Μεταγενέστερες Επεμβάσεις

Με το πέρασμα των αιώνων, λόγω της παλαιότητας των κτιρίων και της παθολογίας τους κρίθηκε αναγκαία η συντήρηση τους. Σε αρκετά κτίρια, έχει διατηρηθεί ο παραδοσιακός χαρακτήρας, ακολουθώντας την τυπολογία του υπόλοιπου οικισμού. Ωστόσο σε αρκετές περιπτώσεις παρατηρείται σημαντικός βαθμός αλλοίωσης ως προς την όψη της κατοικίας και την αρχική λειτουργία των χώρων της.

Συγκεκριμένα, στις περισσότερες κατοικίες της περιοχής μελέτης σημειώνονται σημαντικές τροποποιήσεις στις στέγες. Σε ορισμένες περιπτώσεις, είτε λόγω της παλαιότητας του κτιρίου, είτε της κατάρρευσης της στέγης ή και της φθοράς των βασικών δομικών στοιχείων της, όπως των τεγίδων, των αμειβόντων, των ορθοστατών και των ελκυστήρων, είναι αναγκαία η ολική αντικατάσταση της με νέα ξύλινα δομικά στοιχεία. Παράλληλα, όσον αφορά την επικάλυψη της στέγης, στις περισσότερες κατοικίες, για λόγους οικονομίας και πρακτικότητας, η σχιστολιθική στέγη έχει αντικατασταθεί με νέα σύγχρονα κεραμίδια. Οι νέες στέγες προσδίδουν νέα μορφή και χρώμα στο σύνολο του οικισμού, διαφοροποιώντας τα κτίρια από το γκρι χρώμα της πέτρας των πλαγιών του οικισμού. Παρόλα αυτά εξυπηρετούν τις σύγχρονες ανάγκες των κατοίκων και αποτελούν μία οικονομικότερη λύση από την συστηματική συντήρηση των πλακών σχιστόλιθου.

Στην περιοχή μας, παρατηρήθηκαν επίσης σημαντικές επεμβάσεις στο εξωτερικό των κατοικιών. Ειδικότερα, κατοικίες που έφεραν ρωγμές στην εξωτερική του τοιχοποιία, είχαν επιχριστεί από τους ιδιοκτήτες με στρώσεις τσιμέντου, αλλοιώνοντας σημαντικά την εξωτερική τους όψη. Είτε για οικονομικούς λόγους είτε λόγω της έλλειψης αρχιτεκτονικής σκέψης, οι ιδιοκτήτες επέλεγαν τον συγκεκριμένο τρόπο αντιμετώπισης των φθορών, παρόλο του νομοθετικού πλαισίου της περιοχής, μεταβάλλοντας των παραδοσιακό χαρακτήρα του οικισμού.

Ταυτόχρονα, σε αρκετά κτίρια καταγράφεται η εκσυγχρόνιση των εξωστών και στην περιοχή 3, συγκεκριμένα, παρατηρήθηκαν τρεις περιπτώσεις. Αρχικά,σε ορισμένες κατοικίες που διέθεταν εξαρχής εξώστη, έχουν διατηρηθεί οι βασικοί δοκοί που λειτουργούν ως πρόβολοι, ενώ το υπόλοιπο τμήμα της κατασκευής έχει αντικατασταθεί με σύγχρονα υλικά, σύνθετη ξυλεία, μέταλλο, λαμαρίνα, κεραμίδια. Ακόμη, σε άλλες περιπτώσεις, πάνω στις δοκούς του προβόλου έχει προστεθεί στρώσεις σκυροδέματος με τον υπόλοιπο σκελετό να αποτελείται είτε από μέταλλο είτε από ξύλο. Τέλος, παρατηρήθηκε η μεταγενέστερη προσθήκη εξώστη, με μεταλλικό σκελετό.

Τέλος, σε δύο κατοικίες που μας δόθηκε πρόσβαση στο εσωτερικό τους, ήταν περιπτώσεις «αδερφομοιριού», δηλαδή μίας τυπικής κατοικίας, η οποία είχε χωριστεί σε δύο μέρη, σε κάθε τέκνο της οικογένειας. Στην περίπτωση του κτιρίου 26, οικία Σούρμπιτου, ο διαχωρισμός είχε γίνει με την χρήση τσιμεντόλιθων, κόβοντας την κατοικία κυριολεκτικά στα δύο. Το αριστερό μέρος της κατοικίας, έχει αποκατασταθεί και πλέον κατοικείται μόνιμα, ενώ το δεξιό (το οποίο είχαμε την ευκαιρία να επισκεφθούμε), είχε εγκαταλειφθεί. Μεταξύ των δύο μερών, σημειώνονται αρκετές διαφοροποιήσεις  σε επίπεδο όψης, καθώς στο δεξιό τμήμα έχουν διατηρηθεί όλα τα αρχικά μέλη του κτίσματος, ενώ εξωτερικά έχει δημιουργηθεί μία προέκταση της κατοικίας, με στέγη από λαμαρίνα.

Συνοψίζοντας, παρόλο που ο Πεντάλοφος έχει χαρακτηριστεί ως παραδοσιακός οικισμός για αρκετές δεκαετίες, παρατηρούνται στο σύνολό του αρκετές παρεμβάσεις, εξυπηρετώντας κυρίως τις σύγχρονες ανάγκες των κατοίκων. Ο τρόπος ζωής, η καθημερινές δουλειές, ανάγκες και απαιτήσεις των κατοίκων έχουν εξελιχθεί από τότε που χτίστηκαν τα πρώτα κτίρια, ωστόσο αυτό δεν αναιρεί τον σεβασμό που οφείλεται στον παραδοσιακό χαρακτήρα του οικισμού και των ίδιων των μαστόρων που αποτέλεσαν το χωριό.