσία μεγάλου αριθμού ρεμάτων, τα νερά των οποίων καταλήγουν στον ποταμό Πραμόριτσα.

Ο οικισμός διαρθρώνεται αμφιθεατρικά στις πλαγιές των περιμετρικών λόφων με ανατολικό - νοτιοανατολικό προσανατολισμό, εκατέρωθεν των ρεμάτων, καλυπτόμενος από πυκνή βλάστηση. Η εσωστρέφεια και απομόνωση με την οποία διαμορφώθηκε για λόγους ασφάλειας, γίνεται άμεσα αντιληπτή τόσο από το επίπεδο της εθνικής οδού, η οποία διαχωρίζει σαφώς τις συνοικίες του Πενταλόφου, όσο και από το επίπεδο των συνοικιών.

Η διάταξη των σπιτιών δεν ακολουθεί κάποια συγκεκριμένη οργάνωση αφού η στενότητα της γης λόγω του έντονου ανάγλυφου δεν επέτρεπε την εφαρμογή συγκεκριμένου σχεδίου δόμησης, αλλά την προσαρμογή τους στο φυσικό υπόβαθρο. Έτσι, τα σπίτια δεν αλλοιώνουν την πλαστική δομή του τοπίου, αντίθετα βρίσκονται αρμονικά ενταγμένα στο φυσικό τους υπόβαθρο. 

Πηγή: Μεταπτυχιακή διατριβή «Αρχιτεκτονική του Τοπίου ιστορικών ορεινών οικισμών. Ο διατηρητέος οικισμός Πεντάλοφος Βοΐου Κοζάνης» (Βούρος Κ.), 2013